205 yıllık problemi Türk öğretmen çözdü

İZMİR (İHA) - Bilsa Yayıncılık Geometri Bölümü Başkanı Mustafa Töngemen, İtalyan matematikçi Gianfrancasco Malfatti'nin 1803 yılında ortaya attığı matematik sorusunu, 205 yıl sonra çözmeyi başaran ilk matematikçi oldu.

İtalyan matematikçi Gianfrancesco Malfatti'nin 1803 tarihli matematik problemini 205 yıl sonra Türkiye'den bir matematik öğretmeni çözdü.
Matematik öğretmeni Mustafa Töngemen'in 7 yıl uğraşarak bulduğu cevabı TÜBİTAK onayladı. TÜBİTAK'tan yapılan açıklamada, "Matematik öğretmeni Mustafa Töngemen'in, Malfatti'nin, 'Üç çemberi bir üçgen içine içten teğet yerleştirme' probleminin cetvel ve pergelle çizilebilirliğini, gayretle yürüttüğü özverili çalışmalarla ve ana hatlarıyla doğru bir çözüme ulaştırdığı kanaatindeyiz" denildi.

Töngemen de bugüne kadar yüzlerce bilim adamının soruyu çözmek için gayret sarf ettiğini; ancak başarılı olamadığını söyledi. Töngemen, yaşadıklarını şöyle anlattı: "1993 yılında Matematik Dünyası isimli dergiyi okurken karşıma Malfatti'nin sorusu çıktı. Bir dersanenin müdürlüğünü yapıyordum. Çalışma yoğunluğu sebebiyle üç yıl soruyla ilgilenemedim. Daha sonra 1 Ağustos 2003'te kesin çözüme ulaştım. Bunu kanıtlamak için birçok kuruma başvurdum. Son çare olarak 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e mektup yazdım. Sezer, 13 gün içinde hem bana hem de TÜBİTAK'a bilgi verdi. Bağlantı kurduğum TÜBİTAK, beni Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü Geometri Anabilim Dalı'na gönderdi. Burada dört defa günde 2,5 saat bilgime başvuruldu. Üniversitedeki hocalar görüşlerini TÜBİTAK'a iletti. Sonunda TÜBİTAK resmi bir yazıyla soruyu çözdüğümü bana bildirdi"

MUSTAFA TÖNGEMEN KİMDİR? 1947 yılında Bolu'nun Gerede ilçesinde doğdu. Şu an hayatta olmayan terzi Muharrem Naci Bey ve Naciye Hanımın üç erkek çocuğundan en küçüğüdür. İlk ve orta okulu Gerede, liseyi Bolu'da okudu. İstanbul Eğitim Enstitüsü'nün Fen Grubu'nu 1967 yılında tamamlayıp öğretmenliğe başladı. 11 yıl Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı değişik orta öğretim okullarında matematik öğretmeni olarak çalıştı. 1978 yılında istifa etti ve özel dershanelerde çalışmaya başladı. Şu an Bilsa Yayıncılık'ta geometri bölümü başkanlığını yürütüyor. Bir kız, bir oğlu ve üç torunu var. Aynı zamanda şair ve besteci olan Mustafa Töngemen, yazdığı 80'e yakın şiiri T.S.M. türünde bestelenerek TRT repertuvarına alındı. Bunlardan dokuzunun müziği de kendisine ait. Nihavend makamında bestelenen "gel gönlümü yerden yere vurma güzel, gül dururken dikenleri derme güzel" mısralarından hatırlayacağınız şarkının sözleri Mustafa Töngemen'e ait.
Hem matematikçi hem de şair Mustafa Töngemen'in yayımlanan kitapları: Gönül Dergahından Sımsıcak 6 Merhaba (Şiir- 1992), Geceye açılan Gül (Şiir - 1995), Problem Problemler (2000- 2007), Tübitak Matematik Olimpiyatı Soru ve Çözümleri (2005 - 2006 - 2007)

GANFRANCESCO MALFATTI 1731'de Trento'da dünyaya gelen Malfatti aslında bir fizikçi. Bologna'daki San Francesco Saverio Okulu'nda dönemin önde gelen matematikçilerinden Vinccenzo Riccati, F.M. Zanotti ve G. Manfredi ile tanıştı. 1754 yılında 1388 yılında Kopernik'in de eğitim gördüğü Ferrara Üniversitesi'nde Matematik ve Fizik bölümlerini kurdu, bölüm başkanlığı yaptı. 1803 yılında yazdığı sorunun çözümünü yapabilen olmadı. Malfatti, 1807 de 76 yaşında öldü.