Hemoroid (basur) ya da halk arasında anılan ismiyle mayasıl hastalığı, makat bölgesinde olan ve makatı çevreleyen bağ doku, atardamar ve toplardamarlarda oluşan şişliklerdir.
Hemoroid buzlu havada damdan sarkan sarkıtlara benzetilebilir. Ağırlıklı olarak makatta aşırı zorlanma, dışkılama güçlüğü, kronik kabızlık, aşırı ıkınma, tuvalette uzun süre kalma gibi sebepler nedeniyle oluşur. Hemoroid hastalığını başlıca kronik kabızlık, tuvalette uzun süre kalma, dışkılama esnasında aşırı zorlama, hamilelik, loğusalık, ağır yük kaldırma, fitness gibi sporları takiben görebiliriz. Hemoroid gebelikte bebeğe bulaşmaz. Sarılık veya bakteri mikrobu gibi kişiden kişiye iletilen bir hastalık değildir.
HEMOROİD TİPLERİ VE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hemoroid (basur) tipleri iç ve dış hemoroidler olarak ayrılmaktadır. Tıbbi olarak sınıflandırma sistemine göre basurlar birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü derecede basur olarak sınıflandırılmaktadır.
Hemoroid hastalığı başlıca makatta şişlik, kaşıntı, yanma, şişlik, ağrı, kanama ile kendini belli etmektedir.
HEMOROİD BİR HASTALIK BELİRTİSİ MİDİR?
Hemoroid (basur) bir hastalığın belirtisi olabilir. 25 yaşında olan basur 50 - 60 yaşlarına gelindiği zaman, makat, rektum, bağırsak kanserinin bir belirtisi olarak ortaya çıkabilir.
Basur ya da hemoroid hastalığı kansere neden olmaz. Ancak burada çok önemli bir nokta vardır. Kişi 20 yaşında basur olabilir, ama 55 yaşına geldiğinde bağırsak, makat kanseri sorunlarına bağlı olabilir. Bu tür durumlarda vurdumduymaz davranmak yerine hekimlere başvurmak faydalı olacaktır.
HEMOROİD EVRELERİ NELERDİR?
Hemoroid (basur) hastalığı 4 evreye ayrılabilir. Birinci evre, makatın içinde olan, makatta huzursuzluk ara ara da kanama yapan tipte basurlardır. İkinci evre olan basurlar, aşırı ıkınma durumlarında dışarı çıkarlar, kendilerinden içeri girerler.
Üçüncü evrede olan basurlar, özellikle dışkılama anında ortaya çıkarlar, kişi ittirerek içeri sokabilir.
Dördüncü evrede basurda ise, kişi eliyle itse bile basuru içeriye sokması mümkün değildir.
HEMOROİD KALITIMSAL MIDIR?
Basur (hemoroid) hastalığının kalıtım yoluyla kesin olarak taşındığı ispat edilmemiştir. Ancak hekimlerin yaygın gözlemlerine göre anne ya da babada basur var ise, çocuklarda da sıklıkla olur.
Bunda düşünülen mantık şudur: Evde aynı kapta, aynı tencerede benzer türde yemekler pişirildiği için, benzer problem anne ya da babayı ilgilendiriyorsa, çocukları da aynı şekilde ilgilendirir.
HEMOROİD TEKRARLAYAN BİR HASTALIK MIDIR?
Basur (hemoroid) hastalığı tekrarlayabilir. Ameliyatsız tedavilerden sonra ortalama olarak yüzde 30 civarında tekrarlama görülür. Basur ameliyatından sonra ise ortalama yüzde 10 civarında bir tekrar görülür. Basur olan bir kişinin hastalığı nüks edebilir.
Ameliyat geçirmiş bir kişiye ameliyatsız bir tedaviyle çözüm üretilebilir. Bu konunun ehli olan bir genel cerrahi uzmanına, ya da bu işi spesifik olarak çalışan hekimlere mülakat edildiğinde, sorun çözülecektir.
HEMOROİDDEN NASIL KORUNULUR?
Basur (hemoroid) hastalığından korunma konusu çok önemlidir.
Liften zengin diyetle, bakla, nohut, bezelye, fasulye, mercimek gibi gıdaları almak, bol miktarda sebze, günde 2 litre üzerinde su tüketmek, düzenli egzersiz yapmak, aşırı ıkınmadan kaçınmak gibi önlemler çok etkilidir.
HEMOROİD TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Basur (hemoroid) hastalığının ameliyatsız ve ameliyatlı tedavileri mümkündür.
Yüzde 90'a yakın oranda ameliyatsız bir şekilde tedavi edilebilir. Öncelikle diyeti ayarlamak, fazla su tüketmek, egzersizi sağlamak onun dışında oturma banyoları, bazı makat kremleri, makat bölgesine zeytinyağı sürmek, incir yaprağı ya da patlıcan sapı kaynatarak içmek çok faydalıdır.
Hekim tarafından ameliyat gerekmeden muayenehane koşullarında basitçe yapılabilecek ovma tedavisi, lazerle yakılması gibi basit önlemler vardır. Bütün bu önlemler başarısız olduktan sonra hastaya ameliyat uygulanabilir.
