ABD Başkanlık Seçimleri: Trump ve Biden seçimler öncesindeki son canlı yayın tartışmasında neler yaşandı?

ABD Başkanı Donald Trump ve rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Joe Biden, 3 Kasım'daki başkanlık seçimleri öncesi ikinci ve son kez canlı yayınlanan tartışma programında karşı karşıya geldi. Öncekine kıyasla daha 'ölçülü' geçen tartışmaya koronavirüs, göçmenler ve vergi konuları damgasını vurdu.

Bu tartışmanın, kamuoyu yoklamalarında eski başkan yardımcısı Biden'ın gerisinde görünen Trump'ın son şansı olabileceği belirtiliyordu.

Nashville'deki Belmont Üniversitesi'nde Türkiye saatiyle 04.00'te başlayıp bir buçuk saat süren son tartışmanın moderatörlüğünü NBC'den Kristin Welker yaptı.

İlk tartışmada özellikle Trump'ın, rakibinin sözünü sıklıkla kesmesi nedeniyle, bu kez benzer bir durum yaşanmasını önlemek için bir aday konuşulurken diğer adayın mikrofonu kesildi.

Geçen hafta yapılması planlanan ikinci tartışma Covid-19 teşhisi konulan Trump'ın sanal formatı reddetmesi nedeniyle yapılamamıştı.

ABD'de başkan adayları 1976'dan beri seçimlerden önce televizyonlardan canlı yayınlanan tartışma programlarında karşı karşıya geliyor.

Hangi konular konuşuldu?

Trump ve Biden reklam arasının verilmeyeceği tartışmada altı başlıkta moderatörün sorularını yanıtladı.

Bu başlıklar, 'Covid 19'la mücadele', 'Amerikalı aileler', 'ABD'de ırk', 'iklim değişikliği', 'ulusal güvenlik' ve 'liderlik' olarak belirlendi.

Tartışmada adaylar hemen her konuda taban taban zıt fikirler savundu.

ABD Başkanı Trump koronavirüs salgınının ortadan kaybolmak üzere olduğunu savunurken, Biden "önümüzde kara bir kış var" diyerek federal hükümetin salgın konusunda çok daha agresif adımlar atması gerektiğini savundu.

Trump yeniden başkan seçilmesi halinde 2. döneminde atacağı siyasi adımlara pek değinmedi.

Koronavirüs aşısının birkaç hafta içinde hazır olacağı sözünü veren Trump, rakibi Biden'a oğlu Hunter Biden'ın yurt dışındaki iş ilişkileri nedeniyle yönelttiği çıkar çatışması suçlamalarını yineledi.

Biden ise Trump'a yönelttiği ayrıştırıcı ve etik yoksunu lider suçlamalarını yineledi. Federal hükümetin salgınla baş etme yöntemlerini de yetersiz olmakla eleştiren Biden, ekonomiyi canlandıracak yeni paketler, eyaletlere salgınla mücadelede daha çok maddi yardım, ülke çapında sağlık hizmetleri ve çalışan haklarında iyileştirme sözü verdi.

Biden asgari ücretin saatini 15 dolara çıkarma, 11 milyon 'belgesiz göçmene' vatandaşlık yolunu açma ve koronavirüsle mücadelede ülke çapında maske zorunluluğu vaatlerini de tekrarldı.

Tartışma seçmenin fikrini değiştirebilir mi?

ABD'de şu ana kadar yaklaşık 48 milyon seçmen, erken oy kullanma yöntemiyle oyunu kullandı. Bu programda adayların kararsız seçmenleri hedef alacağı belirtiliyordu.

BBC Dünya Servisi Amerika sunucusu Laura Trevelyan, bu münazarada seçmenlerin fikrini değiştirecek ciddi bir an yaşanmadığını belirtiyor.

Çoğu yorumcu tartışmanın kesin bir kazanını olmadığı fikrinde birleşti.

Moderatör başarılı bulundu mu?

Adayların benzer performanslar sergilediği tartışmanın kazanının ise moderatör koltuğunda oturan 44 yaşındaki Kristen Welker'ın tartışmanın "kazanını" olduğuna dair yorumlar mevcut.

NBC'den iş arkadaşı Andrea Mitchell, başından itibaren kontrolü elinde tuttuğunu belirterek Welker'ı kutladı.

Welker adaylara hemen hemen eşit süre sağlaması sebebiyle de takdir topladı. CNN'in tuttuğu kayıtlara göre Trump toplamda 41 dakika, Biden ise 37 dakika 53 saniye konuştu.

Trump, tartışma önce, moderatörü hedef alarak "Welker sahte habercilerin çoğu gibi her zaman korkunç ve adaletsiz biri olmuştur" demişti.

Trump'ın kampanya danışmanı Jason Miller ise Welker'ın "mükemmel bir iş çıkaracağını" söylemişti.

29 Eylül'de yapılan ve karşılıklı söz kesme, hakaret ve suçlamalarla geçen ilk tartışmanın moderatörü Chris Wallace, birçok kişi tarafından başarısız bulunmuştu. Tartışmada Trump'ın sık sık araya girmesini engelleyemeyen ve kontrolü kaybeden Wallace, bazı yorumcular tarafından "kazananı çok belli olmayan tartışmanın tartışmasız kaybedeni" diye nitelenmişti.

Adaylar nasıl hazırlandı?

Cleveland'da yapılan ilk münazarada Trump'a "Palyaço", "Putin'in finosu" ve "Çeneni kapat" diyen 77 yaşındaki Joe Biden, programa hazırlanmak için bu hafta seçim toplantısı yapmadı.

74 yaşındaki Trump ise programını değiştirmedi ve Arizona, Pennsylvania ve Kuzey Carolina'da mitingler düzenledi.

İlk tartışmada adaylar seçmenlerin fikrini değiştirebildi mi?

Kamuoyu araştırma kuruluş Ipsos ve anket sitesi FiveThirtyEight'in ilk münazaradan önce ve sonra yaptığı anketler Trump'ın halk desteğinin hafif şekilde düştüğünü, Biden'ınkinin ise yine hafif şekilde yükseldiğini gösteriyor. Tartışmadan sonraki günlerde Biden'ın Trump'la arasındaki farkı üç puan daha açtığı belirtiliyor.

Bu programda adayların kararsız seçmenleri hedef alacağı belirtiliyordu.

Yakın zaman önce yapılan bir Reuters/Ipsos anketi, kararsız seçmenlerin oranının yüzde 8 civarında olduğuna işaret ediyor.

• ABD Başkanlık Seçimleri: Anketlerde kim önde görünüyor?
• ABD Başkanlık Seçimleri doları nasıl etkiler?
• Trump ve Biden, Türkiye'yle ilişkiler ve diğer konularda hangi politikaları savunuyor?
• ABD başkanlık seçimlerinde sonucu etkileyebilecek kritik eyaletler hangileri?
• Reuters: Erdoğan ve Türk Lirası, Biden riskiyle karşı karşıya