AB'nin yeni üyelerinin Euro'ya geçişi zor
BRÜKSEL (İHA) - Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanan yeni rapora göre; Birliğe yeni katılan 10 ülkeden hiçbiri, henüz tek para birimi Euro'ya katılmayı mümkün kılacak kriterleri yerine getiremiyor.
Polonya ve Macaristan, bu konuda en geride kalan ülkeler durumunda. Euro'ya geçiş yolunda en iyi performansı Estonya ve Litvanya gösterdi. Avrupa Komisyonu'nun parasal politikasından sorumlu yetkilisi Joaquin Almunia, Euro'ya geçiş konusunda yeni üyelerin tümünün büyük çaba gösterdiğini ancak bunun yeterli olmadığını söyledi. Almunia, 2006 yılında yayımlanacak yeni rapora kadar daha fazla ilerleme kaydedilmesi gerektiğini belirtti.
Eski üyelerden sadece İngiltere, Danimarka ve İsveç; Euro bölgesi dışında. İngiltere ve Danimarka kendi isteğiyle Euro'ya geçmiyor. Euro'ya geçiş için 5 önemli kriterin yerine getirilmesi gerekiyor. Bunlardan biri enflasyonla ilgili. Avrupa Birliği'nde yılda en fazla yüzde 2.4 enflasyon oranına izin veriliyor. Çek Cumhuriyeti, Estonya, Kıbrıs, Litvanya ve İsveç bu hedefi tutturmuş durumda.
Bir başka kriter ise, bütçe açıklarıyla ilgili. Üye ülkelerde bütçe açığının gayri safi milli hasılanın yüzde 3'ünü geçmemesi gerekiyor. Buna uyan 5 ülke var; Estonya, Letonya, Litvanya, Slovenya ve İsveç.
Euro vizesi alabilmek için, faiz oranlarının yüzde 6.4'ün altında olması şartı bulunuyor. Bu kıstas 8 ülke tarafından yerine getiriliyor.
Döviz kuru istikrarı da bir başka kriter. Buna yine Estonya, Litvanya ve Slovenya uyuyor. Yeni üyelerin hiçbirinde merkez bankalarının bağımsızlıkları henüz söz konusu değil. Avrupa Komisyonu yetkilisi; Joaquin Almunia, İngiltere ve Danimarka dışındaki tüm Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Euro bölgesine girme zorunluluğu olduğunu söyledi.
Rapora ilk tepki Polonya'dan geldi. Polonya Maliye Bakanı, Komisyonun tahminlerini "Kötümser" diye nitelerken, ülkesinin 2007 yılında Euro bölgesine girebilecek duruma geleceğini savundu. Ancak halen ne Polonya ne Macaristan, Avrupa Komisyonu'nun 5 kriterini yerine getirebilecek durumda. Bu ülkelerin 2010 yılından önce Euro'ya geçmesi beklenmiyor.
