BİZE ULAŞIN
ABD'nin Afganistan'daki askeri güçlerini çekme kararının ardından Taliban'ın ülkedeki ilerleyişi sürüyor.
Gelen son dakika haberine göre, Afgan hükümet güçlerinin son 6 günde Taliban'a karşı kontrolü kaybettiği vilayet merkezi sayısı batıdaki Feyzabad kentiyle 9'a yükseldi.
Taliban şimdi de gözünü Mezar-ı Şerif’e dikti. Belh vilayetinin merkezi olan bu kent de düşerse Afgan hükümeti ve Kabil üzerinde baskı daha da artacak.
Özbekistan sınırındaki Belh vilayetinin merkezi Mezar-ı Şerif, Tacik, Peştun, Özbek, Türkmen ve Hazaraların yoğun olarak yaşadığı yaklaşık 700 bin nüfusa sahip. Geleneksel olarak Taliban karşıtı tutumuyla tanınan bu şehir önemli kavşak noktaları üzerinde yer alıyor. Düşmesi halinde Afgan hükümeti açısından bu ağır bir moral yenilgi olacak. Bu arada bu şehrin Şii inanç dünyasında önemli bir yeri de var. Bazı dini çevreler, Halife Hz. Ali’nin mezarının Irak’taki Necef’ten Mezar-ı Şerif’e taşındığını öne sürüyor.
Taliban, son dört günde altısı kuzeyde, biri güneyde, biri batıda olmak üzere toplam sekiz vilayet merkezini ele geçirdi. Uzmanlar, Afgan hükümetinin merkezi Kabil’e de baskının arttığını belirtiyor. Taliban’ın başkent Kabil’i ele geçirdiği 1996-2001 yılları arası iktidar döneminde ülkenin kuzey vilayetleri Kuzey İttifakı’nın kontrolündeydi. Şimdi ise Taliban, bu bölgeleri alarak Kabil üzerinde baskı kurmayı deniyor. Taliban, kuzeyi kapatarak hükümet güçlerinin kuzey komşularından yardım alma ihtimalini ortadan kaldırmayı planlıyor. Mezar-ı Şerif kenti Taliban’ın eline geçerse, Kabil yönetiminin direnmesi daha da zorlaşacak. Afgan hükümeti, 34 vilayet merkezinden 27’sini halen kontrolünde tutuyor.
ABD Başkanı Joe Biden dün yaptığı değerlendirmede, Taliban’ın hızla ilerleyişine rağmen ABD askerlerinin bu ülkeden çekilmesi kararından pişman olmadığını söyledi. Afgan liderlerin bir araya gelerek “kendileri için savaşmak zorunda olduklarını” söyleyen Biden, ABD’nin Kabil hükümetini desteklemeye devam edeceğini söyledi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby de Afgan ordusu için, “Şehir merkezlerinde yaşayanlar onların vatandaşı. Teröre karşı mücadele edip liderliği ellerine almaları gerekiyor” açıklamasında bulundu.
AVRUPA Birliği’nde iltica başvurucu reddedilen Afganların geri iadeleriyle ilgili tartışma başladı. Hollanda, Avusturya, Almanya, Belçika, Danimarka ve Yunanistan, AB’ye yolladıkları mektupta Afgan kayıt dışı göçmenlerin bu ülkeye iadesinin devam etmesi gerektiğini belirtmişti. Afgan hükümeti 5 Ağustos’ta göçmenlerin geri alımını üç aylığına ertelediğini açıklamıştı. 6 AB ülkesinden gelen ortak mektup üzerine AB Komisyonu Sözcülerinden Adelbert Jahnz, AB’nin geri gönderme kararı üzerinde tasarrufu olmadığını, bunun her üye ülkenin bireysel değerlendirmeler sonucunda alacağı ulusal düzeyde bir karar olduğunu vurguladı.
