38 yıl bu hesaplaşmayı beklediler

Kuzey İrlanda'nın en büyük ikinci kenti Londonderry'deki yurttaşlık haklarıyla ilgili bir gösteride İngiliz güvenlik güçlerinin protestocuların üzerine açtığı ateş sonucu 14 kişi hayatını kaybetmişti. Bu olayla ilgili soruşturma 38 yıl sonra tamamlandı.

HESAPLAŞMA ÖNCESİ SESSİZ BEKLEYİŞ

İngiltere tarihinin en pahalı kamu soruşturmasının raporunda, İngiliz askerlerinin uyarmadan kalabalığın üzerine ateş açtığı ortaya çıktı.

Yıllardır beklenen soruşturma raporunun açıklanmasından kısa bir süre önce İrlandalı Katoliklerin "Derry" demeyi tercih ettiği Londonderry kentinde hayatını kaybedenlerin aileleri, yakınları ve binlerce kişi, ellerinde ölenlerin fotoğraflarıyla sessiz bir yürüyüş gerçekleştirdi. Kalabalık daha sonra dev ekrandan Başbakan David Cameron'ın konuşmasını izledi.

İngiltere Başbakanı David Cameron, İngiliz Parlamentosunun alt kanadı Avam Kamarasında yaptığı konuşmada, raporun sonuçlarının açık olduğunu ve bazı askerlerin yetkisiz hareket ettiğini, bunun da yanlış olduğunu söyledi.

Başbakan Cameron, Yargıç Lord Saville tarafından hazırlanan soruşturma raporunda ayrıca, askerlerin uyarmadan kalabalığın üzerine ateş açtığının ve "hayatını kaybeden kişilerin hiçbirinin tehdit oluşturmadığının" ortaya çıktığını kaydetti.

"Hükümet ve ülke adına özür dilerim" diyen Cameron raporla, askerlerin olay sırasında kontrollerini kaybettiklerinin ve talimatları dikkate almadıklarının belirlendiğini söyledi. Cameron ayrıca, "Kanlı Pazar" olayının İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun (IRA) elini güçlendirdiğini ifade etti.

ÖLÜMLER İÇİN ÖZÜR DİLENMEZ

"Kanlı Pazar" da kardeşi Michael Kelly'i kaybeden John Kelly İngiltere hukuk tarihinin en uzun süreli ve en pahalı soruşturmasınıın sonuçları bugün açıklanacağı için gece boyunca heyecandan uyuyamadığını söyledi. İngiltere'den sadece gerçekleri olduğu gibi açıklamasını beklediklerini dile getiren Kelly, "Biz özür beklemiyoruz çünkü ölümler için özür dileyemezsin" dedi.

Saldırıda babasını kaybeden Patrick Doherty, 38 yıl sonra gerçeklerin olduğu gibi ortaya çıkmasını umut ettiklerini söyledi.

RAKAMLARLA 'KANLI PAZAR' SORUŞTURMASI

* Kuzey İrlanda'nın Londonderry kentinde 30 Ocak 1972'de 14 sivilin ölümüyle sonuçlanan "Kanlı Pazar" soruşturmasının raporu tam 38 yıl sonra açıklandı.
* 2 bin 500'den fazla kişinin ifadesine başvuruldu.
* Soruşturma için 230 milyon euro harcandı.
* 5 bin sayfa sonuç bölümü bulunan rapor 12 yılda hazırlandı.
* Soruşturma, Tony Blair başbakanken 1998'de başlatılmıştı ve 2005'te tamamlanması bekleniyordu.

TARİHE KANLI PAZAR OLARAK GEÇTİ

Londonderry kentinde 1972'de İngiliz askerleri, yurttaşlık hakları gösterisi yapan kalabalığın üzerine ateş açıp 13 kişiyi öldürmüş, bir kişinin de hastanede öldüğü bu olay tarihe "Kanlı Pazar" olarak geçmişti.

Hakkında çok sayıda kitap yazılan ve film çekilen Kanlı Pazar olaylarıyla ilgili ünlü rock grubu U2'nun da aynı adı taşıyan bir şarkısı bulunuyor.