BİZE ULAŞIN
Yaklaşık 20 saat süren kavgalı, tartışmalı, kanlı oturum sonunda HSYK’da önemli değişiklikler içeren teklif yasalaştı. Bir milletvekilinin burnunun kırılmasına da neden olan kavgalı oturum sonrası gerginlikler yerini yorgunluğa bıraktı. Sabah saatlerine doğru vekiller, sıra kapaklarına başlarını koyarak uyudu.
Yeni Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) Yasası gelecek hafta Çankaya Köşkü’ne sunulacak. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül onaylarsa, HSYK’nın mevcut üyeleri korunmakla birlikte, daire yapıları ve çalışma yöntemleri sil baştan değişecek. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 3 daireyi istediği şekilde isim isim yeniden yapılandıracak. HSYK’nın geçmişteki tüm genelgeleri yürürlükten kalkacak. Hakim ve savcıların soruşturma ve inceleme izinleri Bakan’ın onayından geçecek.
Ak Parti, Genel Kurul’da son gün önergeleriyle 2 maddeyi yasadan çıkarırken, 16 maddeyle ilgili de değişiklikler yaptı. Adalet Bakanı’nın geçici görevle kurula tetkik hakimi ataması yetkisinden vazgeçildi. Dairelerin işlemleriyle ilgili itirazlarda HSYK Genel Kurulu’nun son kararı verme yetkisi de mevcut yasadaki gibi korundu. HSYK’nın alınmak istenen genelge yetkisi sınırlı olarak geri verildi. HSYK, Anayasa’da açıkça yazan görevleri çerçevesinde genelge çıkarmaya devam edebilecek.
15 ÜYE ŞARTI KALDIRILDI
Şu anda Adalet Bakanı’nın HSYK’yı toplayıp karar çıkarmakta zorlandığı ‘15 üyeyle toplanma’ şartı kaldırıldı. 3 daire yine 7’şer üyeden oluşacak ancak Genel Kurul 12 üyeyle toplanabilecek ve karar alabilecek. Daireler de 4 üyeyle toplanıp karar çıkarabilecekler. Gündemin değiştirilmesi veya ertelenmesi de aynı kurala bağlı olacak.
10 GÜN İÇİNDE ATAMA YAPILACAK
Yasanın Resmi Gazete’de yayımlandığı gün HSYK’daki mevcut genel sekreter, genel sekreter yardımcıları, teftiş kurulu başkanı, yardımcıları, kurul müfettişleri, tetkik hakimleri ve idari personelin kuruldaki görevleri sona erecek.
10 gün içinde Adalet Bakanı tüm bu görevlere yeni atamalar yapacak. Artık HSYK’da çalıştırılmak istenmeyen idari personel Adalet Bakanlığı’nın merkez veya taşra birimlerine tayin edilecek.
BAKAN’A BAĞLI TEFTİŞ
Şu anda 3. Daire Başkanı’nın gözetiminde olan Teftiş Kurulu Başkanı, Adalet Bakanı gözetiminde görev yapacak. Teftiş Kurulu, HSYK tarafından değil Adalet Bakanı’nca verilen görevleri yerine getirecek. Teftiş Kurulu Başkanı sadece Bakan’a karşı sorumlu olacak. Yargı üyeleriyle ilgili Adalet Bakanı’nın onayı olmadan inceleme ve soruşturma açılmayacak. Araştırma ise Bakan’ın onayına sunulmayacak.
6 YIL KIDEM ŞARTI KALKTI
HSYK üyeliği için yüksek yargıda yapılacak seçimlerde her yargı üyesi bir aday için oy kullanacak. Hükümet böylece çok sayıda üyenin, bir kesimin blok oylarıyla seçilmesini engellemeyi planlıyor. İlk derece yargı yerlerinde ise çarşaf liste uygulanacak. Anayasa Mahkemesi’nde boşalan Yargıtay kontenjanı için yapılacak seçim öncesi de bu ilke getirildi. AYM üyeliği için Yargıtay’da yapılacak seçimde her üye ancak bir aday için oy kullanabilecek. AYM üye adaylarının Yargıtay’da en az 6 yıl kıdemli olması şartı da kaldırıldı.
AKADEMİ ADAYLARI BAKANDAN
Bakanlar Kurulu’nun atayacağı Türkiye Adalet Akademisi Başkanlığı için 3 adayı Adalet Bakanı gösterecek. Adalet Akademisi başkan yardımcıları ile daire başkanlarını Adalet Bakanı atayacak. Ha-kim ve savcıların meslek içi eğitimleri de bundan böyle HSYK yerine Adalet Akademisi’nde yapılacak.
Hakim ve savcıların dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda görevlendirilmesini bakanlık yapacak.
