Ankara - Sosyal Güvenlik Reformu ile kendi nam ve hesabına çalışanlar, yani Bağ-Kur'lular bir çok yeni hakka kavuşacak. Bu kapsamda, Bağ-Kur'dan dul aylığı
alan eşler ile yetim kızlar evlenmeleri halinde bir yıllık aylıkları peşin olarak evlenme ödeneği olarak kendilerine verilecek.
Bugüne kadar, esnaf, tüccar, sanayici, vergi mükellefi, şirket ortağı, iş adamı ile iş kadınlarının sadece iş yerlerinde uğradıkları olaylar iş kazası sayılırken, reformla birlikte iş kazası hükümleri geniş çerçevede uygulanmaya başlanacak. İş kazasına uğrayan bu kişiler iş kazası sonrası iş göremedikleri sürelerde ve hastanelerde tedavi için kaldıkları dönemde iş yerleri-dükkanları açık olmadığı halde Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) her gün ödedikleri prime esas kazanca göre belirlenecek geçici iş göremezlik geliri alacak.
Tedavileri sonrasında belli bir rapor oranıyla sakat kalırlarsa ayrıca bir ömür boyu kendilerine aylık da bağlanacak.
Sürekli iş görmezlik raporu
Sürekli tam iş görmezlikte sigortalıya, Kurumca hesaplanan aylık kazancının yüzde 70'i oranında gelir bağlanacak. Sürekli kısmi iş görmezlikte ise sigortalıya bağlanacak gelir, tam iş görmezlik geliri gibi hesaplanarak bunun iş görmezlik derecesi oranındaki tutarı kendisine ödenecek. Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise gelir bağlama oranı yüzde 100 olarak uygulanacak.
Örneğin, asgari ücretten gelir gösteren bir esnaf, meslekte kazanma gücünün yüzde 10'unu kaybetmişse, 531 YTL'lik asgari ücretin, 354 YTL'sini sürekli iş
göremezlik parası olarak alabilecek. Geçirdiği kaza sonunda başka birinin bakımına muhtaç hale gelmişse, beyan ettiği asgari ücretin tamamını alabilecek. Bu nedenle gelirini yüksek gösterenler daha yüksek iş göremezlik parası alabilecek.
Esnafa istirahat parası
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde daha önce sadece işçilere ödenen, istirahat (geçici iş göremezlik ödeneği) parası bundan böyle Bağ-Kur'lulara da ödenecek. Bu kişilerin hastanede yattıkları süreler ile hastane çıkışları aldıkları istirahatlerinde bu para ödenecektir. Esnafa ödenecek istirahat parası, günlük kazançlarına göre yapılacak.
Örneğin, asgari ücretten gelir elde ettiğini beyan eden esnaf, günlük kazancının üçte ikisi oranında istirahat parası alacak. Asgari ücret 531 YTL olarak kabul edilirse, esnafa çalışmadığı her gün için 11,8 YTL ödenecek. 30 gün hastanede kalan esnaf, 354 YTL istirahat parası alacak.
Esnafın yetim ve duluna çeyiz parası
Bağ-Kur'dan dul aylığı alan erkek veya kadın eşler ile yetim kızlar bugüne kadar evlenmeleri halinde çeyiz parası alamazken, reformla gelir bağlanmış olan eş ve çocuklara evlenmeleri halinde bir yıllık aylıkları kendilerine peşin olarak evlenme ödeneği olarak verilecek. Reformla birlikte, doğum yapan esnaf ve iş kadınlarına ilk defa, doğumdan önceki 8 ve doğumdan sonraki 8 hafta süresinde kendilerine doğum geçici iş göremezlik ödeneği (istirahat parası) verilmeye de başlanacak.