BİZE ULAŞIN
Dışkıda kan varlığı nasıl anlaşılır?
• Dışkıda belirgin kan: Kişi dışkının üzerinde kırmızı renkli kan görülmesidir, buna ‘hematoşezi’ veya kanlı dışkılama adı verilir. Mide ve onikiparmak bağırsağından olan yavaş kanamalarda mide asidi ile kanın birleşmesi sonucunda kırmızı renkli kanama yerine siyah veya katran renginde çok kötü kokulu bir dışkı gelir ve buna ‘melena’ adı verilir.
• Dışkıda gizli kan: kişinin gözle göremeyeceği şekilde sızıntı tarzında kanama olmasıdır. Bu ancak, dışkının bazı özel tetkikleri ile anlaşılır.
Dışkıda kan neden olur?
• Makat çatlağı
• Hemoroid
• Makat fistülü
• Bağırsak polipleri
• Bağırsak divertikülü
• İltihabi bağırsak hastalığı
• Bağırsak kanseri
• Rektum kanseri
• Makat kanseri
• İskemik bağırsak hastalığı
• Yemek borusu varisleri
• Yemek borusu kanseri
• Mide veya onikiparmak bağırsağı ülseri kanaması
• Mide kanseri
• İnce bağırsak tümörü
• Damar çatlaması
• Çölyak hastalığı
Dışkıda gizli kan, ne tür belirtilere yol açar?
• Halsizlik
• Uyuklama hali
• Merdiven çıkma, yokuş çıkma gibi egzersizler ile nefes nefese kalma
• Kansızlık veya demir eksikliği bulunması: kadınlarda % 10-15 ve erkeklerde ise % 4-5 oranında belirlenir.
Dışkıda gizli kan neden olur?
• Burun kanaması
• Bağırsak paraziti
• Mikrobik bağırsak hastalıkları
• Bağırsak tüberkülozu
• Mide veya onikiparmak bağırsağı ülseri
• İltihabi bağırsak hastalığı
• Bağırsak lenfoması
• Sindirim sistemine kanser sıçraması
• Bağırsak iltihabı
• Portal hipertansiyon hastalığı
• Çölyak hastalığı
• Gastrit
• Soliter rektal ülser
• İnce bağırsak tümörleri
• Kalın bağırsak kanseri
• Bağırsak polipleri
• İlaçlar
• Damar çatlaması
• Hemanjiom
Dışkıda gizli kan testi nasıl gerçekleştirilir?
Gözle görülemeyen sindirim sistemi kanamalarında gizli kan testi yapılır. 50 yaşın üzerindeki kişilerde düzenli olarak yıllık veya iki yıllık aralıklarla dışkıda gizli kan testi yapılması durumunda, bağırsak kanseri riskinin % 15-33 oranında azaldığı bilinmektedir.
1. Guaiac testi
2. Hem-porfirin testi
3. İmmunokimyasal test
Hangi nedenlerle dışkıda gizli kan testi, kan olmasına rağmen, kan olmadığı şeklinde (negatif) belirti verir?
• C vitamini
• Antiasit ilaçlar
• Isı
• Asit pH
• Bağırsak hareket (motilite) bozukluğu
• Kuru dışkı
Hangi nedenlerle dışkıda gizli kan testi, kan yok iken, yanlışlıkla kan olduğu şeklinde (pozitif) belirti verir?
Gıdalar
Turp Domates
Yaban turpu Mantar
Şalgam Muz
Kavun Kırmızı et
Fasulye Portakal
Lahana Ispanak
Karnabahar Semizotu
Brokoli Somon balığı
Üzüm Sardalya
Enginar Sülün
İlaçlar
• Ağrı kesici ilaçlar
• Potasyum içeren ilaçlar
• Demir hapları
• Vitamin hapları (demir içerenler)
• Sukralfat
• Simetidin
• Kan sulandırıcı ilaçlar (Aspirin®, Kumadin®, Plavix®)
Dışkıda kan varlığında hangi tetkikler istenilir?
• Dışkıda gizli kan testi
• Kan sayımı (kansızlık varlığında)
• Anoskopi
• Rektoskopi
• Sigmoidoskopi
• Kolonoskopi
• Kalın bağırsak röntgeni: Bağırsak kanseri taramasında kalın bağırsak röntgeninin hassasiyeti % 83 iken, bu oran kolonoskopi ile % 95 olarak belirlenmiştir.
• Sanal kolonoskopi
• Kapsül endoskopisi
• Sintigrafi
Dışkıda kan için hangi doktora gitmeli?
Dışkıda kan görüldüğünde mutlaka bir Gastroenteroloji Uzmanı veya Genel Cerrahi Uzmanı’na başvurmak gerekir. Başlıca, hemoroid ve bağırsak hastalıkları tanı ve tedavisi ile uğraşan cerrahlara proktolog, proktoloji uzmanı, koloproktolog veya kolorektal cerrah ve bu konu ile ilgili bölüme de koloproktoloji, proktoloji veya kolorektal cerrahi servisi adı verilir.
Görüş ve sorularınız için: drkorhantaviloglu@mynet.com
