Pazar günü OHAL'de yayımlanan kanun hükmünde kararname (KHK) ile belediyelerine kayyum atanan kentler Batman ve Hakkari'de karara tepkiler var.
Batman'da Pazar gününden beri her akşam protesto gösterileri düzenleniyor. Hakkari'de görevden alınan başkan vekili Fatma Yıldız ise, kendileri için farklı hukukun işlediğini savunuyor.
Haftasonu uygulanan karara Türkiye dışından da tepkiler var. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, kaygılarını dile getiren ABD Büyükelçisi John Bass'ı 'vali gibi davranmakla' suçladı.
Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan ise dün ikisi il 28 belediyeye kayyum atanması kararını, "Seçilmişler bal gibi de görevden alınır" diyerek savundu.
Erdoğan, "Devletin sana tahsis ettiği iş makinalarını tamamen terör estirmek için çukurlar kazarak kullanırsan, yargı gelir sana bununla ilgili hesabını sorar" dedi.
'Halkın iradesine yönelik bir darbe'
BBC Türkçe'ye konuşan ve Batman Belediyesi'nde 11 yıldır şoförlük yapan Abdullah ve 6 yıldır temizlik işçisi olan Hüseyin, kayyum uygulamasının halkın iradesine yönelik bir darbe olduğunu söyledi.
İki çalışan da, kayyumla çalışmak istemediklerini, bu yüzden de işi bırakacaklarını belirtti. Abdullah'ın 4, Hüseyin'in 6 çocuğu var. İşten ayrılmaları durumunda başka herhangi bir gelirleri yok.
Batman Belediye Eş Başkanları Sabri Özdemir ve Gülistan Akel, 19 Ekim 2015'te öz yönetim ilanı nedeniyle görevden uzaklaştırılmışlardı.
Belediyenin memur, kadrolu ve sözleşmeli işçi olmak üzere 2300 çalışanı bulunuyor. Sabri Özdemir, taşeron firmaya bağlı 1300 işçinin kayyumla çalışmak istemediklerini ilk gün yaptıkları bir basın açıklamasıyla duyurduklarını söyledi.
Sorularımızı yanıtlayan Sabri Özdemir, kayyumun, 1300 taşeron işçinin bağlı olduğu firmalarla yapılan sözleşmeyi feshedeceğini belirtti.
İşçilerin kayyumla çalışmak istemediğini vurgulayan Özdemir, belediyenin kadrolu çalışanlarını da benzer bir akıbetin beklediğini iddia etti:
"Kayyum, işçilerin bağlı olduğu şirket temsilcileriyle konuşup sözleşmelerin feshedileceğini söylemiş. Bayram tatilinden dolayı kadrolu çalışanlar izinli fakat bazılarını arayıp gelip çalışmalarını istemişler. Kayyumu kabul etmeyen, bize yakın olan kadrolu çalışanların da görevine son verilme ihtimali çok yüksek."
Kayyum atanmasına kararına karşı Batman Belediyesi'nde nöbet eylemi başladı.
'Tek bir hukuksuzluk tespit edemediler'
Batman'da Pazar gününden beri belediye işçileri yerine karayolları ve özel idare personellerinin çalıştırıldığını anlatan Sabri Özdemir, AKP yönetimindeki Gaziantep ve Kozluk belediyelerinden de personel getirileceği söylentisi olduğunu aktardı.
Özdemir'e göre Batman'da binlerce insanın işine son verilmesi ve onların yerine taşıma usulü başka kurum ve şehirlerden işçi getirilmesi halinde, "büyük bir kaos" yaşanacak.
Hendek kazıdıkları ve Kandil'e para aktardıkları iddiasıyla görevden alındıklarını söyleyen Özdemir, bu iddiaların asılsız olduğunu da vurguladı.
Batman'da hendek kazılmadığını ve hiç çatışma yaşanmadığını söyleyen Özdemir, Kandil'e para aktardıkları iddiasının da gülünç olduğunu belirtti:
"Göreve geldiğimiz günden beri müfettişler belediyeden çıkmadı ve bir tek yolsuzluk, hukuksuzluk tespit edemediler. Olumlu raporlar yazıldı, hatta dönemim bakanları belediyemizi takdir eden beyanatları var. Biz yıllık bütçemizi, harcamalarımızı şeffaflık ilkesi çerçevesinde bilboartlara asıp halka sunuyoruz ama o afişlerimiz bile mahkeme kararıyla toplatıldı. Eğer Kandil'e para akıttıysak, üç yıldır belediyemizin her kalemini kontrol eden müfettişleri neden buna müdahale etmedi?"
'Hakkari'de ne hendek kazıldı, ne çatışma yaşandı'
Belediyesine kayyum atanan bir diğer şehir ise kısa süre önce ilçe statüsüne dönüştürme tartışmalarının odağında olan Hakkari.
Hakkari Belediyesi Eş Başkanları Dilek Hatipoğlu ve Nurullah Çiftçi da öz yönetim ilanı nedeniyle tutuklanmışlar ve yargılandıkları davada 15'er yıl hapis cezasına çarptırılmışlardı.
Bir yıl önce görevden de alınan eş başkanlara, 24 üyesi olan belediye meclisinden Nazmi Coşkun ve Fatma Yıldız vekalet etmeye başladı. Nazmi Coşkun da 6 ay önce öz yönetim açıklamasına katıldığı gerekçesiyle tutuklandı.
Kayyumun atandığı Pazar gününe kadar Hakkari Belediye Başkanlığını Fatma Yıldız vekaleten sürdürüyordu.
BBC Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Fatma Yıldız da, kayyum atatmasıyla ilgili olarak kendilerine hiçbir tebligatın yapılmadığını söyledi ve uygulamayı "darbe" olarak nitelendirdi.
"Bilinenin aksine Hakkari'de ne hendek ve çukur kazıldı, ne de çatışma yaşandı" diyen Yıldız, kentleri için haksız ve hukuksuz kararlar alındığını, kendileri için "farklı bir hukukun işlediğini" savundu.
Kayyum atanan Hakkari Belediyesine Türk bayrağı asıldı.
'Ha**kkari bunları hak etmedi**'
Fatma Yıldız'ın yaptığı açıklamaya göre, Hakkari Belediyesi'nde kadrolu 80 ve hizmet alımıyla alınan yaklaşık 60 işçi çalışıyor.
Yıldız'ın, belediyede bundan sonra nasıl bir işleyişin olacağı konusunda ise hiçbir fikri yok:
"Halkın iradesine darbe yapıldı. İnsanlar bundan çok rahatsız ve tepkili. Bu yüzden bundan sonra neler yaşanır, ön göremiyorum. Personelin işe devam edip etmeyeceğine de biz değil çalışanların kendisi karar verecektir."
Hakkari ve Şırnak'ın ilçe, Yüksekova ve Cizre'nin il olması ve görevden alınan belediye başkanları yerine İçişleri Bakanı ve vali tarafından görevlendirme yapılmasına ilişkin düzenlemeler geçen ay torba tasarıdan çıkarılmıştı.
Kentlerinin kısa bir süre öncesine kadar il statüsünü kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını hatırlatan Yıldız, sözlerini şöyle noktaladı:
"Hakkari il kalma sevincini daha tam yaşayamamışken, belediyeye kayyum atandı haberi şehirde şok etkisi yarattı. İnsanlar çok tepkili. Hakkari bunları hak etmedi."