2 anne 1 baba: 3 kişi bebek yapabilecek

İngiltere'de düzenlenen bir panelde üç kişinin bebek yapabileceği belirtildi.

Hukuken olanak sağlanması halinde, bilim insanlarının yaklaşık iki yıl içinde bu tekniği uygulamaya koyabileceği ifade edildi.

İki kadının yumurtaları ve bir erkeğin spermlerinin kullanılacağı tekniğin asıl amacı, ölümcül mitokondriyal hastalıkların önüne geçmek.

İngiliz doğum kontrol yetkilileri, bu tekniğin zararlı olduğuna dair herhangi bir bulguya rastlamadıklarını ancak başka testlerden de geçirilmesi gerektiğini söylüyor.

Anneden çocuğa geçiyor

Her 6,500 bebekten biri, ciddi bir mitokondriyal hastalıkla doğuyor. Mitokondriyal hastalıkla doğanlarda enerji eksikliği nedeniyle vücut fonksiyonlarını yerine getiremiyor. Bu da kas güçsüzlüğü, körlük, kalp yetmezliği ve hatta ölüme yol açabiliyor.

Hastalık, hücrelerde hareketi ileten kısımların zarar görmesi nedeniyle ortaya çıkıyor. Mitokondriya, yalnızca annelerden çocuklara geçiyor.

İnsan Üreme ve Embriyoloji Kurumu'nun (HFEA) düzenlediği bir bilimsel panelde, tekniğin nasıl uygulanacağı anlatıldı. Buna göre gelişmiş bir tüp bebek yöntemi kullanılacak ve bir erkekten, bir mitokondriya taşıyan kadından ve bir sağlıklı kadından örneklerle ilerlenmesi planlanıyor.

Tıbbi Araştırma Konseyi'nden Profesör Robin Lovell-Badge de panele katılanlar arasındaydı. Lovell-Badge, "Şu ana kadar yaptıklarımız uygulamanın güvenli olacağına işaret ediyor. Ancak köşeyi dönünce neyle karşılaşacağımızı bilmiyoruz, bu nedenle daha da dikkatli davranıyoruz" dedi.

Yumurtayla mı, embriyoyla mı?

HFEA'nın yayımladığı rapora göre, tekniğin uygulamaya konabilmesi için son bir dizi testten daha geçirilmesi gerekiyor.

Böylece söz konusu tekniğin insan embriyosuyla mı yoksa insan yumurtasıyla mı daha iyi sonuç verdiği de değerlendirilebilecek.

Testlerden sonra uygulamanın çocuğa zarar verip vermeyeceği ve değiştirilen mitokondriyanın ileriki nesillerde yeniden gelişip gelişemeyeceğine dair daha fazla bilgi sahibi olunacak.

Tüm bu testlerin tamamlanması yaklaşık iki yıl sürecek.

3 kişinin DNA'sı bebekte buluşuyor

Panelin başkanı Prof. Andy Greenfield, güvenliğin basit ve anlaşılır bir konu olmadığını söyledi. Greenfield "Bu teknikler insanlar için güvenli mi? Tekniği bir insanda deneyene kadar, bu sorunun cevabını bilemeyeceğiz" dedi.

Sağlıklı bir bebek dünyaya gelene kadar yüzde yüz emin olamayacaklarını belirten Prof. Greenfield, "Tüp bebek uygulaması yeni çıktığı zaman da tüm bu sorular sorulmuştu" dedi.

Mitokondriyanın kendine özgü bir DNA'sı bulunuyor. Bu nedenle söz konusu teknikle dünyaya gelen bir bebek, her üç kişinin de DNA'sını taşıyor olacak.

Bazı gruplar söz konusu uygulamaya dair etik endişelerini dile getirdi. Tepki gösterenlerden bir kısmı, bu uygulamanın insanlarda yarattığı genetik değişimlerin istenmeyen sonuçlara yol açabileceğini söylüyor.

Hükümet olumlu bakıyor

İngiliz hükümeti prensipte bu uygulamayı destekliyor. Kamu Sağlığı İdaresi Başkanı Prof. Sally Davies, konuyla ilgili olarak geçen sene şöyle konuşmuştu:

"Bu hayat kurtaran uygulamayı bir an önce tanıtıma sokmak istiyoruz."

Hükümetten bir yetkili de konuyla ilgili açıklama yaparak "Mitokondriyal bağış, bu hastalıktan muzdarip olan kadınlara, hastalığını bulaştırmadan çocuk sahibi olma imkanı tanıyor. Ayrıca uygulamayla, İngiltere bu alandaki teknolojik gelişmelere öncülük edebilir" dedi.

Söz konusu bilimsel panel, hükümet tarafından düzenlenen geniş bir sağlık önerileri projesinin parçası olarak yapılmıştı. Sağlık Bakanlığı'nın, söz konusu önerilere dair önümüzdeki aylarda bir cevap yayımlaması bekleniyor.

Olumlu yaklaşılan önerilerle ilgili hukuki düzenlemelere dair detaylar da, bu cevapta yer alacak.