Deniz Baykal 20 Temmuz 1938 Antalya da dünyaya geldi.

Deniz Baykal 1959 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne 1960 yılında asistan olarak girdi. 1963'te doktora çalışmalarını tamamladıktan sonra iki yıl ABD' de kaldı ve Colombia ile Berkeley üniversitelerinde çalışmalarını sürdürdü.
Deniz Baykal Siyasetle 1960'lı yıllara doğru Demokrat Parti iktidarına karşı gelişen öğrenci hareketlerine katılmakla tanıştı,1973 Ekim'inde yapılan Genel Seçimlerde CHP'den Antalya Milletvekili seçildi.

Deniz Baykal 1974 yılında kurulan I. Ecevit hükümeti'nde Maliye Bakanlığı, 1978'de III. Ecevit hükümeti'nde ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı görevlerini üstlendi. Deniz Baykal bu dönemde parti meclisi ve merkez yürütme kurulu, genel sekreter yardımcılığı görevlerinde bulundu. Deniz Baykal 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden sonra bir süre Ankara’da Ordu Dil Okulu'nda gözetim altında tutuldu.

Deniz Baykal 1982 Anayasası’nın 5 yıl süreyle siyasi yasağı getirdiği politikacılar arasında yer aldı. 1983 yılında siyasal partilerin kurulmasına izin verilmesinden sonra "yasaklı olmalarına rağmen faaliyetlerini sürdürdüğü " gerekçesiyle bir grup önde gelen CHP'li ve AP'li politikacıyla birlikte Çanakkale Zincirbozan Askeri Tesisleri'nde 2. kez gözetim altına alındı.

Deniz Baykal Eylül 1987'deki genel seçimlerde SHP' den Antalya Milletvekili seçildi SHP' de önce grup başkanvekilliği ardında da genel sekreterlik görevlerinde buludu.
Deniz Baykal Haziran 1988 de göreve başladığı genel sekreterlikten 10 Eylül 1990' da istifa etti.

Deniz Baykal Antalya Milletvekili olarak Türkiye Avrupa Birliği Karma Parlementolararası Komitesi eşbaşkanlığını yürüttü. Deniz Baykal Avrupa Konseyi Parlementerler Meclisi üyeliğine seçildi.

TBMM Dışişleri Komisyon üyeliğinde bulundu.

Deniz Baykal Temmuz 1992'de kapatılan siyasi partilerin açılmasına izin veren yasanın sağladığı imkanla 9 Eylül1992 tarihinde toplanan CHP Kurultayında Genel Başkanlık’a seçildi. Atatürk ve İnönü'nden sonra Baykal da tıpkı onlar gibi 54 yaşında genel başkan oldu. 18 Şubat 1995 günü SHP ve CHP'nin "Bütünleşme Kurultayı'"nda aday olmayarak genel başkanlıktan ayrıldı.

Deniz Baykal 9 Eylül 1995 tarihinde birleşmeden sonra yapılan CHP Olağan Kurultayında genel başkanlığa seçildi.
Deniz Baykal 30 Ekim 1995 Tarihinde kurulan DYP-CHP koalisyon hükümetinde başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevlerini üslendi.

Deniz Baykal, bir tek şartla kerhen bu koalisyonu kurdu, o da hemen erken seçim olması idi. 24 Aralık 1995'te yapılan erken seçimle 19. Dönem Meclisi seçime götürüldü, bu CHP'nin ilk kurultayı olan Sivas Kongresi'nin 76. Yılında, Deniz Baykal 57 yaşında iken oldu.

Deniz Baykal 24 Aralık 1995 milletvekili genel seçimlerinde yeniden Antalya Milletvekili oldu. Seçimleri takiben 53.Hükümetin kurulmasıyla Dışişleri Bakanlığı ve başbakan yardımcılığı görevlerinden ayrıldı.
Deniz Baykal 23 Mayıs 1998 Tarihinde yapılan Cumhuriyet Halk Partisi 27.Olağan Kurultayında genel başkanlığa 3. kez seçildi. 18 Nisan 1999 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi ve Deniz Baykal ilk kez seçim sonuçlarıyla parlemento dışında kaldılar.
Deniz Baykal 22 Nisan 1999 Tarihinde alınan seçim sonuçları nedeniyle istifa etti.

Deniz Baykal 30 Eylül 2000tarihinde Ankara'da toplanan Cumhuriyet Halk Partisi 11. Olağanüstü Kurultayında yeniden seçilerek üçüncü kez CHP Genel Başkanıoldu.

22 Temmuz 2007 seçimlerine de CHP başkanı ve başbakan adayı olarak giren Deniz Baykal, bir kez daha umduğu sonuca ulaşamadı.

Deniz Baykal, 2010 Mart ayında medyada kendisine yer bulan ve de CHP Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ile kendisine ait olduğu idda edilen gizli kamera kaydı seks kasetleri ile ilgili iddaların sonucunda, 10 Mayıs 2010 tarihinde, CHP Genel Başkanlığı görevinden istifa etti. Kasetlerde bulunan görüntüler hakkında basın açıklaması yapan Baykal, görüntülerin gerçek olmadığını söyleyerek bu durumu bir komplo olarak nitelendirdi. Baykal’ın yerine, yapılacak olan genel kurul seçimlerine kadar CHP Genel Başkanlığı görevine vekaleten Cevdet Selvi getirildi.