Afganistan'da suikastlerin gölgesinde devir teslim

Cumhurbaşkanı Karzai cenaze törenlerindeydi

Afganistan'ın bazı bölgelerinden geri çekilmeye başlayan Nato askerleri yerlerini yerel güvenlik güçlerine bırakıyor. Fakat yakın zaman içinde peş peşe meydana gelen suikastler, güvenliğin iyileştiğini söylemeyi hayli zor kılıyor.

Pazar gecesi Cumhurbaşkanı Karzai'nin yakın bir müttefiki Can Muhammed Han, Kabil'deki evine baskın düzenleyen militanlar tarafından öldürüldü.

Saldırı sırasında evde bulunan Uruzgan bölgesiden bir milletvekili de militanların kurbanı oldu.

Özel bir güvenlik şirketine sahip olan Can Muhammed Han, Karzai'nin güçlü ve varlıklı bir müttefikiydi. Taliban'la savaşa önemli miktarda parasal kaynak sağlamasının yanısıra, seçimlerde memleketi Uruzgan bölgesinden oyların ağırıklı olarak Karzai'ye gitmesinde de kayda değer rol oynuyordu.

Cumhurbaşkanı Karzai, bu yakın müttefikini kaybetmeden birkaç gün önce ise, güneydeki Kandahar kentinde koruması tarafından vurularak öldürülen üvey kardeşi Ahmed Veli Karzai'nin mezarı başında ağlıyordu.

İktidar boşluğu

Birçok gözlemcinin deyişiyle ''Kandahar'a bir kral gibi hükmeden'' Ahmed Veli Karzai, Afganistan'ın güneyindeki iktidar denkleminde Kabil hükümetine destek sağlayan kilit bir aktördü.

Can Muhammed Han, evinde öldürüldü

Taliban sorumluluğu üstlendiğini açıklamış olsa da, Ahmed Veli Karzai'nin eroin ticaretine ya da yerel aşiretler arasındaki rekabete dayalı bir hesaplaşmanın kurbanı olabileceği de iddia ediliyor.

Kandahar ve Kabil'de tanık olunan suikastler farklı gerekçelere dayanıyor olsa da, aralarında gözden kaçmayan bir benzerlik var. Kurbanların her ikisi de en sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı evlerinde öldürüldüler.

Taliban'ın ''ruhani kalesi'' olarak bilinen Kandahar, militanların faal olduğu bir bölgede yer alıyor. Ahmed Veli Karzai'nin ölümü ardından doğan iktidar boşluğunun nasıl ve kimin tarafından doldurulacağı sorusu, Afganistan'ın güneyinde siyasi belirsizliğe ve şiddetin tırmanma olasılığına işaret ediyor.

Kendine bağlı özel bir ordusu olan Ahmed Veli Karzai, aşiret reisleriyle olan bağlarını da kullanarak, bölgede Taliban'a karşı verilen savaşta cumhurbaşkanı ağabeyi Hamid Karzai'nin en yakın müttefikiydi.

Seçim desteği

2009 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Hamid Karzai'nin güney Afganistan'daki kampanyasına önder eden Ahmed Veli, sandıkları ağabeyi lehine sahte oylarla doldurarak seçimlere geniş çaplı hile karıştırmakla suçlanmıştı.

Hile iddialarını reddeden Ahmed Veli Karzai, eroin ticareti yaptığı ya da CIA'in maaşlı adamı olduğu yönündeki diğer suçlamaları da hep yalanladı.

Ahmed Veli Karzai, Kandahar'da bir 'kral gibiydi'

Ölümü ardından Cumhurbaşkanı Karzai'nin yakın çevresinden üst düzey bir yetkili, Ahmed Veli'nin Kandahar'daki bütün aşiretleri tek bir çatı altında toplayarak zor bir işi başardığını, birleştirici bir lider olduğunu vurguluyordu.

Afganistan'daki uluslararası gücün başında bulunan Amerikalı General David Petraeus'un komutayı General John Allen'a devrettiği tören, son bir haftada ülkeyi sarsan bu iki suikastin gölgesinde gerçekleşti.

Zor günler

Petraeus, devir teslim töreninde yaptığı konuşmada, güvenliğin iyileştirilmesinde ilerleme sağladıklarını, fakat Afganistan'ın önünde daha halen zor günler olduğunu vurguladı.

Kandahar ve Uruzgan'da sahip olduğu iki kilit müttefiki kaybeden Cumhurbaşkanı Hamid Karzai açısından, zor günlerin kapıda olduğu tahmininde hemen hemen herkes mutabık görünüyor.