BİZE ULAŞIN
1998'de imzalanan Hayırlı Cuma anlaşmasıyla silahların sustuğu, Cumhuriyetçiler ve İngiltere ile birlik yanlılarının ortak hükümetle yönetmeye başladığı Kuzey İrlanda yönetiminde, ayrılıkçı İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun (IRA) varlığını sürdürdüğü ve şiddet eylemlerine giriştiği iddiaları üzerinden başlayan kriz derinleşiyor.
Krizde son gelişme, İngiltere ile birliği savunan Ulster Birlik Partisi'nin hükümetten çekildiğini açıklaması oldu.
1998'da imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması'nın maddelerinden biri de IRA'nın şiddet eylemlerini sonlandırmasıydı.
Bu anlaşmayla birlikte IRA'nın siyasi kanadı olarak bilinen Sinn Fein, İngiltere'yle birlik yanlısı partilerle birlikte Kuzey İrlanda'yı birlikte yönetmeye başlamıştı.
5 Mayıs'ta eski bir IRA'lı öldürüldü
Kriz yaratan olaylar dizisi 5 Mayıs'ta işlenen bir cinayetle başladı. Eski IRA'lı Gerard 'Jock' Davison Belfast kent merkezi yakınlarındaki evinde silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
Kuzey İrlanda deneyimi: 25 yıllık çatışma, 13 yıllık barışma - OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Polis, saldırıyı karşıt görüşlü Cumhuriyetçilerin gerçekleştirdiğine inanmadığını, ortada mezhepsel bir saldırı olduğunu da düşünmediğini açıkladı; ilerleyen günlerde ise soruşturmanın "çok zorlu" olduğunu belirtti.
13 Ağustos'ta ikinci bir cinayet
13 Ağustos'ta IRA'nın eski üyesi Kevin McGuigan Belfast'ın doğusundaki bir saldırıda öldürüldü. Polis McGuigan'ın, Davison'ın ölümüyle ilgili şüphelilerden biri olduğunu açıkladı. Sinn Fein, IRA'nın bu cinayete karışmış olabileceği iddialarını reddetti.
20 Ağustos'ta yönetimin başbakanı Peter Robinson, IRA'nın McGuigan Davison cinayetine karıştığının kanıtlanması durumunda Sinn Fein'in hükümetten uzaklaştırılması gerekeceğini söyledi.
Polis: IRA varlığını sürdürüyor
21 Ağustos'ta polis IRA üyelerinin, eski IRA üyelerini de bünyesinde barındıran başka bir grup olan Uyuşturucuya Karşı Eylem grubuyla birlikte McGuigan cinayetine karıştığını açıkladı.
Emniyet Genel Müdürü George Hamilton bir gün sonra, "IRA'nın varlığını sürdürdüğünü ancak terörizmle bağlantılı olmadığını" söyledi. Bu açıklama ardından Gerry Adams, "IRA'nın artık var olmadığını" söyledi.
Britanya'nın Kuzey İrlanda'dan sorumlu Devlet Bakanı Theresa Villiers ise "polisin IRA'nın varlığı yönündeki açıklamalarının sürpriz olmadığını" söyledi.
Birlik yanlısı parti tepki olarak hükümetten ayrıldı
Gelişmeler üzerine hükümetin parçası olan Ulster Birlik Partisi, "Geçici IRA'nın var olduğu yönündeki polis açıklaması ve Sinn Fein'in güvenilir olmamasını" sebep göstererek hükümetten ayrıldı.
Kuzey İrlanda Başbakanı Peter Robinson, Ulster Birlik Partisi'nin IRA'nın devam eden şiddet eylemleri nedeniyle ortak yönetimden ayrılma kararının 'mantıksız' olduğunu söyledi.
Daha büyük bir parti olan Demokratik Birlik Partisi'nin lideri olan Robinson ayrıca, beş partili siyasi savaş meydanından kaçmakla da suçladı.
Bu arada İrlanda Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Charlie Flanagan krizin çözümü için "Sinn Fein'in üyelerinin polisle işbirliği yapmasını sağlamasını, güveni yeniden tesis etmesini ve IRA'dan kalan yapıların dağıtıldığından emin olması için gerekeni yapmasını" istedi.
Sinn Fein ise İrlanda yönetiminin krizi, yaklaşan seçimler öncesi Sinn Fein'i yıpratmak için kullandığını söyledi. Kuzey İrlanda'da seçimler gelecek yıl Mayıs ayında yapılacak.
