AB'den farklı ülkelere farklı reçete

Tarık Demirkan

Budapeşte

Yaklaşan AB zirvesi öncesinde, Macaristan merkezli Dünya Ekonomisi Araştırma Enstitüsü tarafından, beklentilerle ilgili olarak yayınlanan bir araştırma tartışmalara yol açtı.

Macaristan Bilimler Akademisi'ne bağlı olan enstitü, Merkel ve Sarkozy tarafından hazırlanan ve 9 Aralıkta zirveye sunulacak olan paketin, AB’yi üçe böleceği öngörüsünde bulunuyor.

Araştırmaya göre, Avrupa’nın karşı karşıya olduğu kamu borçları ve cari açığın neden olduğu kriz, Avrupa Birliği’ni dağılmaya bile götürebilecek bir sürece neden olabilir.

Bu yüzden de acil önlemlerin alınması kaçınılmaz.

Kurumun Bilim Direktörü Margit Racz tarafından yapılan açıklamaya göre, bu önlemlerin başında, ülkelerin ekonomik durumlarına göre gruplara ayrılması ve bu gruplara karşı uygulanacak önlemlerin farklılaştırılması geliyor.

Bu projeye göre, Almanya, Fransa, Lüksemburg, Avusturya, Hollanda ve Finlandiya, yani mali durumu güçlü olan Euro bölgesi ülkeleri Avrupa Birliği içinde ayrı bir grup oluşturacak.

Süper güçlü devlet tahvilleri piyasaya sürecek olan bu “Çekirdek Euro Grubu” ülkeleri, birbirlerinin mali dengeleri için de garantörlük de üstlenecek.

Kendi aralarında ayrı bir enformasyon ve iletişim ağının kurulmasını da gerektirecek böylesi bir "Çekirdek Euro Grubu"nun oluşmasına Euro’ya geçmeyen İngiltere de sıcak bakmıyor.

Ancak araştırmacılara göre, bu oluşum artık zorunlu.

Aksi takdirde Avrupa Birliği’nin bütünlüğü riske girebilir.

Euro bölgesinde bulunan, ancak yüksek devlet borçları ve cari dengelerindeki olumsuzluklar nedeniyle sıkıntılı ülkeler ise ikinci halkayı oluşturacak.

Plana göre birinci grubun mali destek vereceği bu ikinci grubu oluşturan ülkelerin bütçeleri için çok katı kriterler talep edilecek ve önlemler uygulanacak.

İspanya, Portekiz, İtalya, Brüksel, Yunanistan, Estonya ve Slovakya bu grubu oluşturuyor.

Üçüncü bölge ise Polonya, Litvanya, Letonya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Romanya, Bulgaristan gibi AB üyesi olan, ancak henüz Euro bölgesi dışında kalan ülkelerden oluşacak.

Avrupa Birliği içinde ama en dış halka olan bu gurubun işi çok daha zor.

AB fonlarına ulaşmak ve yatırımları finanse etmek için talep edilen kriterler çok daha katı olacak.

Avrupa’nın üç ayrı sınıfa bölündüğü bu ortamda, bir sınıftan diğerine geçmek de çok uzun süre alacak ve şimdikine göre çok daha fazla kriterin hayata geçirilmesiyle mümkün olabilecek.

Araştırma Avrupa Birliği’nde balayının sona erdiğini, bundan böyle üye ülkelerin bütçeleri üzerinde önlemlerin ve gerekirse cezaların da uygulanacağı çok sıkı bir denetim döneminin başlayacağını öngörüyor.

Araştırma, Avrupa Birliği’nin cari sıkıntılarının tek başına, yani sadece Avrupa Birliği ülkelerinin mali fonlarıyla aşılamayacağının da anlaşıldığını da saptıyor.

Araştırmaya göre IMF giderek Brüksel’le birlikte de olsa, AB ülkeleri üzerindeki hegemonyasını arttıracak.