BİZE ULAŞIN
Ali Murat Hamarat
Spor Yazarı
Euro 2016'nın şüphesiz en büyük sürprizlerinden biri Macaristan. Kimse ihtimal vermezken, gruptan lider çıkan takım, ikinci turda Belçika'ya farklı yenilerek turnuvaya veda etti.
Bursaspor'da forma giyen Balazs Dzsudzsak liderliğindeki ekibin şüphesiz en dikkat çekici futbolcusu Gabor Kiraly.
Aslında birçoğumuz onunla Galatasaray'ın Hertha Berlin ile oynadığı Şampiyonlar Ligi maçlarında tanışmıştı. Gri eşofmanı alametifarikasıydı. Zaten sorsanız kaleciydi, manken değil.
Belçika karşısında 107. milli maçına çıkan Kiraly, 40. yaşını kutlayalı tam 87 gün geçmiş durumda. Avusturya maçında Lothar Matthäus'u geride bırakan emektar file bekçisi, kuvvetle muhtemel uzun süre Avrupa Şampiyonası tarihinde görev yapan en yaşlı futbolcu unvanını taşıyacak.
1998'den bu yana milli takımda sahne alan tecrübeli eldiven, daha bu sene altın jenerasyonun biricik milletvekili Jozsef Bozsik'i geride bırakarak Macaristan tarihinin en çok oynayan futbolcusu oldu.
Ekarte ettiği isim, 1956'daki halk ayaklanmasının Sovyetler tarafından bastırılmasından sonra ülkede kalan oyunculardan biriydi. Puşkaş'ın komşusu adını önce kitaplara yazdırmıştı, ardından parlamentoya.
Eşofmanın öyküsü1 Nisan 1976'da Szombathely'de dünyaya merhaba diyen Kiraly, doğduğu şehrin takımı Haladas'ta parlamıştı. Tevatüre göre malzemeci onun her zaman giydiği siyah eşofman altını bir gün yıkamayı unutunca, "haşortman" efsanesi başlamıştı. O gri, pijamamsı giysi uğur getirmiş, takımı üst üste aldığı puanlarla ligde kalmıştı. 1997'de Almanya'daydı; tabii eşofmanları da yanındaydı. Çabucak göze giren file bekçisi, yıllarca başkentin mavi-beyazlılarının kalesini korumuştu.
2004'te Londra'ya taşınan futbolcu, Ada'da sırasıyla Crystal Palace, West Ham United, Aston Villa ve Burnley formalarını terletmişti. 2009'da gittiği 1860 Münih'te çok sevilmiş, eşofmanı kulübün dükkanında satılmıştı. Sonra bir ara Fulham'daydı, artık tilki dükkânı Haladas'ta.
Kiraly Fransa'da sahne almasa, rekor Shay Given'a ait olabilirdi. Macar meslektaşından sadece 19 gün küçük olan İrlandalı, Avrupa Şampiyonası elemelerinde kazandıkları Almanya karşılaşmasında dizinden sakatlanmış, yerini turnuvada da görev yapmakta olan Darren Randolph'a bırakmıştı.
2010 Dünya Kupası yolundaki unutulmaz Fransa-İrlanda play-off maçında Thierry Henry'nin elle kontrol edip Gallas'a attırdığı golde hakeme koşmasıyla da hatırlanan Given, Euro 2012'de kaleyi koruduktan sonra milli takıma veda etmişse de teknik direktör Martin O'Neill tarafından ikna edilmişti. 40 yaşındaki file bekçisinin hanesinde 134 milli maç yazıyor, Robbie Keane'in ardından ülke tarihinde en çok oynayan ikinci futbolcu olmaya devam ediyor.
Peki organizasyon tarihine geçen diğer ihtiyar delikanlılar kimler?
Öncelikle Kiraly'nin geride bıraktığı Matthäus'tan bahsetmeli.
Kariyerini savunmada bitiren Almanların unutulmaz orta saha oyuncusu son maçını Euro 2000'de Portekiz karşısında oynamıştı. Özgeçmişinde Bayern Münih ve Inter de yazan yıldız, 38'inde Almanya'da yılın futbolcusu seçilmişti. Panzerler turnuvaya erken veda ederken, istikrar abidesi 39. yaşını çoktan bitirmişti.
Belki kalede mümkün de başka bir mevkide görev yapan bir futbolcunun belli bir yaşta üst düzey rekabette var olabilmesi? File bekçileri dışında birisinin Alman dinamoyu geride bırakıp bırakamayacağı merak ediliyor. Fakat oyunun geldiği nokta ortada. Fizik gücünün bu kadar önemli olduğu bir zamanda, tempo bu kadar artmışken meydan daha gençlere kalmış gözüküyor. Tabii sonradan oyuna alınan bir isim rekor kırılabilir de Matthäus gibi takımın önemli bir parçası olabilir mi; çok zor.
Veteran golcülerAvrupa Şampiyonası'nın en yaşlı golcüsü Ivica Vastiç. Euro 2008'de sonradan oyuna girdiği Polonya mücadelesinde kazanılan penaltıyı ağlara gönderen futbolcunun 39. yaşını kutlamasına 108 gün vardı.
Avusturya formasıyla sahne aldığı 50. ve son maçında ağları bulan oyuncu, aslen Hırvatistan'da doğmuş; 22 yaşında taşındığı ülkenin vatandaşlığını ancak 27'sinde almıştı. Yoksa milli takım kariyerinde karşımıza çıkan sayılar çok daha fazla olacaktı.
Euro 2016'da Kiraly ve Given dışında Arnavutluk kadrosunda bulunan Orges Shehi ve Kuzey İrlandalı Roy Carroll bir şekilde ağları bulabilse, Vastiç'i geride bırakacaktı. Tabii olmadı. Bu arada seri penaltılarda atılan gollerin istatistiklere geçmediğini anımsatmalı.
Portekiz maçında harika bir gol atan Macarların eskimeyen yıldızı Zoltan Gera, Avrupa Şampiyonası tarihinde gol atan en yaşlı ikinci futbolcu oldu. Yıllarca İngiltere'de oynayan ve milli formayı 93 kez terleten maestro, 37 yaşında.
Kuzey İrlanda'nın Ukrayna'yı yendiği mücadele, istatistik meftunlarını mest etti.
Büyük organizasyonlarda 34 senedir kazanamayan ülke, şeytanın bacağını kırdı; hem de Avrupa Şampiyonası tarihindeki ilk galibiyetleriyle. İşte aynı karşılaşmada perdeyi açan Gareth McAuley, 36. yaşını kutlayalı 194 gün olmuştu.
Deneyimli savunma oyuncusu, o gün itibarı ile turnuva tarihinin gol atan en yaşlı ikinci futbolcusu olmuştu. Yıllardır West Bromwich Albion'da forma giyen stoper, ayrıca kendi ağlarını havalandırarak ikinci turdaki Galler maçının skorunu ilan etti.
Tecrübeli futbolcunun unvanı bir hafta bile sürmedi, Gera ağları bulunca, McAuley üçüncü sıraya indi. Bu arada hatırlatmalı, aynı maçta perdeyi kapatan Niall Mc Ginn de adını kitaplara yazdırmış durumda. Uzatmaların 6. dakikasında fileleri bulan kanat oyuncusu, turnuva tarihinin normal sürede atılmış en geç golüne imza attı.
Bir Avrupa Şampiyonası'nda zafere ulaşan en yaşlı futbolcu Arnold Mühren. Kariyerinde Ajax, Ipswich ve Manchester United formaları da giyen orta saha oyuncusu, Euro 1988 finalinde 37. yaşını kutlayalı 23 gün olmuştu. O kim demeyin, zira birçoğunuz aslında onun adını bilmese de yaptığı bir asisti biliyor. Hollanda Sovyetler Birliği'ni yenerken, Marco van Basten asrın golüne imza atmıştı ya işte o topu ortalayan 37'lik bir delikanlıydı.
Yeni ihtiyar delikanlılar gelecek mi?Çeyrek finalde yoluna devam eden İzlandalı Eidur Gudjohnsen, Portekizli Ricardo Carvalho ve Gianluigi Buffon eğer şampiyonluk görürse, Mühren yerinden olacak.
Peki turnuva tarihinin finalde oynayan en yaşlı futbolcusunu kim? Euro 2008'de İspanya Fernando Torres'in golüyle 44 yıllık hasrete son verip hasat zamanını başlatırken, Almanya'nın kalesinde Jens Lehmann vardı. Yıllarca Arsenal'in de kalesini koruyan yıldız, o gün neredeyse 39 yaşındaydı. Onu bu turnuvada Kiraly veya Given geçebilirdi ya neyse.
Futbolun temposu bu kadar artmışken, yeni ihtiyar delikanlılar çıkıp gelir mi, bekleyip görmek gerekir.
