BİZE ULAŞIN
Müzeyyen Senar 100. yaş gününde unutulmadı ve Google tarafından özel bir doodle hazırlandı. 2015 yılında aramızdan ayrılan Türk Sanat Müziği'nin Divası Müzeyyen Senar, bugün 100. yaş gününde saygıyla anılıyor. 97 yıllık yaşamına birçok albüm ve taş plak sığdıran Müzeyyen Senar, Cumhuriyet’in Divası olarak anılmaktadır. Google, bazı önemli günler ve kişiler için hazırladığı doodle'ı, bugün Müzeyyen Senar'ın 100. yaş günü için ayırdı. Peki Müzeyyen Senar kimdir? İşte Türkiye'nin en önemli sanatçılarından Müzeyyen Senar'ın hayatı ve bilinmeyen yönleri...
1918 yılında Bursa'da doğan Müzeyyen Senar'ın küçük yaşta evlatlık verildiği iddia edilmektedir. R. Erkan Alemdaroğlu'na göre İnegöl’ün Hilmiye köyünde Zeliha Eren adıyla doğan Müzeyyen Senar’ın baba adı Reşit anne adı ise Fatma'dır. Müzeyyen Senar, müzik eğitimine, Anadolu Musiki Cemiyeti'nde , kemençe üstadı Kemal Niyazi Seyhun Bey ve udi Hayriye Hanım gözetiminde başladı. Güçlü bir sese sahip olan bu kız çocuğunun ünü yayıldıkça, hafız Sadettin Kaynak, Selahattin Pınar, Lemi Atlı, Mustafa Nafiz Irmak gibi devrin önemli üstatları da ona dersler verdi, zamanın sevilen şarkılarının yanı sıra, kendi bestelerini de öğretip söylemesine yardımcı oldu.
Kemal Niyazi Bey ile İstanbul Radyosu'nda şarkı söylemeye başlayan Senar, Perşembe günleri ilgiyle izlenen bu programla geniş kitlelere adını duyurdu. Senar'ı bu programda dinleyenler arasında, İstanbul'un en önemli müzikhollerinden biri olan 10. Yıl Belvü Gazinosu'nun[5] sahibi İbrahim Dervişzâde de bulunuyordu ve gazinonun 1933 yılının yaz sezonunun yıldızlar programına Müzeyyen Senar'ı da aldı. Müzeyyen Senar, sonraki yıllarda İstanbul'un başka ünlü gazinolarında da sahne aldı.
Müzeyyen Senar'ın yeteneği, Cumhuriyet'in kurucusu ve Türk sanat müziğinin büyük hayranı Mustafa Kemal Atatürk'ün de ilgisini çekti ve sanatçı birçok kez onun huzurunda, özel meclislerinde şarkı söyledi. 1936-1938 yılları arasında 5 kez Atatürk'ün huzurunda konserler veren sanatçı, ilk konserini 19 Aralık 1936'da İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda gerçekleştirdi. Daha sonra Bursa'da Çelik Palas Oteli'nde konser veren Müzeyyen Senar, 1937 yılında Mudanya'da Ege Vapuru'nda Cumhuriyet Balosu'nda konser verdi. Son konserini 1938 yılı Haziran ayında Savarona Yatı'nda veren Müzeyyen Senar, Radi Dikici'nin kaleme aldığı Müzeyyen Senar Efsanesi 'O bir devdi, devirdi' adlı kitapta Atatürk ile ilk karşılaşmasını "Sanki bana bir asır gibi gelen yolculuktan sonra saraya vardık. Girdiğimde bu zamana kadar görmediğim ihtişam adeta gözlerimi kör etti. Daha da şaşkın olmuştum. Yaveri takip ettik. Masanın kurulduğu salona girdiğim anda Atatürk'ü gördüm. Bir taraftan dizlerimin bağı çözülmüştü ama sanki uçuyor gibiydim. İçimden, 'Müzeyyen bu Atatürk ve onu görüyorsun. Rüya mıydı acaba? diyordum. Hayır değildi. Atatürk'ü gördüğümde bayılacaktım... Yüzüne bakamadım." diyerek anlatıyor. Müzeyyen Senar kitapta Atatürk'ün Rumeli türkülerinde kendisine eşlik ettiğini ve çok güzel zeybek oynadığını da belirtiyor.
Müzeyyen Senar, 1938 yılında Ankara Radyosu'nun ilk yayınlarına katıldı ve 1941 yılına dek radyo aracılığıyla dinleyicileri ile buluşmayı sürdürdü. Türkiye'nin ünlü gazinolarında yaptığı başarılı sahne programları ve plak çalışmalarıyla Türk musikisine yeni bir soluk getiren Müzeyyen Senar, son sahne konserlerini 1983 yılında İstanbul Bebek Gazinosu'nda verdi. Bu tarihten sonra yalnızca ender anlarda, müzikli özel toplantılarda şarkı söyledi.
Müzeyyen Hanım, 1943’te 24 yaşındayken ikinci evliliğini Galatasaraylı futbolcu Ercüment Işıl’la yapmıştır. Ercüment Işıl’dan Ömer ve Feraye dünyaya gelir. Sonra ayrılırlar. O yıllardaki hayranlarından biri savaşın zenginlerinden Vehbi Koç’tur. 'Gazinoya sizi dinlemeye gelmem imkânsız, taş plaklarda dinlemek de yetersiz kalıyor, haftada bir akşam beni yemeğe çağırın' diye rica eden Koç’u kıramaz ve her hafta ona Pandelli lokantasında konserler verir.
Bir başka hayranını ise o da çok sevecektir. Suudi Arabistan Büyükelçisi Tevfik Hamza Bey. 1951 yılında Beyrut’ta yıldırım nikahıyla gizlice evlenirler. Gazeteler bu aşktan bahsetmeye başlar. Bu kez 1953’te resmî nikâhla evliliklerini duyururlar. Artık Sefire Müzeyyen Senar’dır o. Ama Ankara’nın sosyetesi onu sefire değil, 'şarkıcı' olarak görmeye devam eder. 1955’te eşinin görev süresi biter. Suudi hükümeti de sefirlerinin bir 'şarkıcıyla' evli olmasını tasvip etmemektedir. Ayrılmaya karar verirler. Bir sabah kalktığında makyaj masasında bir ayrılık notuyla uyanır: 'Beni affet, sana veda edemezdim. seni hep seveceğim.' Ara verdiği sahnelere geri dönme vakti gelmiştir artık…
1958 yılında İstanbul Valisi Ethem Yetkiner’le tanışır. O da hayranlarından biridir. Demokrat Parti’nin zor zamanları başlamıştır. 1959 Mayıs ayında Maksim’de yaptığı programa onu dinlemek için bahçe kapısından çok özel misafirler girmiştir. Kısa sürede fark edilince Maksim, “Başbakan” tezahüratlarıyla inlemeye başlar. Gelen birkaç ay önce Kıbrıs görüşmeleri için gittiği Londra’da uçak kazasından kurtulduktan sonra ilk kez gece dışarı çıkan Başbakan Menderes’tir. Yanında bakanlarıyla birlikte Vali Ethem Yetkiner de vardır. Bir yıl sonra 26 Mayıs akşamı Vali Yetkiner, akşam uğradığı Müzeyyen Hanım’a “Bu işin sonu artık geldi” diyecektir.
Ertesi gün darbe olur. Tutuklananlar arasında Ethem Yetkiner de vardır. Müzeyyen Senar Ethem Bey’i tutuklu olduğu Balmumcu’da bulur. Şöhretini riske atar, ona yatak, çamaşır götürmek için zorlukla izin alır. İlişkileri ortaya çıkınca bu kez sorgu için askerler onu da vilayete çağırmaya başlarlar. Bir, iki, üç… Her seferinde askerler valinin gizli bir parası olup olmadığını, Müzeyyen Senar'a verip vermediğini sormaktadır.
En çok da Amerika’da kendisine hediye edilen Mercury marka arabayı onun alıp almadığını.
Bir gün yeniden ifadeye çağrılır. Artık tepesi atmıştır. Ethem Bey’in ona aldığı mütevazı yüzük ve küpeleri takarak gider bu kez.. Sorgu başlayınca, 'şimdi siz bi durun bakalım' der ve o günler için cesaret isteyen bir ifade verir:
"Yaz bakalım aslanım. Ethem Bey, son derece namuslu ve efendi bir insandır. İki senelik ilişkimiz sırasında imkânı son derece kıt olduğu için ancak kulağımda gördüğünüz küpeleri ve parmağımdaki bu yüzüğü hediye edebildi. Belki aramızdaki ilişkiyi merak ediyorsunuzdur. O bekâr, ben bekâr. Gerisinden size ne?”
Yassıada'da yargılanan Ethem Yetkiner, Kayseri Cezaevi’ne gönderilir. Müzeyyen Senar, ona mektuplar göndermeye devam etmektedir. Ama mektuplara bir cevap alamamaya başlamıştır. Avukat Şemsi Bey ve Savcı Sadun Bey'den rica eder. Araştırırlar. “Kasımpaşa'da Albay Vahit Bey'e sormak lazım, mektuplar ondan geçiyormuş" derler.
Kalkıp yanına giderler. Müzeyyen Senar “Ethem Bey'e yazdığım mektuplar gitmiyor, onun için geldim” deyince Albay Vahit atılır: "Ben göndermiyorum kadın. Çünkü seni seviyorum."
Senar “Ama ben sizi sevmiyorum” deyince adam üsteler “seversin, seversin.”
Lakabı “Ayı” olan Albay Vahit, aylarca musallat olur. Her akşam çalıştığı gazinoya gelip, onu çıkışta evine bırakmaya başlamıştır. Her öğlen ve akşam telefonlar etmektedir. Darbe günleridir. Bir albayı şikayet edeceği bir makam yoktur. Onu atlatmak için Anadolu turnelerine çıkmaya, her türlü turne teklifine evet demeye başlar.
1998 yılında Müzeyyen Senar ile Bir Ömre Bedel albümünü çıkarmıştır. Bu albümde Sezen Aksu'dan Nilüfer'e, Nükhet Duru'dan Ajda Pekkan'a, Tarkan ve Şebnem Ferah gibi isimlerin olduğu bir çalışma yapmıştır ve son albümü olarak En Son Okuduklarım 2001 Albümünü Yapmıştır. Müzeyyen Senar 1998 yılında Devlet Sanatçısı seçildi. Senar, 2004 yılında Sezen Aksu tarafından düzenlenilen ve sanatçı dostlarınında katıldığı gecede 72.sanat yılını kutladı. İstanbul Cemil Topuzlu Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'ndaki konserde Müzeyyen Senar'a sahnede Emel Sayın, Ajda Pekkan, Sezen Aksu, Sibel Can, Halit Kıvanç gibi ünlü isimler eşlik etti.
Müzeyyen Senar son konserini 5 Eylül 2006 tarihinde İstanbul Sarayburnu'nda Sepetçiler Kasrı'nda verdi. Muhteşem bir performans sergileyen sanatçıyı veda konserinde kızı Feraye, Bülent Ersoy, Adnan Şenses, Mediha Şen Sancakoğlu, Feriha Tunceli, Erol Evgin, Ahu Tuğba, Levent Yüksel gibi ünlü isimler yalnız bırakmadı.
26 Eylül 2006 tarihinde İzmir'deki evinde fenalaşan sanatçının beyin enfarktüsü geçirdiği ve vücudunun sol tarafının felç olduğu açıklandı. Beynindeki kan pıhtılaşması yüzünden felç olan sanatçının hayatî tehlikesinin bulunmadığı da ek olarak belirtildi. 2007'de İstanbul'daki Darüşşafaka'da Rehabilitasyon Merkezinde Nisan ayı başına kadar tedavi gördü. Bu tedavilerden sonra sol ayağının üzerine basabilmekteydi. Bodrum'da kızı Feraye ve oğlu Ömer ile birlikte yaşamaktadır. 24 Şubat 2008'de kızı Feraye annesi Müzeyyen Senar'ın sesini kaybettiği açıkladı. Senar sesini kaybettiğini bilmemekteydi. 22 Temmuz 2008'de sağlık durumunun iyi olduğu açıklanmıştır. Atatürk'ün en sevdiği sanatçılardan birisidir.
30 Ekim 2009'da öğrencisi Bülent Ersoy tarafından anısına Müzeyyen Senar'ın sanat yaşamından fotoğrafların yer aldığı Cumhuriyetin Divası: Müzeyyen Senar sergisi açıldı.
8 Şubat 2015 tarihinde sabah saat 07:30'da zatürre dolayısıyla tedavi gördüğü Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 97 yaşında hayatını kaybetti. Unutulmaz sanat müziği icracısı Müzeyyen Senar'ın cenazesi 10 Şubat 2015'te Bebek Camii'nde kılınan öğle namazını müteakip Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanına defnedildi.
1933 (İlk taş plağı), Ümitlerim Hep Kırıldı/Aşk ve İnkisar, Columbia
Hey Pınar Derin Pınar / Oh, Oh Ne Güzel Şey, Odeon
Dertli Yârim / Urfa'nın Çevresi, Odeon
Gül Pembe Yüzün / Güller Arasında, Odeon
Bir Gizli Sözüm Var / Leyla, Odeon
Gül Yüzünü Saklama / Seni Ben Çok Bekledim, Odeon
Bahçemde Tek Gülüm Yok / Beter Ol, Odeon
Ben Ağlarım Eller Güler / Bir Görüşte Sevdim Seni, Odeon
Ben Küskünüm Feleğe / Gönül Senindir Artık, Odeon
Benden Selam Olsun / Farfara, Odeon
Çaya İner Ağlarım / Sevdaya Koşanlar, Odeon
Bir İhtimal Daha Var / Ellere Uzaktan Bak, Odeon
Haber Gelmez / Kapıldım Gidiyorum, Odeon
Çıkar Yücelerden Yumak Yuvarlak / Köçekçe Şarkı Benli, Odeon
Derbeder Bir Âşıkım / Sesimde Şarkısı Aşkın, Odeon
Derdimi Kimlere Desem / Şarap Mahzende Yıllanır, Odeon (45lik Seri Nosu: 408)
1944, Doktor Her Gün Gelir Gider / Neyleyim Köşkü Neyleyim Sarayı, Odeon
Eşimden Ayrıldım / Yorgun Bir Pınar Gibi, Odeon
Fes Başıma / Yeşil Ördek Gibi, Odeon
Fikrimin İnce Gülü / Söyleyemem Derdimi, Odeon
Garip Anam / Yaralarım Çok Derin, Odeon
Gönül Aşkınla Seni / Sevdim Pek Çok Sevdim, Odeon
Hala Acıyor / Sende Leladan Mı Öğrendin, Odeon
Haleli Gözler / Sun Da İçsin, Odeon
Hancı / Çileli Başımın, Odeon
1953, Hicran Hastasıyım / Yine O Menekşe Gözler, Odeon
Kastamonulu / Nereden Gördüm Seni, Odeon
Küp İçinde Ayranım / Avcı Vurdu Ceylanımı, Odeon
Neden Düştük Biz Bu Hale / O Yeşil Gözlerini, Odeon
O Yeşil Gözlere Leylam / Senin Olsun Mendilim, Odeon (45lik Seri Nosu: 445)
Şöyle Kuzum Hayaline / Çiçekler Arasında, Odeon
Ümitsiz Bir Bekleyiş / Açılırsın Güzelim, Odeon
Sevgilim Beni Bırakıp Kaçtı / Yoğurdum Var, Odeon
Viraneye Dönmüş / Senin Sesin Gözlerinin Rengini Unutabilsem, Odeon
Yollarına Gül Döktüm / Adın Yaşar Dillerde, Odeon
Kızım Seni Aliye Vereyim Mi / Sabahın Seherinde, Odeon
Benli / Çıkar Yücelerden, Odeon (270368)
Bivefa / Bursa Türküsü, Odeon (270369)
Alamam Doğrusu Desti Emele / Derdimi Ummana Döktüm, Odeon (270385)
Ela Gözlüm / Hoy Beni, Odeon (270386)
Gül Derler / Turnalar, Odeon (270391)
Haleli Gözler / Sun Da İçsin, Odeon (270392)
Leylâ Bir Özgecandır / Aşk Yolunda Bağrı Yanık, Odeon (270400)
Ey İpek Kanatlı / Ne Yaptım, Odeon (270401)
Ah Fadimem / Girdim Yarin Bahçesine, Odeon (270411)
Çoban Kız / Yad Eller, Odeon (270423)
Hasret Sarkisi / Mehtap, Odeon (270424)
Hayal Deryası / Kız Göğsüne Taktığın, Odeon (270434)
İki Karpuz / Sürmelimin Gözlerine, Odeon (270437)
Adın Yaşar Dillerde / Yollarına Gül Döktüm, Odeon (270448)
Kahramandır Türk Ordusu / Sinen Cennet Bağıdır, Odeon (270452)
Dudağım Dudağında / Geçti Ömrüm, Odeon (270458)
Yolculuk Var (I. Kısım) / Yolculuk Var (II. Kısım), Odeon (270462)
Bayram Gecesi / Yurt Türküsü, Odeon (270463)
Derman Kâr Eylemez / Enginde Yavaş Yavaş, Odeon (270464)
Ah Bu Yerler / Bir Zaman Dalında, Odeon (270469)
Çiya Çiya / Portakal, Odeon (270473)
Mehtap / Ne İdi Ne Oldu Halim, Odeon (270474)
Sevgilim (I. Kısım) / Sevgilim (II. Kısım), Odeon 270476
Gönül Civan İster / Yar Ayrılık Yakdı Beni, Odeon 270480
Çiçekler Arasında / Hayal, Odeon 270497
Akşam Güneşi / Körfezdeki Dalgın Suya, Odeon 270504
Bir İhtimal Daha Var / Ellere Uzaktan Bak, Odeon 270517
Gözlerin Hayran Bakarmış / Hicran Yine Hicranmı, Odeon 270518
Konyalı Kız / Püsküllü Belâ, Odeon 270525
Feraidir Kızın Adı / Hastayım Yalnızım, Odeon 270526
Gittin Bu Gidiş / Ninni, Odeon 270530
Dil Yaresi / Meftunun Oldum, Odeon 270538
Sen Bu Yaylaları / Yarin Bahçesinde, Odeon 270539
Halâ Acıyor / Sende Leylâdan Mı, Odeon 270542
Geçti Sevdalarla / Gönül Durup Dururken, Odeon 270544
Ahım Gibi Ah Var Mı / Güzel Bir Göz, Odeon 270545
Sensiz Geçen / Seyre Daldık, Odeon 270553
Değirmene Un Yolladım / İçimden Şu Zalim, Odeon 270558
Ilgıt Ilgıt Akan / Keklik, Odeon (270562)
Çatlasa Bülbül / Gelse O Şuh Meclise, Odeon (270580)
Evlerinin Önü Mersin / Kırmızı Gül, Odeon (270585)
Hicran Hastasıyım / Yine O Menekşe Gözler, Odeon (270586)
Arabaya Sen Bin / Cevrin Yetişir, Odeon (270602)
Ela Ela Dose / Lofcalı, Odeon (270609)
Demedim Hicranıma / Öyle Çektim Ki Cefa, Odeon (270616)
Gamzedeyim Deva Bulmam / Sigaramın Dumanı, Odeon (270617)
Kır Atıma Bineyim / Yalnız Kaldım Meyhanede, Odeon (270629)
Ağlamakla İnlemekle / Vurma Avcı, Odeon (270630)
Aşkın İle Gündüz / Evlerinin Önü Boyalı Direk, Odeon (270632)
Sensiz Geçen Günleri / Emeller Aldatıp, Odeon (270636)
Çubuğum Yok / Ayağına Giymiş Sedef Nalını, Odeon (270641)
Ayrılık Yaman Kelime / Aşkın Beni Durmaz Yakar, Odeon (270646)
Aman Cana / Benden Ayrılsan Da, Odeon (270647)
Gezdim Yine Dün Gece / Gel Bu Akşam Benimle, Odeon (270652)
Yine Gam Yükünün Kervanı Geldi / Geçti Ömrün Nevbaharı, Odeon (270658)
Şaştım Allah'ım Şaştım / Türlü Derde Deva, Odeon (270688)
Hasretle Yanan Kalbime / Kime Kin Ettin De, Odeon (270692)
Doktor Civanım / Ne Olursun Güzelim, Odeon (270701)
Mevlana / Ninni, Odeon (272)
Bu Mu Ki Dünya Raci / Geçti Muhabbet Demi, Odeon (274)
Farfara / Hancı, Odeon (310)
Çok Geceler Bekledim / Çileli Başımın, Odeon (318)
Senin Sesini Gözlerinin Rengini / Gönül Aşkınla, Odeon (331)
Mehtaplı Gecelerde / Rüzgâr Kırdı Dalımı, Odeon (332)
Ne Olursun Güzelim / Sarı Gülüm Var Benim, Odeon (342)
Ayrılamam / Dünyada Biricik Sevdiğim Sensin, Odeon (368)
Akşam / Leylakların Hayali, Sahibinin Sesi
Âşıkım Sana / Kaçıp Gitti, Sahibinin Sesi
Aşkınla Yanan / Gecenin Matemini, Sahibinin Sesi
Ay Öperken / Balkonda Saatlerce, Sahibinin Sesi
Ayrılık / Sahilde Sabah, Sahibinin Sesi
Batan Gün Kana Benziyor / İşte Seni Seven Benim, Sahibinin Sesi
Ben Yıllarca Yanmışım / Hicranla Harap Oldu, Sahibinin Sesi
Bir Şarkı Okumuş / Hülyaya Büründü, Sahibinin Sesi
Bir Taze Bahar / Gönülde Bir Ateş, Sahibinin Sesi
Bülbül Ne Gezersin / Rafa Fincan Koydum, Sahibinin Sesi
Çıkar Yücelerden / Leylâ, Sahibinin Sesi
Gönülde Bir Ateş / Sevdama Yakın Gel, Sahibinin Sesi
Güneş Yüzlü / Maçkalı (Bayan Şükriye İle Birlikte), Sahibinin Sesi
Gurbet Mektubu / Sürmeyi Göz Öldürür, Sahibinin Sesi
Hasta Bir Ümit İle / Seni Ölsem De Unutmam, Sahibinin Sesi
Kış Gelse De / Mehtapta Geçen, Sahibinin Sesi
Koklasam Saçlarını / Sevdama Yakın Gel, Sahibinin Sesi
Mecnun (1. Kısım) / Mecnun (2. Kısım), Sahibinin Sesi
Nazlı Kadın / Sevdamı Dilim Anlatamaz, Sahibinin Sesi
Ömrümün Neşesiz Geçti Baharı / Uludağ, Sahibinin Sesi
Ayrılık Yıldönümü / Ne Zaman Görsem Onu, Columbia Plak (17201)
Avutulan Sevda / Baygın Suların, Columbia Plak (17215)
Sarıyerli / Ümitlerim Hep Kırıldı, Columbia Plak (17218)
Bir Bakışın Beni Mest Etti / Sevdamı Dilim Anlatamaz, Columbia Plak (17225)
Aşk Kaptanı (Mahmure Şenses - Yesari Asım Türkoğlu) / Bahtiyarım Seni Bir Gün Sararsam (Müzeyyen Senar), Columbia Plak (17238)
2008 Odeon Yılları 2
2007 Atatürk'ün Sevdiği Şarkılar
2008 İkinci Dubleden Sonra
2006 Ne Yaptım
1975 Ben Seni Unutmak İçin Sevmedim
1977 Son Aşkımı Canlandıran
1977 Bir Bahar Akşamı
1976 Gelse O Şuh Meclise
1983 Gelse O Şuh Meclise 2
2006 Müzeyyen Senar Odeon Yılları
1986 Bilmem ki Sefa
1988 Yine Bir Sızı Var İçimde
1998 Müzeyyen Senar ile Bir Ömre Bedel
1988 Ayrıldı Gönül
1977 Söyleyin Güneşe
1979 Güller Arasında
1970 Son Veda
1978 Çilingir Sofrası 1978
1989 Çilingir Sofrası 1989
1990 Çilingir Sofrası 1990
1990 Günay Sanat Geceleri
1991 Nostalji 1991"
1996 "Müzeyyen Senar ve Kudsi Erguner"
1989 Müzeyyen Senar'la Faslı Muhabbet
2001 En Son Okuduklarım
1975 Gül Yüzlülerin Şevkine Gel
1995 Akşam Oldu Hüzünlendim Ben Yine
1992 Meşk
1969 Müzeyyen Senar
1977 Müzeyyen Senar
