BİZE ULAŞIN
Berat Kandili 2022'nin üçüncü kandilidir. Berat Kandili bugün idrak ediliyor. Vatandaşlar, günün önemi sebebiyle Şaban ayının 15. gecesine denk gelen Berat Kandili ile ilgili araştırma yapmaya başladı. Bu kapsamda Berat Kandili ne demek? Anlamı ne? Berat Kandili önemi ve fazileti nedir? sorularının yanıtı merak konusu oldu. Konuya ilişkin detayları sizler için derledik.
Berat Arapça berâe/berâet kelimesinin Türkçeleşmiş şeklidir. Berâet, “iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması” anlamına gelir. Şâbanın on beşinci gecesinde Müslümanların Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağı umularak bu geceye Berat gecesi denmiştir. Berat gecesi için Arapça eserlerde “şabanın ortasındaki gece”, “mübarek gece”, “rahmet gecesi” ve “sak gecesi” manalarına gelen terkipler kullanılmaktadır.
Berat gecesi Müslümanlarca kutsal sayılmış, bu gecenin diğer gecelerden farklı bir şekilde geçirilmesi, bu gecede daha fazla ibadet edilmesi âdet halini almıştır. Hz. Peygamber’in, “Allah Teala -rahmetiyle- şabanın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar” buyurduğu rivayet edilmiştir.
Mübarek kandiller ve benzeri geceler; iman, ibadet ve düşünce hayatımız bakımından kendimizi yenilememiz, geçmişimizi, yaptıklarımızı düşünmemizi, geleceğimizi planlama ve ümitlerimizi taze tutmamızı yarayan önemli günlerden bazılarıdır. 17 Mart Perşembe yani bu gece münasebetiyle, içimizdeki manevi duyguların sesine kulak verip günahlarımıza tövbe etmeli, tüm Müslümanlar ve insanlık için Allah’a dua ve günahlarımızın affı için yalvarmalıyız. Yüce Allah, bu gecede ilahi rahmetini bol bol indirmekte, rızık ve şifa kapılarını sonuna kadar açmaktadır. Berat kandilinin aydınlattığı manevi ortam, bizlere dengeli bir hayat kurma bilinci sağlamakta, kendimizi gözden geçirme ve yenileme imkanı sunmaktadır.
Berat Kandili, Kur'an-ı Kerim'in Levh-i Mahfüz'dan Dünya semasına toptan indirildiği mübarek gecedir. Buna "inzal" denilmektedir. Kadir Gecesi'nde Hz. Muhammed'e ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanmıştır. Buna da "tenzil" denir.
Hazreti Muhammed'in, Berat Gecesine ilişkin şöyle buyurduğu ifade edilir: "Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim' şeklinde buyurur.
Hzreti Muhammed, Berat gecesinde, (Allahümmerzuknâ kalben takıyyen mineşşirki beriyyen lâ kâfiren ve la şakiyyâ) duasını çok okurdu. Hazreti Muhammed (s.a.v) Berat Kandili'nde şu şekilde dua ederdi: "Allah'ım! Azabından affına, gazabından rızana sığınıyorum, senden yine sana ilticâ ediyorum. Senin şanın yücedir. Sana yaptığım senayı, senin kendine yaptığın senaya denk bulmuyorum. Sana layık bir surette hamd etmekten acizim"
Berat Gecesi'nde edilebilecek başka kıymetli dualar da bulunmaktadır. İşte o dualar:
"Bismillâhirrahmanirrahim. Eûzu bi-afvike min ikâbike ve eûzu bi-ridâke min sahatike ve eûzu bike minke celle vechuke lâ-uhsî senâen aleyke ente kemâ esneyte alâ nefsike." Anlamı: "Ya Rabbi, cezandan affına sığınırım, gazabından rızana sığınırım, senden sana sığınırım, Zatın yücedir, seni övmek için kelime bulamıyorum, Sen kendini övdüğün gibisin."
“Şu beş gecede yapılan dualar kabul edilir, geri çevrilmez. Regaip Gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesi, Cuma geceleri, Ramazan bayramı gecesi ve Kurban Bayramı gecesi” (İbn-i Asâkir; Muhtar’ul- Ehadis. H.568)
“Allah’ım ! şayet ismimi saidler defterine yazdıysan, orada sabit kıl. Şayet ismimi şakiler defterine yazdıysan, oradan sil Ya Rabbi ! Çünkü Sen buyuruyorsun ki¸ “Dilediğini siler yok eder, dilediğini de sabit bırakır, Levh-i Mahfuz O’nun katındadır” (Ra’d su. Ayet 39)
Hazreti Muhammed'in, Berat Kandili'ne ilişkin şöyle buyurduğu ifade ediliyor:
"Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim' buyurur."
Ya Rabbi, Senin nezdindeki kitabında, Levh-i Mahfûz'da şayet beni kötü, mahrum, ilâhî rahmetten kovulmuş, fakir bir insan olarak yazmış isen fazlınla bu kötü kaderimi; âsî, mahrum, ilâhî huzurdan kovulmuş, darlık içinde hayat geçirmeye mahkum bir fakir insan oluşuma ait yazgımı siliver Allahım!
İlahî! "Her hikmetli iş nezdimizde bir emir ile o zaman ayrılır" (Duhan, 4) buyurduğun mükerrem Şaban ayının 14. gecesi en büyük tecellin ile; bildiğimiz bilmediğimiz, Senin bildiğin bela ve musibetleri bizlerin üzerinden kaldırmanı diliyoruz. Şüphesiz Sen, sonsuz güç ve kuvvet sahibisin! Lütuf ve ihsanı bol olan Rabbimizsin!
Allahım! Seyyidimiz, Efendimiz Hazret-i Muhammed'e, âline, ashabına, evlâdına, ezvâc-ı tâhirâtına salât ü selâm eyle! Dualarımızı Habibin hürmetine kabul eyle!
Berat Kandili'nde yapılması gereken ibadetler şu şekildedir: Nafile namazı kılmak, Kuran okumak, tövbe etmek, dua etmek, salavat getirmek, sadaka vermek.
Berat Kandili'nde kılınan nafile namazı kılınışı binlerce kişi tarafından şimdiden gündemdeki yerini almaya başlamış durumda. Berat Kandili 12 rekat nafile namazı, 2 rekatta bir selam verilerek kılınır. Bir başka yandan da her rekatında Fatiha ve Kuran-ı Kerim'den bir sure okunarak kılınan bir namaz olarak ifade edilmektedir.
Namaz kılmanın mekruh olduğu kerahat vakitler dışında her zaman kılınabilir. 12 rekat olan nafile namazı, 2 rekatta bir selam verilerek kılınır. Namazın her rekatında Fatiha ve Kuran-ı Kerim'den bir sure okunarak kılınır. Her 2 rekatta bir selam verildikten sonra 100 kere 'Sübhanallahi ve`l hamdü lillahi ve lâ ilâhe illallahü vallahü ekber' denilir. 12 rekat namazın tamamı bittikten sonra 100'er defa tövbe istiğfar ve salavatlar getirilir.
NAFİLE NAMAZI 1. REKAT: "Niyet ettim Allah rızası için Nafile Namaz kılmaya" diye niyet ederiz, "Allahu Ekber" diyerek İftitah Tekbiri alır ve namaza başlarız. Subhaneke'yi okuruz. Euzü-besmele çekeriz. Fatiha okuruz.
Kur'an'dan en az, kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okuruz. Rüku'ya gideriz. Secde'ye gideriz. Doğruluruz, tekrar Secde'ye gideriz.
NAFİLE NAMAZI 2. REKAT: Ayağa kalkarak kıyama dururuz. Besmele çekeriz. Fatiha okuruz. Kur'an'dan en az, kısa üç ayet veya üç ayet miktarı uzun bir âyet okuruz. Rüku'ya gideriz.
Secde'ye gideriz. Doğruluruz, tekrar Secde'ye gideriz. Oturarak Ettahiyyatu ve Allâhumme salli, Allâhumme Bârik ve Rabbenâ dualarını okuruz.
"Es selâmu aleyküm ve rahmet'ullah" diye sağa ve sola selam vererek namazı tamamlarız.
Berat Kandili orucu hakkında Hz.Ali (R.A.) tan rivayet edilen bir hadis-i şerifte İslam peygamberi Hazreti Muhammed (SAV) şöyle buyuruyor: "Şaban ayının yarı gecesinde yani (Berat Gecesi) olduğunda, gündüzünde oruç tutun, gecesini de ibadetle geçirin.”Çünkü Yüce Allah (c.c), o gece rahmetiyle gökyüzüne iner ve şöyle buyurur; “Günahının affını isteyen yokmu? Affedeyim, rızkının artmasını isteyen yokmu? Bol rızık vereyim, bir derde düçar olan yokmu? Afiyet vereyim. Yok mu şunu isteyen, yok mu bunu isteyen diye bu ilahi ses tan yeri ağarıncaya kadar devam eder"
Kandil geceleri için tutulan nafile oruçların asıl zamanı, geceyi takip eden gün olmakla birlikte, daha önceki günle birlikte oruç tutulabilir. Kandil gecesini gönül uyanıklığı ile ihya edebilmiş olmak için; gündüzünde oruç tutulmalı, gecesinde cemaatle namaz kılınmalı, vaaz ve mevlid-i şerif dinlenmeli, topluca dua edilmeli, tevbe edilmeli, kaza ve nafile namazlar kılınmalı, büyüklere saygı ve küçüklere sevgi izhar edilmeli, küsler barışmalı, dargınlar kucaklaşmalıdır.
Yoksul-yetim ve muhtaçlar sevindirilmeli, eş, dost ve uzaktaki akrabalarla tebrikleşilmelidir.
17 Mart Perşembe Berat Kandili iftar vakti İstanbul için saat 19.19'dur. Ankara için saat 19.04, izmir için saat 19.27, Bursa için saat 19.19'dur.
