BİZE ULAŞIN
Güney Amerika'da yetişen ve dünyaya yayılan mucizevi bitki Chia tohumuNUN ülkemizde de son zamanlarda bilinirliği artmaya başladı. Veganların, et yerine yüksek protein içeriği nedeniyle tercih ettiği, tok tutması ve zayıflamaya yardımcı olması sebebiyle diyet listelerine girmeyi başaran chia tohumunun faydaları saymakla bitmiyor. Üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda belirlenen chia tohumu faydalarını yazımızda inceledik.
Chia tohumunun ana yurdu Güney Amerika’dır. Adaçayının bir çeşidi olan Salvia hispanicanın tohumları olan chia tohumları, kuraklığa dayanıklıdır. Chia tohumları, beyaz, kahverengi ve siyah renkte olabilir. Chia tohumu, asırlar öncesinde Mayalar ve Aztekler tarafından birçok hastalığa şifa kaynağı olarak kullanılmıştır. O dönemler güç ve kuvvet vermesi için bir avuç dolusu her gün yenilirmiş. Enerji ve güç anlamına gelen chia tohumunu, o zamanlarda savaşcıların bu özellikleri nedeniyle çokça tükettiği keşfedilmiştir. İçeriğindeki vitaminler, mineraller, protein ve karbonhidratlar ile omega-3 yağ asitleri içermesi nedeniyle birçok hastalığa iyi gelmektedir. Zengin bileşimi chia tohumunun faydalarının sayısını artırmaktadır. Peki Chia tohumu faydaları nelerdir?
Kısaca chia tohumu
Çiya diye okunan chia tohumu, yüksek miktarda enerji vermesi ile bağışıklık sistemini güçlendirir ve soğuk algınlığına karşı vücudu korur. Kansere ve yaşlanmayı geciktirici, önleyici özelliği olan chia tohumunun yukarıda sıraladığımız faydalarının madde madde inceleyelim.
1) ZAYIFLAMAYA YARDIMCI OLUR
Chia tohumunun bu kadar meşhur olması ve merak edilmesinin en başında diyet listelerinde yer alması nedeniyledir. Lifli yapısı ve protein, karbonhidrat içermesi nedeniyle chia tohumu tokluk hissi verir ve gerekli minarel, vitamin ihtiyacını karşılar. Ağırlığının 10 katı suyu tutma özelliği nedeniyle doygunluk hissi vermesi, spor yaparken halsizliği önlemesi nedeniyle kilo vermenize yardımcı olur.
2) İLTİHAPLANMAYA KARŞI ETKİLİDİR
Antioksidan içeriği ile chia tohumu inflamasyon sorunlarına iyi gelmektedir. Flavonoller, güçlü bir antioksidan olduğu için ve chia tohumu bu antioksidan bakımından zengin olması nedeniyle başta iltihapla mücadele gibi birçok faydası bulunmaktadır. Bu özelliği ile chia tohumu, iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
3) KALP SAĞLIĞINI KORUR
Yukarıda bahsettiğimiz Flavonollerin bir faydası da sağlıklı damar oluşumunu teşvik etmesidir. Bu ise kalp hastalıklarına karşı koruyucu bir etki göstermesine neden olur. Bununla birlikte chia tohumu içeriğindeki omega-3 yağ asitleri de kalp sağlığı için önemlidir. Omega-3 yağ asitleri, trigliserid seviyesini aşağıya çekerek kalbe destek olur.
4) CİLT SAĞLIĞINA FAYDASI
Omega-3 yağ asitleri, anti-enflamatuar özelliği ile cilt sağlığını korur. Su kaybını azaltmak ve cilt bariyerini düşürmek için faydalı olan chia tohumu, omega-3 yağ asitleri içeriği ile kızarıkları azaltır ve kuru ciltleri canlandırır.
5) TANSİYONU DENGELER
Chia tohumu ile yapılan bir araştırma sonucu, işlenmemiş olarak tüketiminin yüksek kan basıncını düşürdüğü gözlemlenmiştir. Hipertansiyon ilaçları ile tedavisi olmayan bazı durumlarda chia tohumu iyi bir alternatif olabilir .
6) KÖTÜ KOLESTEROLÜ AZALTIR
Chia tohumu ile yapılan başka bir araştırma sonucunda ise tüketimi ile HDL yan iyi kolesterolü yükselmesi yanında kötü kolesterolün düşürülmesinde önemli bir rolü olduğu anlaşılmıştır. Bu özelliği ile chia tohumu, şeker hastaları tarafından güvenle kullanılabilirken kalp sağlığı için faydalı olduğunu bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
7) SİNDİRİM SİSTEMİNİ RAHATLATIR
Lif açısından zengin olan chia tohumu, sindirim sorunları için iyi bir yardımcıdır. Yüz gram chia tohumunda 40 gram lif vardır. Başta kabızlık olmak üzere sindirim sorunlarını önleyen chia tohumu, böylece kolesterol seviyesini de düzenlemiş olur.
8) BEYİN SAĞLIĞI GELİŞİMİ İÇİN ÖNEMLİDİR
Chia tohumları içindeki omega-3 yağ asitleri, antioksidan ve amino asitler ile beyin ve beyin fonksiyonları için çok faydalıdır. İyi bir beyin fonksiyonları için gerekli olan DHA yağ asitleri yapımında omega-3 yağ asitleri kullanılır. Sağlıklı beyin fonksiyonları ve sinir sistemleri için gerekli tüm aminoasitler chia tohumunda bulunmaktadır. Antioksidanlar ise serbest radikaller ile savaşıp beyne gelebilecek zararlardan korur.
9) KEMİK VE DİŞ SAĞLIĞINA FAYDASI
Kemik ve diş sağlığımız için çok gerekli bir mineral olan kalsiyum, chia tohumunda sütten daha fazladır. Bu nedenle günlük olarak düzenli tüketiminde osteoporoz yani kemik erimesi riski azalmış olur. Eklem zayıflığını da engelleyen chia tohumu, kemik ve diş sağlığına çok faydalıdır.
10) HAMİLELİK VE BEBEK SAĞLIĞI
Chia tohumu içinde bulunan omega-3 yağ asitleri, hamilelik döneminde faydalı bir besin olup bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olur.
11) KAS GELİŞİMİNE FAYDASI
Tarihsel olarak Mayalar ve Azteklerde güç, enerji için tüketilen chia tohumu, sporcular tarafından bu yüzden özellikle tercih edilir. Vücudunuzdaki kas kütlesinin artması için chia tohumu düzenli olarak tüketmeniz size yardımcı olacaktır. Yüksek protein içeriği ile kas gelişimine katkı sağlayan chia tohumu, lifler ve mineraller sayesinde ise kaslardaki gerginliği azaltır.
12) SU KAYBINI ÖNLER
Chia tohumunun suda ağırlığının en az 10 katını emebilmesi özelliği nedeniyle hücresel dehidrasyonunun önlenmesi açısından faydalıdır. Bunun yanında sahip olduğu potasyum ve magnezyum mineralleri sayesinde vücudun elektrolit seviyesini artırır ve su kaybını önler.
Evet, her besinde olduğu fazla tüketimi nedeniyle chia tohumu da zararlı olabilir. Chia tohumunun, yüksek omega 3 içeriğinden dolayı kan sulandırıcı etkisinde sebebiyle kan basıncında düşüş ve kanamalara, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara, gastrointestinal problemlere neden olabilmektedir.
Bu ufak boyutuyla büyük işler başaran ve sağlığımıza birçok faydası olan chia tohumunu günlük olarak bir avuç tüketmeniz bile yeterlidir. Chia tohumunun daha çok yoğurtla birlikte tüketimi mevcuttur. Bunun yanında salatanıza, çorbanıza direk olarak ekleyebilirsiniz. Özellikle pudinglerin içine katılımı çokça yapılır. Aynı zamanda meyve sularına katıp tüketebilirsiniz.
Chia tohumu tüketimi, yetişkinler için günlük 2 çorba kaşığı, çocuklar için ise bir çorba kaşığı önerilir. Beslenme ve Diyet Uzmanları, zayıflatıcı etkisi olduğu söylenen chia tohumunun, günlük 48 gramın üzerinde kullanılması halinde yan etkilere yol açabileceğini söyledi.
Chia tohumu özellikle diyetlerde kullanımı sıklığının artması ile daha çok bilinmeye, adı duyulmaya başlandı. Yukarıda saydığımız gibi birçok farklı tüketim şekli vardır. Neredeyse her yere, her şeye yakışan chia tohumundan azami fayda sağlayabileceğiniz diyet tarifimiz için gerekli malzemeler ve yapımı şöyle;
1 bardak taze sıkılmış limon suyu
1/2 bardak su
1 yemek kaşığı bal
1 yemek kaşığı chia tohumu
İlk diyet kürümüzün hazırlanmasına chia tohumlarını 1/2 bardak suya koyarak başlıyoruz. Bu şekilde bir saat bekleyen chia tohumu suyla birleştiği zaman jel kıvamına gelecektir. Sonraki adımda bu karışım içine limon suyu ve balı ekleyerek karıştırınız. Bu karışımı sabahları kahvaltıdan yarım saat önce tüketmeniz önerilir. Bu diyette chia tohumu tok tutmaya yardımcı olurken limon suyu yağların yakılmasına, bal ise gerekli enerjiyi sağlar.
