BİZE ULAŞIN
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) uyduları tarafından Eylül ayında çekilen birbirinden etkileyici fotoğraflar, Guardian tarafından yayımlandı.
İşte o büyüleyici kareler.
6500 KÜÇÜK ADA
İsveç ve Finlandiya arasında kalan Bothnia Körfez'inin güneyinde uzanan Aaland takımadaları, yaklaşık 6500 küçük adadan oluşuyor. Bu adalardan bazıları insanların barınmasına olanak vermeyecek kadar küçük. Aaland'ın bitki örtüsü çam ve kışın yapraklarını döken orman ve çayırlardan oluşuyor.
Hemen hemen tüm adalarda, Finlandiya'nın karakteristik özelliklerini barındıran kırmızı granit taşlar bulunuyor
SARI IŞIK SALKIMLARI
Fotoğraftaki sarı ışık salkımları, yaşamın sürdürüldüğü Hindistan ve Pakistan'ın kuzeyindeki küçüklü büyüklü şehirleri gösteriyor. Görülen yüzlerce ışık arasında, aşağı kısımda yer alan büyük ışık Pakistan'ın başkenti İslamabad. Yukarıdaki ışık ise Yeni Delhi'ye işaret ediyor. Göze çarpan bir diğer unsur, şehirleri birbirine bağlayan anayolların kesişme çizgileri. İnce ama gece de görülebilen ışıklar, ana hatlarıyla yüksek ve kısmen bulutlu olan Himalayalara işaret ediyor.
Fotoğrafın ortasında göz alan turuncu renkli çizgi diğer anayollara oranla daha belirgin görülüyor. Burası Pakistan ve Hindistan arasında çitlerle ayrılmış gümrük ve silah kaçakçılığını önlemek amacıyla ışıklandırılmış sınır bölgesini temsil ediyor.
TURKUAZ GRÖNLAND
Kısa büyüme mevsiminin sonuna yaklaşıldığında, Eylül ayı gibi Grönland buzullarının kıyı şeridinde yeşil bitki örtüsü ortaya çıkar. Sıcak geçen yaz aylarına ve inceldiği belgelenmiş buzullara rağmen yine de Grönland'ın büyük kısmı buzullarla örtülüdür.
Eriyen buz ve karlar, kıyılarda ve buzullarda çökeltiler oluşturup suyun renginin kıyı bölgelerinde yeşil ve turkuaz tonlarına bürünmesini sağlar.
AMADEUS GÖLÜ
Fotoğrafta, Avustralya'nın şehirden uzak yerlerinde konuşlanan Amadeus Havzası görülüyor. Alt kısmında ise iki büyük kaya oluşumu görülüyor. 36 küçük kubbeden oluşan kayaların en uzunlarını sol tarafta görünen Kata Tijuta ile deniz seviyesinden 1066m yüksekte olan Olga Dağı oluşturuyor.
Yukarıda görülen beyaz renkli kısım ise tuzlu Amadeus Gölü.
DÜNYANIN EN YAŞLI GÖLÜ
Sis aslında dünya yüzeyine yakın yerlerde oluşan kıta veya suları kaplayan bulutlardır.
Fotoğraftaki sis neredeyse Sibirya'nın güney doğu bölgesinde yer alan Baykal Gölüyle aynı şekilde oluşmuş. Baykal Gölü yirmi beş milyon yaşında ve neredeyse 1700 metre derinliği ile dünyanın en yaşlı ve derin gölü olma unvanına sahip. Aynı zamanda dünyanın donmamış yüzde 20 kaynak suyunu barındırıyor.
SELDEN ÖNCE SELDEN SONRA
2011 Eylül sonlarına doğru, sele boğulmuş Belucistan ve Sind bölgesindeki (sol tarafta) sel suları güney Pakistan'ı istila etmiş.
Sağ taraftaki fotoğraf ise aynı bölgenin iki sene önceki halini gösteriyor. İki fotoğrafta kıyıyı oluşturan İndus Nehri vadisini gösteriyor.
VENEDİK
Bu fotoğrafta İtalyan'ın Venedik kenti ve onu çevreleyen Venedik Gölü yer alıyor. Merkezde görülen kıvrılmış nehir, kuzeyinde Lucia Tren İstasyonu, güneyinde ise Saint Mark meydanını bulunan Büyük Kanal'dır.
Kanala yaklaştığımız zaman yolculuk eden deniz otobüslerini, taksilerini ve rıhtımda duran gondolları görebiliriz. Kuzeyde beliren kare adanın adı ise San Michele. Önceleri hapishane adası San Michele, Napolyon'un işgalci güçleri tarafından mezarlığa dönüştürüldü.
MANHATTAN'IN 5 KATI
Bir yıldan fazladır denizde sürüklenen ve kıyıdan binlerce kilometre uzaklaşan Petermann buz adası, halen Kanada'nın Newfoundland kıyılarında yüzüyor. Oldukça büyük bir buzul olan ada, New York'un bir parçasını oluşturan yarımada şeklindeki Manhattan'dan tam beş kat daha büyük.
Buzul ada, 14 ay önce Grönland Petermann buzulundan ayrıldığından beri birçok kez parçalandı. Genişliği kabaca 3,5 kilometre olan buz adası, göletler ve akarsular ile kaplı.
HUNZA NEHRİ-PAKİSTAN
Pakistan'ın kuzeyindeki Hunza vadisinde Ocak 2010'da meydana gelen heyelan, bir köyü yok edip, Hunza Nehri'ni de kapattı.
Su, toprak barajın gerisine çekildiğinde, yükselen sular yerel halkın evlerini terk etmelerine neden oldu. Aynı zamanda dış dünyayla bağlantı sağlayan köprüde kullanılamaz hale geldi. Mühendisler ve ordu yetkilileri baraj boyunca taş savağı oyarak 20 Mayıs sonlarına doğru suyun akmasını sağladı. Gölün güney batı kısmında suyolu beyaz renkte akarken, diğer taraflarda mavi-yeşil renklerde görülüyor.
BOLİVYA
Bolivya'da Eylül 2011'de meydana gelen yangının uzaydan çekilen görüntüsü. Fotorafta, kırmızı hatlı çizgiler yangından dolayı oluşan yüksek sıcaklıkların olduğu yerleri gösteriyor.
Alevlerin neden olduğu duman karayı kapladığından, bu bölgeler uyduların görüşünden çıkmış durumda. Duman bulutları batıdan, kuzey batıya doğru esiyor. Bolivya'da doğal nedenlerden çok sayıda yangın yaşansa da, fotoğraftaki gibi geniş alanlara yayılan alevler çalı çırpıları yakmak amacıyla çıkartılan tarımsal bir yangını gösteriyor.
KATYA KASIRGASI
ABD'de meydana gelen Katya kasırgası astronotlar tarafından bu resim çekildiğinde Kategori 1'e gerilemişti.
Yine de, 9 Eylül'de etkili olan bulut sirkülasyonunun merkezden ABD'nin kuzey doğu kıyılarına ilerlediği görülüyor.
IRENE KASIRGASININ YEŞİLİ
Irene Kasırgası sonucu oluşan sağanak yağmurlar, ABD'nin doğu kıyısı boyunca uzanan nehir ve körfezleri tortu ile doldurdu. Bu duruma New York'ta bulunan Hudson Nehri de maruz kaldı. Bu uydu fotoğrafında soluk yeşil ve ten renkli sular Manhattan adasını geçerek New York limanı ve Atlantik Okyanusu'ndaki sularla karışmaktadır.
SOĞUK SULARIN KAVUŞTUĞU NOKTA
Heard Adası, güney Hint okyanusunun uzak bir noktasında, güney kutbunun alt ve ılık katmanları ile soğuk suların buluştuğu noktadadır. Herhangi bir kara kütlesinden oldukça uzakta bulunan Heard Adası, Güney Kutbunun kuzeyine doğru 1550 kilometre ve Avustralya'nın güney batısına doğru 4000 kilometre boyunca uzanmaktadır.
Okyanuslar tarafından sarıldığı için nem oranı yüzde 80 civarında; çok yüksektir. Bu mükemmel nemlilik oranı, ‘Kızgın elliler' olarak bilinen kuvvetli rüzgarların hızını azaltarak bulutların sürekli oluşmasını sağlayan kusursuz bir ortam sağlamaktadır. Adanın engebeli ve dik topografyası, bulutların içinde olağanüstü görüntüler oluşturur.
TOZ BULUTLARI
Toz duman bulutları Eylül ayı sonlarında Afrika'nın batı kıyılarından Atlantik okyanusuna doğru esti. Toz bulutları dalga etkisi yaratarak temiz havayı birbiri ardına kalın toz tabakalarıyla kapladı. Bazı dalgalar batıya yönelirken, diğerleri de güneye, dev arklara ilerlemektedir. Kurdele şeklindeki motifler, atmosferik dalgalar sonucu oluşmaktadır.
Deniz kumları Mauritania'dan yayılır ve bu verimli kumlar toz fırtınaları için birçok materyal sağlar. Bu toz bulutları, henüz güney batıda bulunan Cape Verde'ye ulaşmamış olsa da o yönde ilerlerken görülüyor.
BREZİLYA
Atlantik Okyanusu sahilinde yer alan üç şehir: Rio de Janeiro, Espirito Santa ve Güney Bahia. Güneyde görülen bulutlar Brezilya'nın en büyük ikinci şehri olan Rio de Janeiro'yu kaplıyor. Bölgenin büyük kısmı Atlantik ormanlarıyla kaplıdır. Bölgede eşsiz ve değişik bitki, sebze çeşitleri ve ormanlar bulunmaktadır.
KUZEY KUTBU
Her yıl kış mevsiminde Kuzey Kutbu donar, yazın ise 24 saatlik güneş altında erir. Ancak bu durum her yıl değişir. Bazen buzullar kıyılardan geri çekilirken diğer yıllarda daha büyük oranlarda erimeler meydana gelir.
ABD'nin Ulusal Kar ve Buz Bilgi Merkezi'nin (NSIDC) verilerine göre, 2011 yılı, buzullarda büyük oranlarda erimenin yaşandığının en büyük kanıtı. Kuzey Kutbu buzullarındaki buz örtüsü, 9 Eylül itibariyle son dört yılda yaşanan erime seviyesine yaklaştı. Bremen Üniversitesi'ndeki bilim insanları, NSIDC dışında farklı bir ölçüm tekniği ile yaptıkları hesaplarla, 2011 yılının 2007 yılındaki erimeyi de geçtiğini öne sürdüler.
