BİZE ULAŞIN
Pnömotoraks nasıl meydana gelir?
a. Göğüs kafesinin yaralanması
- Düşme, çarpma, veya vurma sonrası; trafik kazası, darbe
- Ateşli veya delici silah yaralanması
- Akciğer biyopsisi sırasında veya sonrasında
- Kırık kaburganın akciğere batması
- Kalp masajı sırasında
- Bronkoskopi ile biyopsi yapılması sırasında (akciğerin endoskopisi)
b. Var olan akciğer hastalığının olması;
- Amfizem (alveollerin bozulması; en küçük hava kesecikleri)
- Pnomoni (zatürre)
- Verem (tüberküloz)
- Sarkoidoz
- Kistik fibroz
- Bül, bleb (hava kesecikleri)
- Akciğer kanseri
ŞİKAYETLER?
- Ani başlayan nefes darlığı
- Göğüs ağrısı (kalp kriziyle karışabilir*)
- Nefes alamamak
- Sırt veya karın ağrısı
- Batma
- Bazen hiç şikayet yoktur!
Kimlerde daha çok RİSK vardır?
- En sık 20 - 40 yaş aralığında; genç ve orta yaş yetişkin, erkeklerde görülür
- Uzun ve zayıf yapılılarda daha sıktır (astenik yapı)
- Altta yatan diğer akciğer hastalığının olması
- Bazılarında genetik yatkınlık var olabilir (Ör. Alfa-1 antitripsin eksikliği)
- Önceden geçirilen “pnömotoraks” varlığı sonraki 1-2 yılda tekrar olma olasılığını (aynı taraf veya diğer akcigerde) arttırır; ikinci ataktan sonra nüks etme olasılığı %80'lere yükselir!
Diğer RİSK altında olanlar?
- Basınç değişikliklerine maruz kalanlar;
# Dalgıçlar
# Uçak yolculuğu yapanlar, pilotlar
# Dağcılar
# Suni solunum cihazina bağlı olanlar (Mekanik Ventilasyon)
TANI nasıl konur?
- Hastanın şikayetleri; daha önceden var olan akciğer hastalığı, önceden geçirilmiş pnömotoraks hikayesi, vb.
- Fizik muayenede solunum seslerinin kaybolması, azalması ve/veya derinden duyulması
- Akciğer filmlerinde (düz grafi, Bilgisayarlı Tomografi) akciğerin kısmi veya tam söndüğünün tespit edilmesi.
*ACİL durumlar?
* Akciğerin tam sönmesi
* Kalbi sıkıştırarak çalışmasını engellemesi; vücuda kan pompalama görevinin aksaması (*Tansiyon Pnömotoraks); ÖNEMLİ NOT: Ölümcül bir durum olabilir. Uyanık olunmalı! -- Kalp durması nedeniyle "Kalp Masaji" gerektirebilir! Acilen hastaneye başvurulmalıdır!*
TEDAVİ?
# Gözlem
# Kateter ile hava aspirasyonu
# Göğüs tüpü uygulaması
# Cerrahi - akciğerdeki hava keseciklerinin kapalı “VATS yöntemi”yle (torakoskopik cerrahi) stapler – zımba kullanılarak çıkarılması
"GÖZLEM" tedavisi kimlere uygulanabilir?
# %10-15'lik sönme varsa ve ilk ataksa
# Belirgin hava keseciğinin veya bülün olmaması
# Mesleksel risk grubunda değilse
"GÖĞÜS TÜPÜ tedavisi" kimlere uygulanabilir?
# Tansiyon pnömotoraksta, zaman kaybetmeden “acil tüp” uygulanmalıdır!*; (her an acil cerrahi müdahale için hazır olunmalıdır!*)
# İlk ataksa
# Belirgin hava keseciği veya bül tespit edilemediyse
"Kapalı VATS - endoskopik stapler (zımba) tedavisi" kimlere uygulanır?
# %15'ten fazla akciğerde sönme varsa
# Ikinci nüks ile gelen hastalarda
# Tespit edilmiş hava kesecikleri veya bül varsa
# Mesleksel risk grubunda olanlarda *“ilk atakta” yapılmalıdır.
Ameliyat sonrası nelere dikkat edilmelidir?
# *Sigara kesinlikle bir daha hiç kullanılmamalı
# Sigara içilen ortamda dahi durulmamalı (sigarada akciğerin ve diğer organların dahil elastin ve kollajen liflerini parçalayan maddeler hızla ciltten nüfuz ederek kana karışırlar)
# Verilen ilaçlar düzenli kullanılmalı
# Düzenli yürüyüş yapılmalı
# Kabız kalınmamalı
# Bol meyve ve sebze tüketilmeli
# Ağır yük kaldırılmamalı; en az 6 ay boyunca efor veya ıkınma gerektirecek fiziksel aktivitelerden ve sportif faaliyetlerden uzak durulmalı
# Aylık doktor kontrolleri ihmal edilmemeli.
Akciğerin Sönme (Pnömotoraks & Bül) Hastalığının Torakoskopik (kapalı) Cerrahi Tedavisinin FAYDALARI*
-Kısa ameliyat süresi
-Daha az ağrı
-Akciğerlerin daha hızlı normal haline ulaşması
-Daha çabuk akciğer fonksiyonlarının normale dönmesi
-Daha hızlı ayağa kalkma
-Daha az hastane yatış süresi
-Daha hızlı taburculuk
-Daha hızlı günlük hayata dönme
-Hasta ve hasta yakınlarının daha az işgücü ve zaman kaybı
Erkan YILDIRIM, MD, TS & TSS (f.e.t.c.s.)
Göğüs Cerrahi & Akciğer Transplant Cerrahi
info@goguscerrahisi.com.tr
