İtalya'nın Mardin'i Matera

<p> Eda BERKBAYRAK - MATERA (DHA) - İTALYAN'ın güneyinde Basilicata Bölgesi'nde yeralan Matera kenti, kayalara oyularak şekillendirilmiş evleriyle ünlü. Matera, İtalya'nın Mardin'i olarak biliniyor. Citta dei Sassi yani Kayaların kenti özellikle yaz aylarında binlerce yerli ve yabancı turiste ev sahipliği yapıyor. Matera'da bir vadiyle eski kentten ayrılan antik böldeki mağaralarda 250 bin yıllık olduğu sanılan iskeletlerin bulunması, bölge tarihine ışık tuttu. Uzun yıllar süren araştırmalara göre, yerleşke olarak kullanılan mağaralar, M.S. 1000-1500 yılları arasında, dini inançları nedeniyle baskı görenlerin Anadolu, Suriye ve Ermenistan'dan göç etmesiyle birlikte farklı bir boyut kazandı. Bu dönemde, eski kent olarak bilinen bölümdeki binlerce yıllık mağara yerleşkeler, kayalara oyulan yeni bölümlerle birbirine bağlanıp modernize edilerek, ev, ibadethane ve kamu binalarına dönüştürüldü. İNSANLARLA HAYVANLAR BİR ARADA O dönemde standart bir mağara ev, küçük bir mutfak, hayvanlar için bir bölme ve bütün aile bireylerinin yemek, oturmak ve uyumak için kullandıkları tek bir odadan oluşuyordu. Mağaralarda insanlar hayvanlarıyla birlikte yaşıyorlardı. Penceresi olmayan evlere ışık sadece kapıdan giriyordu. Kanalizasyon yoktu. Odanın bir köşesine konulmuş ilkel bir oturak tuvalet olarak kullanılıyor, atıklar evlerden dışarıya üstü açık kanallar aracılığıyla gönderiliyordu. KENT HİJYEN NEDENİYLE BOŞALTILDI Zaman içinde nüfusun artışıyla, kent dokusu ihtiyaçlara yanıt veremez oldu. Hijyen koşullarının giderek kötüleşmesiyle yasal yaptırıma gidildi. Ülkenin ilk Başbakanı Alcide De Gasperi, 1952'de çıkardığı yasayla, eski kentin boşaltılıp, yeni kente taşınılmasını yaptırıma bağladı. UNESCO DÜNYA MİRASLARI LİSTESİNDE Citta dei Sassi, 1986'da yeniden yapılandırma projesinin başlatılmasına kadar tam anlamıyla ölü bir kent olarak kaldı. Projenin hayata geçirilip, 1993 yılında Unesco Dünya Mirasları Listesi'ne alınmasıyla kent, yeniden hayat buldu. Adeta küllerinden