BİZE ULAŞIN
Reza Zarrab’ın ABD’de ‘kara para aklama’ ve ‘dolandırıcılık’tan yargılandığı davada Savcı Bharara'nın 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturması kapsamında hazırlanan iddianameyi de delil olarak mahkemeye sunmasının ardından dönemde neler olduğunu özetledik.
17 Aralık 2013 sabahı, Cumhuriyet Savcısı Celal Kara ve Mehmet Yüzgeç'in talimatıyla, çok sayıda kilşinin gözaltına alındığı büyük bir operasyon başlatıldı.
Kişilere 'Rüşvet, görevi kötüye kullanma, ihaleye fesat karıştırma ve kaçakçılık' gibi suçlamalarının yöneltildiği operasyonu İstanbul Cumhuriyet Başsavcı vekili Zekeriya Öz yönetiyordu.
Dönemin İçişleri Bakanı Muammer Güler'in oğlu Barış Güler, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın oğlu Salih Kaan Çağlayan, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın oğlu Abdullah Oğuz Bayraktar, Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan, işadamları Ali Ağaoğlu, Rıza Sarraf ve Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir'in de aralarında yer aldığı 89 kişi gözaltına alındı.
Dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, "17 Aralık tarihinde yapılan operasyon dosyasında şahsımı rencide edecek veya izah edemeyeceğim hiçbir husus yok. Ancak Sayın Başbakan'ın istediği Bakanla çalışmak veya istediği bakanı görevden almak en tabi hakkıdır ve yetkisidir. Fakat 'rüşvet ve yolsuzluk ifadelerinin bulunduğu bir operasyon sebebiyle istifa ediniz ve beni rahatlatacak deklarasyonu yayınlayınız' şeklinde tarafıma baskı yapılmasını kabul etmiyorum. Etmiyorum çünkü, soruşturma dosyasında var olan ve onaylanan imar planlarının büyük bir bölümü Sayın Başbakan'ın talimatıyla yapıldı" diyerek Türkiye'yi sarsan Bayraktar, "Bu minval üzere bakanlıktan ve milletvekilliğinden istifa ettiğimi açıklıyorum. Bu milleti ve vatanı rahatlatmak için sayın Başbakan'ın istifa etmesi gerektiğine inandığımı ifade ediyor, yüce milletime saygılar sunuyorum" ifadelerini kullanmıştı.
Reza Zarrab ve Preet Bharara tekrar hatırlattı: 17-25 Aralık'ta ne oldu? Hafızanızı tazeleyelim.https://t.co/JTFrgNWIso
— Mynet (@mynet) May 26, 2016
Dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan, başlatılan soruşturmayı hükümeti ve ekonomiyi hedef alan siyasi bir operasyon olarak yorumladı. Fethullah Gülen Cemaatini ifade eden 'paralel' sözü ilk defa o dönemde kullanıldı.
Hem Erdoğan hem de AKP hükümetinin önemli isimleri, yaptığı açıklamalarda operasyonun Gülen Cemaati tarafından yürütüldüğü belirtti.
Soruşturmanın ardından aralarında Erdoğan ve bazı bakanlar dahil birçok hükümet yetkilisine, bürokrata ve iş adamına ait olduğu iddia edilen ses kayıtları internet ortamında yayınlandı. Dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen 'sıfırlama' konulu ses kaydı da bu dönemde ortaya çıktı.
17-25 Aralık Yolsuzluk ve Rüşvet Soruşturmasının odağındaki isim olan Reza Zarrab, tutuklanmasının ardından cezaevi çıkışı hükümete yakın yayın politikasıyla bilinen A Haber'de Türk Bayrağı fonuyla bir röportaj yapmıştı.
Yaz Boz isimli programda o dönemde Türk Bayrağı önünde röportaj vermesiyle çok tartışılan Zarrab'ın konuk olduğu programı A Haber "Yılın röportajı" olarak duyurmuştu.
Reza Zarrab ve Preet Bharara tekrar hatırlattı: 17-25 Aralık'ta ne oldu? Hafızanızı tazeleyelim.https://t.co/8XKKWPZ6xN
— Mynet (@mynet) May 26, 2016
Reza Zarrab'ın adamı Abdullah Habbani 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarında el konulan 1 milyon TL, 800 bin euro ve 60 bin doları 55 bin TL'lik faiziyle birlikte, 2 kilo altını adli emanetten geri aldı.
Reza Zarrab ve Preet Bharara tekrar hatırlattı: 17-25 Aralık'ta ne oldu? Hafızanızı tazeleyelim.https://t.co/KaewJFS2I7
— Mynet (@mynet) May 26, 2016
Operasyonlar sonrası Egemen Bağış, Avrupa Birliği Bakanlığı görevinden alındı. İçişleri Bakanı Muammer Güler, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ise bakanlık görevlerinden istifa etti.
Zarrab dosyasındaki rüşvet rakamları ortaya çıktı https://t.co/LjN8RCTowo
— Mynet (@mynet) May 26, 2016
25 Aralık'ta başka bir operasyon başlatıldı. Savcı Muammer Akkaş tarafından yürütülen soruşturmada 96 kişiye yöneltilen suçlamalar arasında 'suç işlemek amacıyla örgüt kurmak ve yönetmek, ihaleye fesat karıştırmak ve rüşvet' bulunuyordu.
Akkaş, Başbakan Erdoğan'ın oğlu Bilal Erdoğan için de şüpheli sıfatıyla ifadeye çağrı evrakı hazırladı. Ancak Emniyet, Savcı'nın talimatlarını yerine getirmedi.
18 Aralık'ta, aralarında operasyonu gerçekleştirenlerin de bulunduğu beş şube müdürü görevden alındı. 19 Aralık'ta İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın merkez valiliğine atandı. 20 Aralık'ta Emniyet'teki görevden almalar artış gösterdi.
Dört eski bakan (Muammer Güler, Zafer Çağlayan, Erdoğan Bayraktar ve Egemen Bağış) hakkında hazırlanan fezlekeler önce Adalet Bakanlığı'na gönderildi.
Adalet Bakanlığı'ndan, "Meclis'e gönderilmesi gerektiği" gerekçesiyle geri gönderilen fezlekeler daha sonra TBMM'ye geldi.
TBMM Genel Kurulu, CHP'nin olağanüstü çağrısı üzerine dört eski bakan hakkında hazırlanan fezlekeleri görüşmek üzere toplandı.
Fezlekeler 'gizlilik kararı' gerekçesiyle okunmayınca, muhalefet tepki gösterdi. Fezlekelerle ilgili genel görüşme talebi meclis tarafından oylandı, reddedildi.
Bakanlar hakkındaki yolsuzluk ve rüşvet iddialarını incelemek için kurulan soruşturma komisyonu ise çalışmalarına Ekim ayında başladı.
Kasım'da komisyonla ilgili haberlere yayın yasağı getirildi.
Kaynaklar: BBC Türkçe, DHA
