BİZE ULAŞIN
İngiltere, Manchester ve Londra’daki terör saldırılarının gölgesinde dün erken seçime gitti. İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ta yaklaşık 47 milyon seçmen, Parlamento’nun alt kanadı 650 sandalyeli Avam Kamarası’na girecek isimleri belirlemek için oy kullandı.
İlk sandık çıkış anketlerine göre, iktidardaki Muhafazakar Parti 314, ana muhalefetteki İşçi Partisi 266 milletvekili çıkardı. May liderliğindeki iktidar partisinin, az farkla da olsa tek başına hükümet kuracak çoğunluğa erişeceği tahmin edilse de hükümet kurmak için 326 milletvekilinin desteğinin bulunması gerekiyor. Bu sonuca göre Muhafazakarlar tek başına iktidar için gerekli rakama ulaşamıyor.
CORBYN'İN İŞÇİ PARTİSİ SANDALYE SAYISINI CİDDİ ŞEKİLDE ARTIRDI
İlk sonuçlara göre Jeremy Corbyn'in İşçi Partisi sandalye sayısını ciddi şekilde artırarak 266 sandalyeye ulaşıyor. İngiliz basınına göre seçimlerin bu şekilde bitmesi halinde, İçişleri Bakanlığı'na İşçi Partisi'nden bir isim getirilebilir. Sandık çıkış anketlerine göre İskoç Ulusal Partisi 22 koltuk kaybetti.
MAY'İN KAZANMA İHTİMALİ KALMADI
İngiliz Reuters haber ajansı, saat 07:51’de ‘acil’ koduyla geçtiği haberle, May’in şu anda itibarıyla çoğunluğu kazanma ihtimalinin bulunmadığını yazdı. Reuters, bu bilgiyi kısmi sonuçlara göre yaptığı hesaplamalara dayandırdı.
2014’teki İskoçya referandumunun arkasındaki isim olan İskoç Ulusal Partisi (SNP) eski lideri ve eski İskoçya başbakanı Alex Salmond, seçim bölgesi Gordon'da koltuğunu Muhafazakârlara kaptırdı.
İSTİFAYA ÇAĞIRDILAR
İşçi Partisi lideri Jeremy Corby, seçim sonuçlarının netleşmesinin ardından Başbakan May’i istifaya davet etti. Londra’da değerlendirmelerde bulunan Corbyn, “Bu seçim çağrısı, Başbakan’ın büyük bir çoğunluk kazanarak, gücünü ortaya koyması için yapıldı. Bu geceki sonuçlardan bir mesaj çıkarsa, bu şudur: Başbakan bir yetki almak istediği için bu seçimi istedi. Ve aldığı yetki, Muhafazakârların kaybolan sandalyeleri, kaybolan oyları, kaybolan desteği ve güveni oldu. Bunun gitmek için ve bu ülkenin tüm halkını hakkıyla temsil edecek bir hükümetin yolu açmak için yeterli olduğunu düşünüyorum
MAY: İSTİKRARA İHTİYAÇ VAR
Başbakan Theresa May, İngiltere'nin güney doğusundaki seçim bölgesi Maidenhead'de yaptığı konuşmada ‘istikrar' vurgusu yaptı. May, “Şu anda bu ülkenin, her şeyden daha fazla ihtiyacı olan, bir istikrar süreci” dedi ve ekledi: “Eğer Muhafazakâr Parti sandalyelerin çoğunluğunu ve muhtemelen oyların çoğunu kazanırsa bu durumda üzerimize düşen görev, bu istikrar sürecini sağlamak olacaktır ve tam olarak yapacağımız budur.”
Sandık çıkış anketi sonuçları, İngiltere'de bir koalisyon veya azınlık hükümeti ihtimaline işaret ediyor. İngiliz basını, sandık çıkış anketlerinden çıkan sonucu, hiçbir partinin çoğunluğu teşkil etmediği parlamento için kullanılan İngilizce ‘hung parliament’ yani ‘askıda parlamento’ olarak dünyaya duyurdu. BBC, Sky ve ITV kanallarının ortaklaşa yayınladığı sandık çıkış anketine göre, ayrılıkçı İskoç Ulusal Partisi (SNP) de seçimin kaybedenleri arasında. SNP’nin milletvekili sayısı 22 azalarak 34’e düşüyor. Liberal Demokrat Parti ise milletvekili sayısını 6 artırarak 14’e çıkarıyor. Aşırı sağcı Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) ankete göre milletvekili çıkaramıyor.
İşçi Partisi'nin etkili milletvekillerinden Emily Thornberry, Başbakan Theresa May'in istifa etmesi gerektiğini söyleyerek, "Eğer bu sonuçlar doğruysa, May pozisyonunu gözden geçirmeli. Gitmesi gerektiğini düşünüyorum. Açıkça başarısız oldu. Ülkeye her istediğini yapabileceği sandı ama biz ona 'Hayır' dedik" şeklinde konuştu.
İngiltere Başbakanı Theresa May'in Downing Caddesi’ndeki 10 Numara’da gazetecilerin karşısına geçmesi bekleniyor. May her an istifa ettiğini açıklayabilir...
İskoçya Başbakanı ve İskoç Ulusal Partisi lideri Nicola Sturgeon, ‘SNP’nin İskoçya’da seçimleri kazandığını ancak yardımcısı Angus Robertson’ın koltuğunu kaybetmesinden dolayı üzgün olduğunu’ söyledi. Sturgeon seçimlerin Başbakan Theresa May için ‘felaket’ olduğunu belirtti.
İskoç lider, SNP’nin Muhafazakarlara alternatif olacak bir ilerici ittifakta rol oynayabileceğini ümit ettiğini ekledi.
BAŞBAKAN, GÜCÜNÜ ARTIRMAK İSTİYORDU
2015’teki son seçimlerde Muhafazakâr Parti, 331 sandalye ile çoğunluğu elde ederken, İşçi Partisi 232 koltuk kazanarak ikinci olmuştu. Geçen yılki referandumda “İngiltere’nin AB’den ayrılması” yönünde sürpriz kararın çıkmasının ardından Muhafazakâr Partili Başbakan David Cameron istifa etmiş, yerine May gelmişti. May, 2020’deki seçimleri öne alarak, geçen nisan ayında erken seçime gidilmesi çağrısı yapmıştı. Başbakan, bu seçimle Avam Kamarası’ndaki çoğunluğunu artırarak AB ile yürütülecek ve hayli sancılı geçecek Brexit müzakerelerinde elini güçlendirmek istiyordu. May; İşçi Partisi, İskoçya Ulusal Partisi (SNP) ve Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) Brexit sürecini parlamentoda zorlaştıracağını öne sürüyor.
2015 genel seçiminde oyların yüzde 36,9’unu alan Muhafazakar Parti 330 milletvekili çıkarırken, oyları yüzde 30,4’te kalan İşçi Partisi 232 milletvekili elde etmişti. UKIP yüzde 12,6 oyla 1, Liberal Demokrat Parti yüzde 7,9 oyla 8, SNP yüzde 4,7 oyla 56 ve Yeşil Parti yüzde 3,8 oyla 1 milletvekilini parlamentoya sokabilmişti.
YA MAY YA DA İŞÇİ PARTİSİ LİDERİ JEREMY CORBYN BAŞBAKAN OLACAK
Yeni hükümeti kimin kuracağı belli olana kadar Muhafazakârlar iktidarda kalmaya devam edecek. Theresa May de eğer istifa etmezse bu durumda başbakan olmayı sürdürecek. Bu süreçte partiler arasında koalisyon görüşmeleri başlayacak. Bu sürecin sonunda ya May ya da İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn başbakan olacak.
Bu süreçteki bir olasılık koalisyon. Bir diğer olasılık da bu partilerin kendi başlarına hareket etmesi ve küçük partilerin desteğiyle azınlık hükümeti kurmaya çalışması.
Theresa May mecliste çoğunluğun desteğini elde etmeyi başarması durumunda başbakan olarak kalabilecek. Ancak bunun olamayacağı, Jeremy Corbyn'in ise bunu kendisinin elde edebileceği kesinleşirse, istifası beklenecek. Bunun ardından Corbyn başbakan olacak.
Ancak Corbyn'in çabalarına başlaması için May'in durumunun kesinleşmesini beklemesi gerekmiyor. May görüşmelerini sürdürürken Corbyn de kendi görüşmelerini yürütebilir. Hatta liderlerin aynı partilerle görüşmeleri de mümkün.
İNGİLİZ BASINI SONUÇLAR İÇİN NE DEDİ?
İngiltere'de gazeteler, erken seçimlerin sandık çıkış anketlerini manşetlerine taşıdı. Birçok gazete, Başbakan Theresa May'in erken genel seçim kararıyla 'oynadığı kumarı kaybettiğini' yazdı.
Financial Times manşetine, "Sandık çıkış anketlerine göre May'in seçim kumarı geri tepti" ifadesini taşıdı. Politika editörü George Parker imzalı haberde, May'in başbakan olarak kalıp kalmayacağının belirsiz olduğu aktarıldı. Bir hafta içinde başlaması beklenen Brexit müzakerelerinin geleceğinin belirsizleştiği belirtilen yazıda, May'in kampanyasının kötü bir başlangıç yaptığı ve cansız olduğu tespit edildi.
'TUTKULU VE SOSYALİST BİR KAMPANYA'
İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn'in ise tutkulu ve eski usul bir sosyalist kampanya ile partisinin desteğini artırdığı aktarıldı. Politika muhabiri Jim Pickar imzalı bir başka analizde ise Corbyn'in partisi içindeki ideolojik mücadeleyi kazandığı belirtildi.
'UTANÇ VERİCİ'
The Times gazetesi, "May'in büyük kumarı başarısızlığa uğradı" manşetini atarken Başbakan'ın 'çoğunluğu sağlayamaması ihtimalinin utanç verici' olduğunu ifade etti. Brüksel'in yakından izlediği seçim sonuçları sebebiyle İngiltere'nin 'Brexit müzakerelerinde elinin zayıflayabileceği' uyarısında bulunan gazete, eski maliye bakanı George Osborne'un sonuçların bu şekilde çıkması halinde May'in istifa etmesi gerektiğine dair sözlerini sayfalarına taşıdı.
Telegraph'ın manşetinde ise 'Çıkış anketlerinin çoğunluğu göstermemesi May'e şok oldu' ifadesini kullandı. Telegraph da May'in oynadığı kumarını kaybettiğini aktarırken çoğunluğu kazanma hayalinin ortadan kalktığını vurguladı May'in İşçi Partisi seçmenlerine taraf değiştirmeleri için 'ülkeniz size ihtiyaç duyuyor' şiarını kullanarak Brexit vurgusu yaptığı ifade edildi. Diğer yandan Corbyn'in ise daha çok kamu hizmetlerine odaklandığı belirtildi.
ÜLKE ÇAPINDA 100 MİTİNG
'May'e sandık çıkış anketi şoku' manşeti atan Guardian gazetesi, May'in kaybettiği kumarın ortaya çıkarttığı 'şoke edici' etkiden bahsetti. Gazete ayrıca Corbyn'in ülkenin dört bir yanında 100 miting ile taraftarlarını heyecanladırmasının etkili olduğunu kaleme aldı. Guardian, özellikle Corbyn'in yedi hafta boyunca düzenlediği 100 mitingde yaşanan heyecanlı atmosferi vurguladı. Gazete, İşçi Partisi'nin özellikle sokaklarda örgütlenerek yoğun bir seçim kampanyası yürüttüğünü aktardı.
