BİZE ULAŞIN
Mübarek üç aylar 19 Mart Pazartesi günü başladı. Recep ayı ile başlayan üç ayların ilk kandil gecesi Regaip Kandili ise bu perşembeyi cumaya bağlayan gece idrak edilecek. Regaip Kandili'ni nafile namazlar kılıp, oruç tutarak ve dualar ederek değerlendirmek isteyenler kandil orucu hakkında araştırmaya yapıyorlar. Özellikle Regaip Kandili orucu hangi gün tutulmalı? Regaip Kandili orucu kaç gün? Kandil orucu için nasıl ve ne zaman niyet edilir? Kandil gecelerini oruçları ne zaman tutulur, geceden önceki gün mü yoksa ertesi gün mü? İşte Regaip Kandili orucu hakkında bilmek istedikleriniz...
Regâib, Arapça bir kelimedir ve "reğa-be" kökünden gelmektedir. "Reğa-be", kelime olarak, herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek demektir. "Reğîb" kelimesi ise, "reğabe"'den türemiş olan bir isimdir ve kendisine rağbet edilen, arzulanan, taleb edilen şey demektir.
Regaip Kandili, Recep ayının ilk cuma gecesi idrak edilir. Cuma gecesi, mübarek cuma günü nedeniyle önemli olup o gece yapılan duaların, ibadetin ayrı bir önemi vardır. Regaip Kandili ve cuma gecesinin aynı zamana denk geldiği bu gecede Allah tarafından yapılan ihsanlar ve ikramlara rağbet etmek gerekir. Bu yüzden Regaip Kandili gecesi ibadetle, gündüzü oruçla geçirmek gerekir. Ama sonuçta bu yapılan ibadetler nafile ibadetlerdir. Zorunluluğu yoktur.
Peygamber Efendimiz'in Ramazan ayından sonra en çok oruç tuttuğu ay olarak Recep ayıdır. Bundan dolayıdır ki Regaip Kandili orucu daha bir önem taşır. Peki Regaip Kandili orucu ne zaman tutulmalıdır. Bu sene Regaip Kandili, 22 Mart Perşembe'yi 23 Mart Cuma gününe bağlayan gece ifa edilecek. Kandil gecesi ise perşembe akşam namazı ile başladığı için orucu Cuma günü tutmak gerekir. Ama hem Perşembe hem de Cuma günlerini oruçlu geçirmek daha efdaldir.
Cuma Günü Oruç Tutulabilir mi?
Oruç tutulması mekruh olan Bayram günleri dışındaki günlerde oruç tutmak caizdir. Ancak sadece Cuma günleri nafile oruç tutmak tenzihen mekruh görülmüştür. Peygamber Efendimiz (s.a.v.); “Kimse cuma günü oruç tutmasın. Ancak bir gün önceden veya sonradan oruç tutuyorsa bu takdirde cuma günü de oruç tutabilir.” buyurmuştur (Ebû Davud, Savm, 50). Buna göre, Cuma günü kazaya kalan veya adak gibi vacip bir oruç tutmakta sakınca bulunmamaktadır. Cuma günü nafile oruç tutmak isteyenlerin, bir gün önce veya sonrasında da oruç tutması uygun olur.
Regaip Kandili'ni ibadetle geçirmek isteyenler, o gün tutacakları oruç için ne zaman ve nasıl niyet etmeleri gerektiğini merak ediyorlar. İbadetler, niyet ile olacağı için nafile bile olsa oruç için de niyet etmek gerekir. Regaip Kandili orucu tutacak olan, sahurda "Niyet eyledim Allah (c.c.) rızası için nafile orucu tutmaya." şeklinde niyet etmelidir.
Ramazan orucuna, zamanı belirlenmiş adak orucuna ve nâfile oruçlara; akşamdan itibaren ertesi günü kuşluk vaktine kadar niyet edilebilir. Ramazan orucunun kazası ile vakti belirtilmemiş adak orucuna, nâfile olarak başlanıp bozulmuş oruçların kazâsına ve kefâret oruçlarına niyet ise, akşamdan itibaren imsâk vaktine kadar yapılır. Bu vakitten sonra yapılan niyetle bu oruçlar sahih olmaz. Şâfiîlere göre, nâfile oruç için, güneş batana kadar niyet câizdir. Yeter ki niyete kadar orucu bozucu bir şey yapılmasın.
(KUŞLUK VAKTİ: Güneşin doğuşundan kırkbeş dakika sonrasında başlar ve öğle vaktinden 20 dakika kadar önce sona erer. Halk arasında sabah ile öğle vakti arasında kalan zaman dilimi olarak da tanımlanır. Bu zaman diliminde kuşluk ya da Duha namazı kılınması tavsiye edilir.)
Bir kimse geceleyin herhangi bir oruç için niyet ettiği halde, imsâk vaktinden önce bu niyetinden dönse, bu dönme sahihtir.
Ramazan-ı şerîfin her günü için ayrı niyet lâzımdır. Çünkü araya geceler girmekte ve her günün orucu, ayrı bir ibâdet sayılmaktadır.
RECEP AYI VE REGAİP KANDİLİ HAKKINDA HADİS-İ ŞERİFLER
• Allah Teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder. [Gunye]
• Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Receb’in hepsini tutmuş gibi sevap verilir. [Miftah-ül-cenne]
• Ramazan ayı dışında Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Yala]
• Şu beş gecede yapılan duâ geri çevrilmez. Regaib Gecesi, Şabanın 15. gecesi, Cuma, Ramazan bayramı ve Kurban bayramı gecesi.) [İbn-i Asâkir]
• “Receb-i Şerîf’in birinci gününde oruç tutmak üç senelik, ikinci günü oruçlu olmak iki senelik ve yine üçüncü günü oruçlu bulunmak bir senelik küçük günahlara kefaret olur. Bunlardan sonra her günü bir aylık küçük günahların af ve mağfiretine vesile olur.” buyuruyorlar. (Camiu-s sağir)
• İbn-i Abbas -radiyallahu anh- Hazretleri: “Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Recep ayında bazen o kadar çok oruç tutardı ki, biz O’nu hiç iftar etmeyecek zannederdik. Bazen de o kadar çok iftar ederdi ki, biz O’nu hiç oruç tutmayacak zannederdik.” buyurmuştur. (Müslim)
• Muhakkak zaman, Allah’ın yarattığı günkü şekliyle akıp gitmektedir. Yıl on iki aydır. Bunlardan dördü haram aylardır. Ve üçü ard arda gelmektedir. Zilkade, Zilhicce, Muharrem bir de Cemaziye’l-âhirle Şaban ayları arasında gelen Mudar kabilesinin ayı Recep ayıdır." (Buhârî, Tefsir, Sure, 8,9)
• "Recep ayı Allah’ın ayı, Şaban benim ayım, Ramazan da ümmetimin ayıdır." (Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ, 1/423)
• Yine mübarek üç aylardan ilki olan Receb ayının önemi ve değeri hakkında Enes b. Malik ( r.a. )'dan şöyle rivayet edilir: Receb ayı girdiğinde Hz. Peygamber şöyle derdi: "Allah'ım! Recep ve Şaban'ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır." (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/259)
• Receb büyük bir aydır. Allah bu ayda hasenatı kat kat eder. Receb ayında bir gün oruç tutana, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün oruç tutana Cennetin 8 kapısı açılır. On gün oruç tutana, Allah istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, “Geçmiş günahların affoldu” der. Receb ayında Allah Teâlâ Nuh aleyhisselamı gemiye bindirdi ve o da Receb ayını oruçlu geçirdi. Yanındakilere de oruç tutmalarını emretti. [Taberânî]
• Kim Receb ayında, takva üzere bir gün oruç tutarsa, oruç tutulan günler dile gelip “Ya Rabbi onu mağfiret et” derler. [Ebû Muhammed]
