BİZE ULAŞIN
Almanya Başbakanı Merkel'in bugün Türkiye'ye gerçekleştireceği 1 günlük çalışma ziyaretine ilişkin Ankara kulisleri hareketlendi. Hükümetin, PKK ve Gülen yapılanmasıyla ilgili beklentilerine karşılık alamadığı için Merkel’e sitem etmeye hazırlandığı, muhalefetin ise Merkel’in ziyaretinin zamanlamasını eleştirdiğine yönelik hareketli kulislerin yanısıra, Merkel'in gündemindeki ağırlıklı konularının İncirlik ve Tornado krizi, Suriye’de siyasi çözüm çabaları ve AB-Türkiye mülteci mutabakatından oluştuğu konuşuluyor. Bunların dışında, hükümetin Merkel'e, NATO'ya sığınan 40 Türk askeriyle ilgili kritik sorular yöneltmesi bekleniyor.
Son aylarda çok sayıda krizin yaşandığı Türk-Alman ilişkilerinde dikkatler Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Türkiye ziyaretine çevrildi. Merkel için yasadışı göçle mücadelede işbirliğinin sürmesi büyük önem taşıyor.
MERKEL'İN ZAMANLAMASI
Öte yandan Merkel’in ziyaretinin, Türkiye’de Anayasa referandumu öncesine denk gelmesi, ayrıca hükümetin politikalarına destek gibi yorumlanabilecek olması, Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) eleştirilerine yol açtı.
TÜRKİYE DOĞRUDAN ERİŞİM İSTİYOR
Alman Der Spiegel'in haberine göre Türkiye, IŞİD'le mücadele kapsamında İncirlik Üssü'ne konuşlanmış olan Tornado tipi keşif uçaklarının elde ettiği görüntülere doğrudan erişim istiyor. Ama Almanya, Türkiye'ye bu görüntüleri vermiyor. Spiegel haberine kaynak olarak bir Alman kriptosunu gösterdi. Türkiye'nin Almanya'nın İncirlik'te karargâh inşaatına karşı bu görüntülere erişim istediği öne sürüldü.
Hürriyet'ten Celal Özcan'ın aktardığına göre, Meclis kulislerinde ise Türkiye'nin Almanya'ya bu konuda yoğun baskı yaptığı konuşuluyor. Adının açıklanmasını istemeyen bir muhalefet milletvekili tartışmalarla ilgili şu bilgileri verdi. Türkiye yaklaşık üç aydır Tornadoların Suriye ve Irak'tan çektiği görüntülerin ham halini istiyor. Almanya IŞİD ile ilgili görüntüleri Türkiye'yle paylaşıyor. Ancak Türkiye, Suriye'de YPG'nin hareketleri üzerine de görüntülere erişim istiyor. İddiaya göre, durum ciddi olduğu için Merkel, Türkiye'ye geliyor. Türkiye'nin ısrar etmesi durumunda muhalefet partileri Tornadoların İncirlik'ten çekilmesini istiyor.
'SADECE IŞİD'İ VERİRİZ'
Alman Savunma Bakanlığı sözcüsü Albay Boris Nannt, Tornadoların sadece IŞİD'le ilgili görüntüleri paylaştığını doğruladı. Hükümetin basın toplantısında gelen bir soruyu cevaplandıran Nannt şöyle dedi: "Birkaç hafta önce tezkereyi 12 ay daha uzattık. Keşif uçuşlarından alınan sonuçlar bu tezkereye uygun biçimde, sadece IŞİD ile mücadele kapsamında koalisyona veriliyor. Türkiye de koalisyonun üyesi" Sözcü, ‘Almanya, uçakları İncirlik'ten çekmeyi düşünüyor mu' sorusuna "Yeni bir tavır yok" dedi.
TORNADO KRİZİ
Alman Dışişleri Sözcüsü Martin Schaefer, Tornado kriziyle ilgili haberleri ne doğrulayacağını ne de yalanlayacağını söyledi. Başbakan Merkel'in Sözcüsü Steffen Seibert, Merkel'in Tornado meselesini görüşmek üzere Türkiye'ye gittiğini reddederken ziyareti şöyle özetledi:
"Başbakan Türkiye'de mülteci sözleşmesinin uygulanmasının devamı, Suriye, Kıbrıs sorunu, NATO'da işbirliği konularını görüşecek. Merkel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım'la bir araya gelecek. Kanlı bir darbe girişimiyle zarar gören Meclis binasını ziyaret edecek. Türkiye, darbe girişiminde bir travma yaşadı. Hukuk devleti kuralları içinde suçluların cezalandırılması gayet doğal."
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ VURGUSU
Merkel'in Türkiye'de iç politikadaki bazı endişe verici gelişmeleri net bir biçimde dile getirdiğini söyleyen Seibert, basın özgürlüğünün de görüşme konuları arasında olduğunu belirtti ve "Basın özgürlüğü demokrasinin temel direği" dedi.
KILIÇDAROĞLU İLE DE GÖRÜŞECEK
Merkel, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile de bir araya gelecek. Kılıçdaroğlu, bugün AB büyükelçileri ile görüşecek. Kılıçdaroğlu büyükelçilerle görüşmesinin ardından da akşam saat 20.00'de Almanya Büyükelçilik Rezidansı'nda Merkel ile buluşacak.
30 Ocak'ta, Alman Süddeutsche Zeitung gazetesine mülakat veren Kılıçdaroğlu, Merkel'in Türkiye ziyaretine ilişkin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı kastederek, "Onun mesajı, Merkel'in ziyaretinin kendi politikalarına destek anlamına geldiği yönünde olacaktır. Belki bu defa da geliş nedeni aynıdır. Onu desteklemeye, Erdoğan'a yardıma geliyordur" açıklamasında bulunmuştu. Kılıçdaroğlu, Merkel görüşmesinin bu açıklamadan önce planlandığı öğrenildi.
MÜLTECİ MUTABAKATI
Eylül ayında yapılacak genel seçimlerde yeniden aday olan ve zorlu bir sınavla karşı karşıya bulunan Merkel için Türkiye ile AB arasındaki mülteci mutabakatının sekteye uğramaması büyük önem taşıyor.
Ancak Ankara'nın beklentileri, Berlin'in öncelikleri örtüşmüyor. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Avrupalı müttefiklerini, Türkiye ile yeterince güçlü dayanışma göstermemekle eleştiren Ankara, Merkel'in ziyaretinin “gecikmiş bir ziyaret” olduğu kanısında.
ANKARA’NIN BEKLENTİLERİ
DW Türkçe’ye konuşan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, Merkel’ın ziyaretinin yine de Ankara için önem taşıdığına dikkat çekti. Almanya konularında en deneyimli isimlerinden olan Yeneroğlu, “15 Temmuz kanlı darbe teşebbüsünden 6 ay sonra gerçekleşen bu ziyaret şüphesiz özel önem arz ediyor” dedi.
Türk tarafı Merkel’in ziyareti sırasında özellikle terörle mücadele ve güvenlik konularında taleplerine somut yanıtlar alabilmeyi umut ediyor.
AK Parti’li Yeneroğlu Almanya'dan bekledikleri desteği göremediklerini, “Geçen yıl ifade ettiklerimizin olduğu gibi masada durduğunu üzülerek belirtmemiz gerekiyor” şeklinde dile getirdi. Yeneroğlu, Türk vatandaşlarına yönelik vize serbestisi sözünün tutulmadığını, AB ve Almanya’nın terör örgütleri listesinde yer alan PKK ile de etkin mücadeleden çok uzakta olunduğunu ifade etti. Yeneroğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
"15 Temmuz gecesi demokrasisini başarıyla savunmuş, uluslararası terör örgütlerine savaş açmış ve başta Suriye olmak üzere barış çabalarını samimiyetle ortaya koyan bir ülke olarak ziyaretimize gelen dostlarımızdan sözde değil özde ve samimi dayanışma ve işbirliği bekliyoruz.”
GÜLEN YAPILANMASI
Türk hükümeti, 15 Temmuz darbe girişiminin sorumlusu olarak gördüğü Gülen yapılanmasına karşı Almanya’da somut önlemler alınmasını, faaliyetlerinin engellenmesini talep ediyor.
Gülen yapılanması ile bağlantılı olduğu iddia edilen ve Almanya'ya kaçtıkları tahmin edilen eski savcılar Zekeriya Öz ile Celal Kara'nın iadeleri için Ankara önce girişimdu bulunmuş ve sonuç alamamıştı. Ankara son olarak haklarında dava açılan Gülen yapılanmasıyla bağlantılı yaklaşık 30 kişinin daha Türkiye'ye iade edilmesini talep etti. Türk tarafı, Almanya’ya sığınma başvurusunda bulunan, çoğu asker olan kamu görevlilerinin bu taleplerinin de geri çevrilmesi gerektiğini savunuyor.
Bugüne kadar ihtiyatlı bir politika izleyen ve gerilimi tırmandırmak istemeyen Alman hükümeti, Ankara’nın taleplerine sıcak yaklaşmıyor. İade talepleri konusunda güçlü hukuki dayanakları olan, somut delilleri gözler önüne seren kapsamlı dosyalar isteyen Berlin, iltica başvurularının ise sığınma hakkını düzenleyen yasalar çerçevesinde ilgili kurumlar tarafından incelendiğini söylüyor.
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan CHP Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke, Merkel’in sığınmacı krizine çözüm çabalarını anladıklarını diğer yandan ziyaretinin zamanlamasıyla ilgili çekinceleri olduğunu ifade etti.
Merkel’ın bir önceki Türkiye ziyaretinin de seçimler öncesine denk geldiğini, o zaman ana muhalefet partisi CHP ile görüşmemiş olmasını bir demokratik eksiklik olarak eleştirdiklerini hatırlatan Böke, “Merkel’ın gerçekleştireceği bu ziyarette demokratik güçlerin ziyaretin bir parçası yapılması önemli ama demokrasiye verilecek destek bu tip ziyaretlerin zamanlamasıyla da ortaya konmalı” dedi.
Anayasa değişikliği teklifinin Türkiye’de demokrasiyi ortadan kaldıracak bütün unsurları içerdiğini, kuvvetler ayrılığını ortadan kaldırdığını, yasama ve yürütme yetkisini saraya verdiğini söyleyen Böke sözlerini şöyle sürdürdü:
“Böyle bir referanduma giderken, çok derin bir demokrasi mücadelesi verilirken, Türkiye ile kurulacak her ilişki esasında bu referanduma dair bir şey söylüyor. Biz bu nedenle özgürlük ve demokrasi diyen herkesin bu süreçte bu değerleri desteklemesi gerektiğini söylüyoruz.”
KÜRT SORUNUNDA AÇMAZ
OHAL’in sürdüğü Türkiye’de, TBMM’nin üçüncü partisi olan Halkların Demokratik Partisi (HDP) eş genel başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahaddin Demirtaş’ın yanı sıra çok sayıda milletvekili, belediye başkan, yerel siyasetçi aylardır cezaevinde bulunuyor.
Merkel’ın Ankara’daki temaslarda HDP milletvekillerinin tutukluluk hallerinden duyulan rahatsızlığı ifade etmesi, Kürt sorununda çözüm sürecinin yeniden canlandırılması beklentilerini dile getirmesi bekleniyor.
HDP Avrupa Temsilcisi Eyüp Doru, Avrupa’da Erdoğan ile görüşen tek bir lider kaldığını bu kişinin de Merkel olduğuna işaret ederken, Türkiye’de yeniden demokrasiye dönüşünün sağlanması gerektiğini, tek çıkış yolunun bu olduğunu vurguladı.
Doru, “Türkiye demokrasinin temel ilke ve kriterlerini, seçme ve seçilme hakkını ortadan kaldırdı. Eşbaşkanlarımız, neredeyse bütün belediye başkanlarımız tutuklu. Bu ortamda artık demokrasiden söz edilemez. Milletvekillerimiz ile belediye başkanlarımızın derhal serbest bırakılmasını bekliyoruz” diye konuştu.
Türk hükümeti, PKK ve Gülen yapılanmasıyla ilgili beklentilerine karşılık alamadığı için Merkel’e sitem etmeye hazırlanıyor. Muhalefet ise Merkel’in ziyaretinin zamanlamasını eleştiriyor.
