Buğday, üreticinin elinde kaldı
ADANA (İHA) - Çukurova'da buğday üreticisi, hasat zamanı başlayan yağışlardan büyük zarar gördü.
Mayıs ayının son haftasında başlayan hasatla yüzü gülen üreticinin, Haziran ayında başlayan yağışlarla mutluluğu kısa sürdü. Adana'da yağmur öncesi hasat edilen buğday, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) açıkladığı 350 bin liralık fiyatın da üzerinde 370 bin liraya çıkarken, yağmur sonrası piyasa altüstü oldu. Yağmur yiyen buğdayın gluteni azalıp kalitesi düşünce tüccar alımı durdurdu, TMO da fiyat düşürdü. Ürünü para etmeyen üretici de acil borçlarını ödemek için buğdayının bir kısmını satarken, kalanın da depolayarak fiyatların yükselmesini beklemeye başladı.
Adana Ticaret Borsası'nda (ATB) bugün itibariyle yağmur yiyen gluteni düşük buğday 250 ile 270 bin, yağmur yememiş kaliteli buğday da 310 ile 330 bin lira arasından işlem görürken, Çukurova Üniversitesi'nin ürettiği yağmur yemiş buğday da ihale yoluyla 247 bin liradan satıldı. Yetkililer, hasat zamanı başlayan ve aralıksız yağan yağmurlar yüzünden buğdayın gluten miktarının ve kalitesinin düştüğünü, bu nedenle tüccarın ürüne ilgisiz kaldığını belirtirken, "Yağışlar biraz daha devam etse, buğday başağında iken filizlenecekti. Zamansız yağışlar buğdayı çimlenme durumuna getirdiği için kalitesini ve fiyatını da düşürdü. Bu yüzden çok yağmur yemiş buğday borsada 230 bin liraya kadar indi" dedi.
"TMO, ADANA'DA TOPLAM 60 BİN TON ALIM YAPTI"
Bu arada, TMO Adana Şube Müdürü Mehmet Kaya da, Adana'da 3 Haziran itibariyle başlayan buğday alımlarını kademeli olarak şu anda 15 ayrı noktada gerçekleştirdiklerini ve günde 5 bin ton alıma ulaştıklarını belirtirken, toplamda da 60 bin ton alım yaptıklarını açıkladı. Çimlenme oranı yüzde 20'ye kadar olan buğdayları 250 bin liraya kadar aldıklarını, çimlenmemiş buğdayı da 300 ile 350 bin lira arasında kabul ettiklerini belirten Kaya, Ceyhan İlçesi'nde günde bin 100 ton buğday aldıklarını, Kozan ve İmamoğlu'nda da depoların dolması üzerine alımları Sağkaya Beldesi'ne yönlendirdikten sonra Zirai Donatım Kurumu depolarını kiralayarak yerinde alımları sürdürdüklerini bildirdi.
Çukurova'da birinci sınıf ekmeklik Sagittario cinsi buğdayı 350 bin liraya, yağmur yemiş olanını ise 330 ile 340 bin liradan aldıklarını duyuran Kaya, ödemeleri de 10 tonu 3-5 gün içinde ödemek kaydıyla peşin, kalan 20 tonunu da en geç 1 ay içinde ödenmek şartıyla aldıklarını, her hafta pazartesi ve çarşamba günleri gelen parayı da hak sahiplerine verdiklerini ifade etti.
TMO silolarının mısır dolu olması nedeniyle buğday alımlarında zorlandıklarını ve hızla depo kiralayarak ya da tarlaya dökerek alımlara hız verdiklerini belirten Kaya, alımları sabah 07.00'dan akşam 20.00'a kadar sürdürdüklerini, böylece piyasayı yüksek tutmaya yardımcı olduklarını söyledi.
"BUĞDAYDA 23 MİLYON TON REKOLTE BEKLENİYOR"
Çukurova'da yağmur sonrası sanayicilerin buğday almadığına, bunun sonucu ürünü pazarlama sıkıntısı çeken tüccarın da alımları yavaşlattığına işaret eden Mehmet Kaya, "İthalat yapılıyor" iddialarını da "Fiyat düşürmeye çalışanların dedikodusu" olarak yorumlayarak, "Hükümet, 2004 Ekim ayından bugüne bir gram buğday ithal etmedi. Üstelik Türkiye, 1 milyon 200 bin un ihracı ile dünyada AB'den sonra dışarıya en fazla un satan ülke oldu. Buna makarna ve irmik ihracı da dahil değil. Ciddi manada bir ihracat var. Geçen yıl buğdayda 23 milyon tonluk rekolte ile rekor kırıldı. Bu yıl da 21-23 milyon ton rekolte bekleniyor" diye konuştu.
Kaya, üreticilerin Mihmandar ve Doğankent'te TMO'nun alım yapmadığı yolundaki iddialarını da, "Getirmiyorlar ki alalım. Hem Mihmandar hem de Doğankent alımlara açık. Ama Karataş yöresinde buğday erken hasat edildiği için yağmur yememiş buğdaya tüccar fazla fiyat veriyor diye TMO yerine dışarıya satıyorlar. Bize kim buğday getirirse alırız" şeklinde konuştu.
