Avrupa Birliği İzlanda ile üyelik müzakerelerine başlamayı kararlaştırdı.
Birlik liderlerinin Brüksel'deki zirvesinde alınan kararda, üyelik için İzlanda'nın İngiltere ve Hollanda ile yaşadığı borç krizini çözümlemesi gerektiği kaydedildi.
İzlanda bankalarının 2008'de peşpeşe iflas etmesi ardından İngiltere ve Hollanda devreye girmiş, ancak mudilere ödenen paralara karşılık İzlanda hükümetinin bu ülkelere geri ödemeyi taahhüt ettiği 3,8 milyar euro, parlamentoda ve halkoyunda veto yemişti. Geçen yıl Temmuz ayında üyelik başvurusu kararı alan İzlanda yine de karardan memnun. Dışişleri Bakanı Ossur Skarphedinsson, kararı "İzlanda'ya Avrupalı bir ortak olarak, güvenoyu verilmesi" olarak yorumladı.
Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende, müzakerelerin başlamasını engellemeyeceklerini, ancak sıra üye olmaya geldiğinde İzlanda'nın yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerektiğini belirtti.
2012'de üye olabilir İzlanda'nın Birlik ile 35 alanda müzakerelere başlamış olan Türkiye, Hırvatistan ve Makedonya gibi ülkeleri kolaylıkla sollayacağı tahmin ediliyor.
AB'ye aday olmak için bir ülkenin demokrasi olması, işler bir pazar ekonomisi bulunması ve sınır sorunları yaşamaması gerekiyor.
Brüksel nezdinde, NATO üyesi İzlanda, kriterleri yerine getirmeye hayli yakın. İzlanda halihazırda pek çok Avrupa ülkesinin uyguladığı ve taraflar arasında seyahat serbestisi sağlayan Schengen sınır düzenlemelerine taraf olmuş durumda.
Ayrıca Avrupa Ekonomik Alanı'nın da bir üyesi olarak, tek pazarın bir parçası. Bu nedenle ülke 2012'de üye olabilir diye düşünülüyor. Bununla birlikte ancak mali kriz ardından Avrupa'ya yönelen İzlanda'da beş partiden dördü, üyelik başvurusunun geri çekilmesini istiyor. Yapılan bir anket de kamuoyunun büyük bölümünün başvurudan vazgeçilmesini istediğini gösteriyor.
AB üyeliği içinse kararın referandumda kabul edilmesi gerekiyor.
İzlanda uzun yıllardır Atlas Okyanusu'nun kuzeyindeki balıkçılık alanlarını AB üyeleriyle paylaşmamak ve bu alandaki sıkı kurallara tabi olmamak için üyelikten uzak duruyordu.
İzlanda'nın üye olmak için AB kuralları uyarınca balina avından da vazgeçmesi gerekli.