BİZE ULAŞIN
Adana'da hava sıcaklığı gölgede 40 derece olarak ölçülürken, nemin de etkisiyle hissedilen sıcaklık 45 dereceyi buldu. Parklarda güneşin etkisiyle ısınan termometreler ise sıcaklığı 50 derece olarak gösterdi.
Kuzey Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgası Akdeniz Bölgesi'ni de etkisi altına aldı. Uzun yılların ortalamasının bu tarihte 31.7 derece olduğu Adana'da gölgede sıcaklık öğle saatlerinde 40 derece olarak ölçüldü. Haziran ayında rekor sıcaklığın 41.3 derece olarak ölçüldüğü kente nemle birlikte hissedilen sıcaklık 45 dereceye ulaştı. Güneşin etkisiyle ısınan termometreler ise 50 dereceyi gösterdi.
Aniden bastıran sıcaklar ve okulların tatil olmasıyla birlikte kent merkezinde insan ve araç trafiği yavaşladı. Birçok kişi yayla ve deniz evlerine taşındı. Şehir merkezinde kalanlar ise hava sıcaklığı nedeniyle evlerinden çıkmadı. Dışarıda çalışanlar buldukları gölgelerde dinlenirken, birçok kişi de şemsiye ile güneşten korunmaya çalışıyor. Uzmanlar özellikle 12.00-16.00 saatleri arasında mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmaması gerektiğini belirtiyor. Sokağa çıkmak zorunda kalanların ise açık renkli kıyafetleri tercih etmesini ve bol sıvı tüketmesini öneriyor.
Meteoroloji yetkilileri Adana'da hava sıcaklığının tüm hafta boyunca 38-40 derece olmasını beklediklerini bildirdi.
MANİSA'DA SICAKLIK BUNALTTI
Manisa'da mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları hayatı olumsuz etkiledi. İl Halk Sağlık Müdürü aşırı sıcaklıklara karşı vatandaşları uyarırken, Manisa Valiliği de kronik hastalığı bulunan memurlara 2 gün idari izin verdi.
Manisa'da termometreler 42 dereceyi gördü. Bazı vatandaşlar park ve bahçelerde buldukları gölgede güneşin etkisini kaybetmesini beklerken, bazı vatandaşlar ise çeşme başlarında yüzlerini yıkayarak serinlemeye çalıştı. Çocuklar ise süs havuzlarına akın etti.
ENGELLİ VE HAMİLELER İLE KRONİK HASTALARA 2 GÜN İZİN
Kamu çalışanlarını sıcaklıklara karşı uyaran Manisa Valiliği de, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan engelli, hamile, kalp damar hastalığı, hipertansiyon, KOAH, diyabet, kanser gibi kronik hastalığı olan kamu görevlilerinin 20-21 Haziran 2016 tarihlerinde idari izinli sayılacağını bildirdi. Hava sıcaklıklarının önümüzdeki günlerde artması beklenirken Manisa Halk Sağlığı Müdürü Ziya Tay da vatandaşları sıcak çarpmasına karşı dikkatli olmaya çağırdı.
21 HAZİRAN'A DİKKAT
Özellikle sabah 10.00 ile 16.00 arasında zorunlu olmadıkça dışarı çıkılmaması gerektiğini söyleyen Tay, "Risk grubunda olan kişilerin, 4 yaşında, 4 yaşın altında çocukların, 65 yaş üzerindeki yaşlıların dışarı çıkmamaları onların sağlığı açısından önemli olacaktır. Dışarıya çıkmak zorunda kalan kişilerin özellikle açık renkli hafif bol giysiler giymeleri, geniş kenarlı havalandırmalı şapkalar takmalarını öneriyoruz. Yine aşırı sıcaklarda fazla fiziksel aktivitede bulunmamak, özellikle spor yapmak isteyenlere sabah ve akşam saatlerinde spor yapmalarını öneriyoruz. Sıcak havalarda vücuttan sıvı kaybı daha fazla oluyor. Bu nedenle vatandaşların günlük sıvı ihtiyacı olan en az iki buçuk litre suyu almaları gerekiyor. Aynı zamanda şu anda Ramazan'da olmamız sebebiyle ve yarın da 21 Haziran yılın en uzun günü olması sebebiyle sahur ile iftar arasındaki süre 17 saati bulabilmekte. Dolayısıyla geriye kalan 7 saatin büyük bölümü de uykuda geçiyor. Bu süreyi iyi değerlendirin. Her fırsatta su içmelerini ya da sıvı gıdaları almalarını öneriyoruz. Yine vücut ısısının yüksek olması nedeniyle vücut ısısını düşürmek amacıyla imkan varsa sık sık duş almaları, eğer mümkün değilse ayakları yüzü enseye soğuk su ile silinmesin ya da soğuk suyla yıkanması tavsiye ediyoruz" dedi.
SÜS HAVUZLARINA KARŞI UYARDI
Sıcak havalarda serinlemek için süs havuzlarına giren çocuklar için de uyarılarda bulunan Tay, bu havuzların hem sağlık yönünden hem de kazaya sebebiyet verebileceği için uzak durulmasını istedi. Tay, "Bu su kanalları ve göletler pis olması nedeniyle birçok hastalık riski taşımaktadır. Hem de güvenli değildir, cankurtaranı yoktur ve zeminlerinin bataklık olması nedeniyle de boğulma riski oluşturmaktadır. Bu nedenle çocuklarımızın buralarda bu sulara girmemelerini ve güvenlikli, cankurtaran bulunan ve ekiplerimize denetimleri tarafından yapılan havuzda yüzmelerini, oralarda sergilemelerini tavsiye ediyoruz" diye konuştu.
Hava sıcaklıklarının önümüzdeki günlerde de sürmesi bekleniyor.
BARTIN VE DÜZCE'DE SICAK HAVA
Bartın ve ilçelerinde etkili olan sıcak hava nedeniyle asfalt eridi, sürücüler ve yayalar zor anlar yaşadı. Düzce'nin Akçakoca ilçesinde ise sıcak havadan bunalanlar denize girerek serinledi.
Bartın'da 36 dereceyi bulan hava sıcaklığı nedeniyle vatandaşlar, serinlemek için Amasra, İnkumu, Güzelcehisar ve Mugada sahillerinin yanı sıra Bartın Irmağı kıyısındaki alanları tercih etti.
Aşırı sıcaklardan etkilenen büyükbaş hayvanların da serinlemek için Kocaçay Çayı'na girdiği kentte Organize Sanayi Bölgesi yolunun asfaltının sıcak nedeniyle erimesi araç sürücüleriyle yayalara zor anlar yaşattı.
Sürücülerin, asfalt yolun kenar bölgelerinden geçiş yaptığı görüldü.
Bartın Meteoroloji Müdürlüğünce, gün içinde en yüksek sıcaklığın 36 derece ölçüldüğü, nem oranının ise yüzde 35 olduğu bildirildi.
DÜZCE 40 DERECEYİ GÖRDÜ
Düzce'nin Akçakoca ilçesinde sıcak havadan bunalan vatandaşlar da denize girerek serinledi.Akçakoca Turizm ve Tanıtma Derneği Başkanı Ömer Özcan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hava sıcaklıklarının Düzce merkezde 40, Akçakoca ilçesinde de 38 derece olduğunu belirterek "Hava sıcaklıklarının artması nedeniyle son günlerde ramazan ayı da olmasına rağmen yoğun bir turist ilgisiyle karşı karşıyayız. Günlük ilçe nüfusu kadar yerli ve yabancı turist alıyoruz." diye konuştu.
Özcan, ilçede bulunan otellerde bayram rezervasyonlarının yüzde 80'e yaklaştığını dile getirerek şunları kaydetti:
"Akçakocamızın nüfusu 25 bin civarında. Bayram tatili boyunca ilçe nüfusunun 4-5 katı kadar yerli ve yabancı turisti burada ağırlamayı hedefliyoruz. Bu sayı, çevre illerden gelen günübirlik ziyaretçilerle daha da artacaktır."
İZMİR'DE REKOR SICAKLIK
İzmir'de, Meteoroloji Müdürlüğü verilerine göre sıcaklıklar, rekor değerlere çıktı. Aşırı sıcaklardan dolayı kronik hastalıkları olan kamu kurum ve kuruluşu çalışanları, izinli sayıldı. Her gün binlerce kişinin geçtiği Konak Meydanı, ıssız bir görünüm aldı, bu alandaki termometredeki 37'i gösterirken, hissedilen değer ise 39 derece oldu. Ancak Torbalı gibi iç kesimlerdeki ilçelerdeki sıcaklık gölgede 44 dereceye kadar çıktı.
Son 3 günde Kuzey Afrika'dan gelen kuvvetli sıcak hava dalgasının etkisinde olan, İzmir başta olmak üzere Ege Bölgesi illeri, bugün rekor sıcaklıklarla kavruldu. Meteoroloji 2'nci Bölge Müdürlüğü'nün verilerine göre, sıcaklıklar mevsim normallerinin 10 derece üstüne çıktı. Sıcaklığın en son 1982 ve 2007 yıllarında 41.3 dereceye ulaştığı İzmir'de, bu değerler Konak Meydanı gibi kıyı kesimlerinde 37 dereceye ulaştı. Ancak, hissedilen ise 39 derece oldu. Buca ve Adnan Menderes Havalimanı'nda sıcaklık 41 dereceyi buldu. Pazar günü 45.3 dereceyle Türkiye'deki en sıcak bölge olan Torbalı'daki değer bugün de gölgede 44 dereceye çıktı. İzmir'in yanı sıra Manisa kent merkezi 42, Akhisar, Salihli ilçeleri 43, Aydın 43, kuzey bölümlerdeki Balıkesir 39, Çanakkale'de de 37 derece sıcaklık değerleri ölçüldü.
HALK GÖLGELİKLERE KOŞTU
İzmir'de her gün binlerce kişinin geçtiği tarihi Saat Kulesi'nin de bulunduğu Konak Meydanı, bugün oldukça ıssızdı. Meydanı ziyaret eden ya da işlerinden dolayı bölgeden geçmek zorunda kalan az sayıdaki kişi de gölgeliklerde serinlemeye çalıştı. Bazı kişiler, güneşin direkt ışınlarından şemsiye ya da şapkayla korundu. Meydandaki süs havuzu, serinlemek isteyen çocukların akınına uğradı. Çocuklar, bacaklarını suya sokup serinledi, büyükler ise serinlemek adına ellerini ve yüzlerini yıkadı. Rusya'dan gelip İzmir'e yerleşen Natali Gürtuna, ülkesinde sıcaklığın en fazla 30'lu derecelere çıktığını, burada aşırı sıcaklardan bunaldığını söyledi. İşleri dolayısıyla evden çıkmak zorunda kaldığını söyleyen Yalçın Özaydın da, "Sıcaklardan korunmak imkansız" dedi. Meydandaki güvercinlere yem satışı yapan Nilüfer Kurcal da, şemsiyenin gölgesi altında satış yapmaya çalıştı.
"AÇIK RENKLİ KIYAFETLERİ TERCİH EDİN"
İzmir Valiliği'nin talimatı ile aşırı sıcaklardan dolayı, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan engelli, hamile, kalp damar hastalığı, hipertansiyon, KOAH, diyabet, kanser gibi kronik hastalığı olan görevlileri bugün idari izinli sayıldı. Yetkililer ayrıca sıcaklık tahminlerinin, gölgede ölçülen değerler olduğunu belirtti. Bu nedenle direk güneş ışınlarından kaçınılması ve açık renkli kıyafetlerin tercih edilmesi önerildi.
AFYON 36 DERECEYİ GÖRDÜ
Afyonkarahisar'da son yılların en sıcak havası yaşanmaya başlarken, kette termometreler yer yer 36 dereceye kadar çıktı.
Hava sıcaklıkların bir anda yükseldiği kentte bunalan vatandaşlar soluğu park ve bahçelerde aldılar. Kentte termometrelerin yer yer 36 dereceyi gösterdiği gözlenirken, Meteoroloji Afyonkarahisar 5. Bölge Müdürlüğünün resmi internet sitesinde ise sıcaklığın 32 derece olduğu duyuruldu. Ramazan ayı olması sebebi ile oruç tutan vatandaşlar sıcak havanın kendilerini zorladığını itiraf etmekten de çekinmediler. Kentte sıcak havadan bunalan vatandaşlar park ve bahçelere akın ederken, özellikle gölgelik alanlar ve fıskiyelerin yanında vakit geçirmeye çalıştılar.
Uzmanlar özellikle çocuk ve yaşlıların sıcak havalarda riski grubunda olduklarını ifade ederek, gerek görülmedikçe sıcaklığın en fazla hissedildiği öğlen saatlerinde dışarı çıkmamaları konusunda uyarılarda da bulundular.
Öte yandan, nem oranının düşük olmasının sıcaklığın daha fazla hissedilmesine neden olduğu belirtilirken, sıcak havanın hafta boyunca devam etmesinin beklendiği de öğrenildi.
EDİRNE 40 DERECEYİ GÖRDÜ
Edirne'de zaman zaman 40 dereceye yaklaşan hava sıcaklıkları insanları olduğu kadar hayvanları da etkiliyor.
Edirne'de aşırı sıcaklardan etkilenen büyükbaş hayvanlar Meriç Nehri'ne girerek serinliyor. Sıcaktan bunalan ve strese giren büyükbaş kurbanlıkların yem tüketimi azalıyor, vücut ısısı 39 derecenin üzerine çıktığı için süt verimi ve kilo kaybı görülüyor.
Hava sıcaklarının 40 dereceye yaklaşmasıyla besiciler, bu duruma çare arıyor.
Bazı besiciler hortum aracılığıyla günde iki kez inekleri yıkayarak serinletirken bazıları ise su kenarına getirdikleri ineklerin nehre girerek serinlemesini sağlıyor.
İNEKLER NEHİRDEN ÇIKMAK İSTEMİYOR
Besici Naci Seleci AA muhabirine yaptığı açıklamada, son günlerde gelen sıcak hava dalgası nedeniyle hayvanlarda süt veriminin düşmeye başladığını belirtti. Aşırı sıcaklarda büyükbaş hayvanların strese girdiğini ifade eden Seleci, "Havalar çok sıcak olduğu için inekler dayanamayıp suya giriyorlar. Son günlerde sıcaktan hayvanlar strese girdi, süt verimi de düştü. Nehre getiriyorum, suya giriyorlar hemen. İnekler nehirden çıkmak istemiyor. Mecbur biz de onları çıkarmak için giriyoruz." diye konuştu.
OSMANİYE 44 DERECEYLE KAVRULDU
Osmaniye'de sıcaktan bunalan çocuklar traktör römorkunun içerisini suyla doldurarak seyyar havuz yaptı.
Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği termometrelerin ise 44 dereceyi gösterdiği Osmaniye'ye bağlı Endel köyünde sıcaktan bunalan çocuklar traktör havuzunun içerisine su geçirmez çadır çekip içerisini suyla doldurarak havuz yaptı. Köyde evin önünde duran römork havuzda doyasıya eğlenen köyün çocukları bu ilginç yöntemle serinlemeye çalıştılar.
UZMANLARDAN 'SICAK' UYARILARI
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Başak Bayram, sıcak havada bol sıvı tüketilmesini önererek, "Etraftakilere yardım edin. Sıcak havalarda yakınınızdaki bir kişide baş ağrısı, bulantı-kusma, bilinç değişikliği ya da bayılma olduysa bu kişiyi en yakın acil servise götürün ya da 112'den yardım isteyin" dedi.
Yrd. Doç. Dr. Başak Bayram, sıcak havada nasıl davranılması ve neler yapılması konusunda uyarılarda bulundu. Bayram, terleme ile vücudun ısısının kontrol altında tutulduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Aşırı sıcak havalar nedeniyle ülkemizde ve dünyada, başta yaşlılar ve kalp hastaları olmak üzere birçok insan yaşamını yitirmektedir. Bunların kayıtları tam olarak tutulamadığından ya da doğru tanı konulamadığından gerçek istatistiki veriler yoktur. Ancak ABD'de yılda yaklaşık 4 bin kişinin hava sıcaklığı nedeniyle öldüğü ileri sürülmektedir. Yine 85 yaşının üzerindeki kişilerin her bir milyon kişiden 5'inin aşırı sıcak nedeniyle öldüğü tahmin edilmektedir. Aşırı sıcaklar genç sporcularda kafa travması ve kalp yetmezliğinin ardından üçüncü sıklıkta görülen ölüm nedenidir. Yani aşırı sıcak havalar tüm bireyleri olumsuz etkileyebilmektedir. Vücut sıcaklığı, metabolizmanın neden olduğu ısı ile çevrenin etkisiyle kaybedilen ya da alınan ısıya ve bunların arasındaki dengeye bağlıdır. Normalde sıcaklara karşın vücudumuzun ısısı terleme ile kontrol altında tutulur. Ancak hava sıcaklığının çok artması durumunda terleme azalır, özel yöntemler uygulanmazsa ısı artışı hızlanır ve sonuçta doku hasarı ve ölüme kadar gidebilen olumsuzluklar ortaya çıkar."
BOL SIVI ALIN, ÖZELLİKLE SU İÇİN
Yrd. Doç. Dr. Bayram, günlük 1- 4 saat sıcak maruziyeti ile bir iki haftada vücudun sıcak havaya alıştığını belirterek, "Vücudun sıcaklığa uyum sağlaması kişisel faktörlerden etkilenir. Bazı kişilerin sıcak havaya uyumu daha kötüdür veya sıcaktan daha fazla etkilenir. Yaşlılar, çocuklar, kronik hastalıkları olanlar, kalp damar hastalığı olanlar, cilt hastalığı olanlar, terlemeyi baskılayıcı ilaç kullananlar (idrar söktürücü, antibiyotik gibi), sıvı alımı kısıtlı ya da sıvı kaybı fazla olanlar, aşırı kilolular, yatağa bağımlı/evden çıkamayan kişiler, psikiyatrik hastalığı olanların sıcağa dayanıklılığının düşük olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Bayram, şu önerilerde bulundu:
"Zararlı güneş ışınları, korumasız olarak güneş ışığına maruz kalmanız durumunda daha sonra cilt kanseri ve kırışıklıklara da neden olan güneş yanıkları ortaya çıkar. İdrar söktürücü, antibiyotik ya da retinoid içeren ilaç kullananlarda güneşe duyarlılık artar. Korunun, dışarı çıkmanız zorunlu ise en az 40 koruma faktörlü (SPF) kremlerle korunun. Güneş kremi seçerken Amerikan Çevre Çalışma Grubunun (EWG) öneri listesini inceleyebilirsiniz. Güneş koruyucu kremi sürdükten sonra her iki saatte bir, denize girme sonrası ya da aşırı terleme sonrası tekrar krem kullanın. İçerde kalın. Güneşin en riskli olduğu öğlen ve öğleden sonraki saatlerde dış mekanlara çıkılmamalıdır. Bol sıvı alın, özellikle su için. Aşırı saf su alımı bazı kişilerde vücut tuzlarının dengesini bozabilir. Özellikle uzun mesafe koşucuları ve kadınlar bu açıdan risk altındadır. İdeal sıvılar karbonhidratlı elektrolit solüsyonlarıdır. Serin tutacak kıyafet giyin; pamuk veya keten gibi nefes alabilen, geniş kıyafetler giyin. Beyaz ya da açık renkli kıyafetler güneş ışınlarının çoğunu yansıtır. Aktivitenizi kısıtlayın. Sıcak çarpması ağır egzersiz yapıyorsanız bir saatten daha kısa sürede ortaya çıkar. Aşırı sıcaklarda mümkün olduğunca aşırı fiziksel aktiviteden kaçının. Hastalıklarınızı tanımlayan bir acil durum kartı taşıyın; Herhangi bir olumsuz olayda çevredekilerin ve sağlık ekiplerinin mevcut hastalıklarınızı öğrenebilmesi için üzerinizde bir kart bulundurun. Bir boyun bağıyla sürekli üzerinizde bulunursa daha iyi olacaktır. Etraftakilere yardım edin. Sıcak havalarda yakınınızdaki bir kişide baş ağrısı, bulantı-kusma, bilinç değişikliği ya da bayılma olduysa bu kişiyi en yakın acil servise götürün ya da 112'den yardım isteyin. Aşırı sıcağa bağlı olarak görülebilecek özellikli sağlık sorunları ve önlemleri aşağıda anlatılmıştır."
BEBEKLERDE SICAK DÖKÜNTÜSÜ
Yrd. Doç. Dr. Başak Bayram, sıcak ödeminin sıcağa maruziyetin ilk günlerinde el, ayak ve dizlerde hafif-orta derecede ödem (şişlik) görülebileceğini belirterek, "Uzun süre oturma ya da ayakta kalma bu durumun sebebi olabilir. Bu durum özel bir tedavi gerektirmez. Bacak ya da kolun kalp seviyesinin üzerinde tutularak istirahat sıklıkla sorunu düzeltir. Normalde idrar sökücü ilaç kullanmayanlar bu durumun tedavisi için idrar sökücü ilaç kullanmamalıdır" dedi.
Sıcak döküntüsünün özellikle bebeklerde görüldüğünü belirten Yrd. Doç. Dr. Bayram, "Ter kanallarının tıkanmasına bağlı olarak vücutta kaşıntılı kimisi ciltten kabarık ve kırmızı lekeler ortaya çıkar. Genellikle kapalı bölgelerde ortaya çıkar. Temiz, hafif ve bol giysiler giymekle önlenebilir. Döküntü ortaya çıktıktan sonra ılık duş alınması düzelmesini kolaylaştırır. Kaşıntı çok ise antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Eğer ciltte içi su dolu kesecikler oluşmuş, döküntü yaygınsa ya da ateş gibi şikayetler eşlik ediyorsa bir hekime başvurulmalıdır" dedi.
SICAKTA KRAMP GİRER
Yrd. Doç. Dr. Bayram, sıcak kramplarının genellikle bacak, baldır ve omuzlarda görüldüğünü belirterek, "Sıklıkla ağır egzersizden birkaç saat sonra, dinlenme sırasında ortaya çıkar. Uzun mesafe koşan atletlerde aşırı saf su alımına bağlı vücut tuzlarının azalması ile de ortaya çıkabilir. Güneş altında yüksek eforla çalışan işçilerde görülebilir. Bu durum geçicidir. Serin ortamda istirahat edilmelidir. Tuz içeriği olan hazır içecekler ya da ayran tüketilmelidir" dedi.
SODA VE AYRAN TÜKETİLMELİ
Yrd. Doç. Dr. Başak Bayram, sıcak bitkinliği en sık rastlanan ısı kaynaklı hastalığı olduğuna dikkat çekerek, "Aşırı su ve tuz kaybına bağlı olarak halsizlik, sersemlik, bulantı kusma, baş ağrısı, kas ağrısı gibi şikayetler görülebilir. Bu durumda serin yerde istirahat edilmeli ve tuz içeren sıvılar tüketilmelidir. Soda ve ayran iyi bir çözüm olabilir. Genellikle sıvı alımı ve serin ortama geçiş sonrasında düzelir. Şikayetleri düzelmeyen, aşırı halsizliği olan özellikle yaşlı kişiler bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Özellikle yaşlılarda bayılmalar da görülebilir. Kişiler bu sırada düşme nedeniyle yaralanabilir. Yaralanma bulgusu olmayan hastalar hemen serin bir ortama alınmalıdır. Yaralanma bulgusu olan hastalar için 112'den yardım almalıdır. Sıcaklığa bağlı tüm bayılmalar hastaneye götürülmeli ve diğer nedenler için araştırılmalıdır. Bilinci açık olmayan kişilere sıvı verilmeye çalışılmamalıdır. Sıcak çarpması da aşırı sıcaklara bağlı ortaya çıkan en ciddi durumdur. 40°C'nin üzerine çıkan vücut sıcaklığı ve beraberinde bilinç bozukluğu ortaya çıkar. Gerçek bir tıbbi acildir. Hasta hemen bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir."
AJANSLAR
