Kişinin kötü niyetli diğer kişiler tarafından cinsel yönden suistimal edilmesi ve kendi rızası olmadan başkalarının cinsel yönelimlerinde hedef olarak kullanılması durumuna cinsel istismar denir.
Yaş, cinsiyet, sosyal sınıf, meslek farketmeksizin her kişinin uğrayabilme ihtimalinin olduğu cinsel istismara; çoğunlukla kadın ve çocukların maruz kaldığı bilinmektedir.
Söz, davranış ve dokunma ile gerçekleştirilebilir.
Farklı toplumlarda farklı şekilde değerlendirilmesinin yanı sıra genel anlamda bir suç olarak değerlendirildiği gerçeği her toplumda kaçınılmazdır.
Çocuk cinsel istismarı ise 18 yaş altı çocuğun yetişkin biri tarafından cinsel yönden doyum için kullanılması olarak tanımlanır.
0-6 yaş grubu kız çocukları, zihinsel geriliğe sahip olan çocuklar, üvey baba ve anne ile yaşayanlar, dinlenilmediği bir aile ortamında bulunan çocuklar gibi gruplar risk gruplarındadır.
Konya'da, lise öğrencisi G.A. (17), 'Seni Milli İstihbarat Teşkilatı'na memur olarak alacağız' vaadiyle kandırılıp, elektrik ustası Ahmet Mandal'ın (35) cinsel istismarına uğradı. Savcının mütalaasını verdiği davada; tutuklu Ahmet Mandal’a 36, okul müdürleri Harun Avcu’ya 54, Asuman Sahar Koleri’ye 36, tutuksuz eşi M.K. ile Ahmet Mandal’ın ortağı A.A.'ya da 28'er yıl hapis cezası istendi. Mütalaada liseli kızın nasıl kandırıldığına ilişkin ayrıntılara da yer verildi. İşte detaylar...
Adana’da kendisine cinsel istismarda bulunduğunu öne sürdüğü patronu fırın işletmecisi R.A.’nın (63) 8 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılandığı davada ifade veren lise öğrencisi E.A. (16), neredeyse her gün düzenli olarak istismara uğradığını söyledi. Mağdur; "Fiziksel temasları neredeyse her gün oluyordu, telefonundan açık seçik videolar izletiyordu" derken sanık ise "Bir anlık cahillikti, neden yaptım bilmiyorum. İlk kez böyle bir şey yaşandı, pişmanım" ifadelerini kullandı.
Partinin kasasında eksik olduğu yönündeki iddialarla başlayan ancak bambaşka bir noktaya evrilen tartışmaların odağındaki İYİ Partili Ümit Dikbayır zehir zemberek açıklamalarda bulundu. Partide taciz ve devamında işten çıkarma iddialarına ilişkin Dikbayır "Parti yetkililerimizin çok utanacağı bir şey var. Ben onu anlattığım zaman rezil, kepaze olacaklar" dedi. Olayın üstünün örtbas edildiğini öne süren Dikbayır, istifasıyla ilgili son kararını da açıkladı.
Özel erkek öğrenci yurdunda 5 küçük çocuğa cinsel istismar iddiası mide bulandırdı! Antalya'da meydana gelen iğrenç olayın ardından 20 yaşındaki yurt eğitmeni ifade verip serbest kalmıştı. Tepki çeken gelişmenin üzerine dün Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı devreye girdi. Yurt eğitmeni G. R. U. hakkında bugün yeni bir gelişme yaşandı.
Son yıllarda Türk siyasetinin önemli parçalarından biri olan ve ittifak modelindeki rolüyle denge konumunda olan İYİ Parti, tarihinin en hareketli günlerinden birini yaşıyor. İYİ Parti'de peş peşe gelen istifaların ardından Akşener'e en yakın isimlerden biri olarak tanınan Ümit Dikbayır'ın 132 milyon TL'nin parti kasasından uçtuğu iddiası sonrası ortalık karışmıştı.
Antalya'da özel bir erkek yurdunda çocuklara cinsel istismar iddiaları sonrası bugün önemli bir gelişme yaşandı. Adı cinsel istismara karışan "eğitmen" ifade verdikten sonra serbest kalmıştı. İğrenç olayın ardından bakanlık devreye girdi.
Zonguldak'ta Necmi K. (22), 3 yıl önce 6 ve 7 yaşlarında olan 2 erkek çocuğuna cami tuvaletinde cinsel istismarda bulunduğu suçlamasıyla tutuklandı. Necmi K., 'iyi hal' indirimi uygulanarak toplam 36 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Karar sonrası sanık yakınları adliye koridorunda fenalık geçirdi. Bazı sanık yakınları da 'iftira atıyorsunuz' diyerek çocukların yakınlarına saldırdı. İşte detaylar...
MasterChef Avustralya finalisti Paul Douglas Frost, mahkemenin kendisini çocuk istismarından suçlu bulmasının ardından 32 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yüzme antrenörlüğünden aşçılığa geçiş yapan 48 yaşındaki adamın yüzme antrenörlüğü yaptığı dönemde 11 çocuğa cinsel istismarda bulunmakla suçlandı.
Zonguldak'ta H.K.Y.'ye (19) cinsel istismarda bulunduğu gerekçesiyle hapis cezası alan sözde tarikat lideri İ.A. (49) hakkında bu kez H.K.Y.'nin ablası N.M.Y.'ye (31) cinsel saldırı suçlaması ile dava açıldı. N.M.Y., savcılık ifadesinde "Akşamüstü beni yatak odasına çağırdı. 'Başımıza kaza bela gelir' diyerek dini duygularımı istismar ederek cinsel saldırıda bulundu" dedi. İlk duruşmada suçlamaları reddeden ve hakkında 21 yıla kadar hapis istenen sanık, kendisine iftira atıldığını öne sürdü.
Bolu'da K.Ç. isimli kız çocuğu, 2017 yılında 9 yaşındayken, komşuları M.Ö.'nün (75) cinsel istismarına uğradı. İğrenç olay, K.Ç.'nin 6 yıl sonra yaşadıklarını okulda rehber öğretmenine anlatmasıyla ortaya çıktı. Öğretmenin durumu bildirdiği ailenin şikayetçi olduğu M.Ö., tutuklandı. M.Ö., 'Çocuğun cinsel istismarı’ suçundan yargılandığı davada 8 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. İşte detaylar...
Şanlıurfa'da muhtarlık yapan ve aşiret lideri olan N.Y.'nin 12 yaşındaki kız çocuğuna iki yıl boyunca cinsel istismarda bulunduğu iddiası dehşete düşürdü. Küçük kızın 14 yaşına geldiğinde karakola giderek şikayetçi olmasıyla ortaya çıkan skandal olayla ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı harekete geçti. Bakanlık davaya müdahil olmaya hazırlanırken, küçük kız da koruma altına alındı.
Şanlıurfa'da muhtarlık yapan ve aşiret lideri olan N.Y.'nin 12 yaşındaki kız çocuğuna iki yıl boyunca cinsel istismarda bulunduğu iddia edildi. Küçük kızın 14 yaşına geldiğinde karakola giderek şikayetçi olmasıyla ortaya çıkan skandal olay gündem yarattı. Küçük kız ifadesinde her şeyi anlatırken, annesinin her şeyden haberdar olduğunu söyledi. Gazeteci Onur Dalar'ın açıkladığı detaylar ise mide bulandırdı.
Taylandlı evli bir çift flört uygulaması üzerinden tanıştıkları kadınları kandırarak müstehcen görüntülerini çektikleri ve bu görüntüleri sosyal medyadan satarak para kazandıkları iddiasıyla tutuklandı. 24 yaşındaki Kantakawee Boonchalom ve 27 yaşındaki Rossukon Phanarboon'un yasadışı faaliyetlerinden 600 bin baht (yaklaşık 466 bin 136 TL) para kazandıkları belirtildi.
25 yaşındaki oyuncu B.K., sevgilisi U.A.'nın eş değiştirmeli cinsel birliktelik teklifini kabul etmediği için dayak yediğini ve sevgilisi tarafından cinsel istismara maruz kaldığını iddia etti. İddialardaki U.A. ise iftiraya maruz kaldığını ve maddi şantaja uğradığını öne sürdü. U.A., sevgilisinin iddia ettiği olayın yaşanmasının ardından tekrar el ele aynı eve girdiklerine dair kamera görüntülerini de delil olarak sundu. İşte akılalmaz olayın ayrıntıları...
Hatay'ın Arsuz ilçesinde A. A. adlı kişi 4 çocuğa cinsel istismarda bulundu. Valilik A. A.'nın tutuklandığını açıkladı.
Tayland'ta yaşanan bir olay ülkenin gündemine yerleşti. Çocuklara yönelik cinsel istismarla suçlanan 72 yaşındaki adam eylemlerinin hukuki sonuçlarından kaçarak intihar etti. 11 yaşında cinsel istismara uğrayan kız çocuğunun annesi kendisinin de çocukluğunda aynı adam tarafından tacize uğradığını açıkladı.
Zonguldak'ın Ereğli ilçesine bağlı bir köyde, cinsel istismar sonucu hamile kalıp doğum yapan zihinsel engelli M.A.'nın (17) bebeğinin babasının, DNA testi sonucuna göre köy muhtarı O.A. (42) olduğu ortaya çıktı. Muhtar O.A., tutuklandı.
Konya'da elektrik ustası Ahmet Mandal (35), 'Seni Milli İstihbarat Teşkilatı'na (MİT) memur olarak alacağız' yalanıyla kandırılan lise öğrencisi G.A.'ya (17) cinsel istismarda bulundu. Mandal ile G.A.'yı tanıştıran okul müdürü Harun Avcu (57) ve dini nikahlarının kıyıldığı okulun müdürü Asuman Sahar Koleri de soruşturma kapsamında tutuklandı. Tutuklu sanık Mandal, 17 yaşındaki G.A.'nın kendi isteğiyle birlikte olduğunu, imam nikahı istediğini ve kendisini hiçbir yere götürmediğini söyledi.
Silivri’de voleybol antrenörü U.T., 16 yaşında olduğu öğrenilen kız öğrencisine cinsel istismarda bulunduğu iddiası ile gözaltına alındı. İstismara uğradığını iddia eden kız, antrenör ile yaptığı telefon görüşmesini kayda aldı. Görüşmede antrenörün, "Bir daha böyle bir şey olmayacak. Rahat olabilirsin, ben hata yaptım. Bazen olur öyle, kusura bakma. Büyüklük sende kalsın özür dilerim" dediği ortaya çıktı.
Özel bir erkek öğrenci yurdunda 11 yaşındaki bir çocuğun, yurtta görevli 'imam' tarafından tecavüze uğradığı iddiası gündem yarattı. Küçük çocuğun ailesine "Bana arkadan yaklaştı ve tecavüz etti. Eylemleri çok kez yaptı. Ne kadar yaptı, hatırlamıyorum" diyerek anlattığı skandal olay sonrası, 22 yaşındaki imam tutuklanırken; olayın detayları mide bulandırdı. Söz konusu iddiaların ardından, imam tutuklanırken, yurt kapandı ve müdür açığa alındı.
Bartın'da mide bulandıran bir cinsel istismar olayı yaşandı. S.K.(61) ve Ö.Ç.(24) aynı köyde yaşadıkları 12 yaşındaki kız çocuğunu kaçırıp, kent merkezindeki bir metruk binada cinsel istismarda bulundu. Yarı çıplak halde jandarma tarafından yakalanan 2 şüpheli, çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı. İşte iğrenç olayın detayları...
Taylandlı bir anne Buriram ilindeki kreşe giden 3 yaşındaki kızının okul müdürü tarafından cinsel istismara uğradığını iddia ederek şikayetçi oldu. İsmi açıklanmayan okul müdürü ise emekli maaşını kaybetme korkusuyla davanın düşürülmesini istedi. Soruşturması devam eden olay ülke gündemine yerleşti.
İstanbul'da Adli Tıp Kurumu'nda görevli iken FETÖ üyesi olduğu ortaya çıkan ve görevinden alınan Prof. Dr. Süleyman S. Z.'nin cinsel istismar, ketamin ve hipnoz ekseninde çevirdiği oyunlar duyanları şoke etti. Çocuk psikiyatristliği yapan FETÖ üyesinin soruşturma sonrasında çocukları anestizeye başlattığı öğrenilirken, çocuklara zeka testi yaptırıp ailelerine "sizin çocuklarınız zeki, yurt dışında tanıdıklarım var orada eğitim görsün" diyerek FETÖ'ye üye kazandırmaya çalıştığı ortaya çıktı.
Samsun'da cinsel istismar şüphelisi mahalleliden dayak yedi. Küçük yaşta çocuğa cinsel istismarda bulunduğu iddia edilen şahsa mahalle sakinleri linç girişiminde bulundu. Yaralanan şahıs hastaneye kaldırıldı.
Ankara'nın Sincan ilçesinde Fatih S. (25), yaşı küçük bir çocuğa cinsel istismarda bulunduğu iddiasıyla darp edildi. Çocuğun babası ve eniştesi tarafından dövülen Fatih S., kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. İşte detaylar...
İstanbul'daki restoranda çalışan H.S., oğluyla sorunlar yaşarken; büyü bozduğunu söyleyen bir kişinin tuzağına düştü. Kadını söylemleriyle etkileyen ve kendini hoca olarak tanıtan M.A. bir muska hazırlayacağını söyledi. H.S.'yi "Muskanın etkisinin artması için cinsel ilişkiye girmemiz gerekir" diye kandıran adam, cinsel istismarda bulunduğu kadını dolandırarak ortadan kayboldu.
H. K. G.'nin 6 yaşındayken evlendirilip uzun süre cinsel istismara uğradığının ortaya çıkması tüm Türkiye'nin gündemine oturmuştu. H. K. G.'nin yaşını büyük göstermek için 2012'de hastaneden alınan sahte raporla ilgili görülen davada yeni gelişme yaşandı. Davanın tek tutuklu sanığının tahliye edilmesine karar verildi.
Tokat'ta Onur K. (20), babaannesi ve babasıyla yaşayan A.K. adlı kız çocuğuna (9) 3 yıl boyunca cinsel istismarda bulundu. Tutuklanan Onur K.'nın ifadesinde, "3 yıl önce başlamak kaydıyla ara sıra cinsel içerikli görüntüler izleterek 'Bunlardan yapalım mı' diye soruyordum. Kabul ettiği zamanlarda ilişkiye giriyordum. Kaç kez ilişkiye girdiğimizin sayısını hatırlamıyorum. Suç olduğunu bilmiyordum" dediği öğrenildi. İşte iğrenç olayın detayları...
Bursa'da yaşayan 16 yaşındaki N.G.'nin hayatı, erkek arkadaşı H.H. tarafından kabusa döndü. 22 yaşındaki H.H. tarafından 2,5 ay boyunca işkence edip, cinsel istismara maruz kalan N.G., yaşadığı kabusu anlattı. Erkek arkadaşının kendisine zorla cinsel istismarda bulunduğunu belirten N.G. "Kafama silahın dipçiğiyle vurdu, elimi sıcak suyla yaktı, beni demirlerle dövdü" diye konuştu. Gözaltına alınıp, tutuklanan H.H.'nin söz konusu dehşet anlarını sosyal medyadan paylaştığı ortaya çıktı.
İngiltere'de 25 yaşındaki öğretim görevlisi, bebeğe cinsel tacizde bulunduktan sonra olayın video ve fotoğraflarını internette pedofili gruplarıyla paylaştı. 24 yıl hapis cezasına çarptırılan sapkın adamın gruplarda bununla 'övündüğü' ortaya çıkarken, bebekleri istismar etmenin başlarına geleni anlatamadıkları için avantajlı olduğunu söylediği görüldü...
Sultangazi'de kan donduran bir olay yaşandı. İddiaya göre, Suriye uyruklu Ammar K. (48), üvey kızları F.A. (18) ile A.A. (16)'ya yaklaşık 4 yıl boyunca cinsel istismarda bulundu. Ammar K. çocukları ölümle tehdit etmesine rağmen, F.A. yaşadıklarını erkek kardeşi M.A.'ya (18) anlattı. F.A. ve M.A., gece uyuduğu sırada Ammar K.'ye evdeki baltayla saldırdı. Ağır yaralanan Ammar K. hastaneye kaldırılırken, F.A. ve A.A ise gözaltına alındı. Çocuklar, emniyetteki ifadelerinde her şeyi itiraf etti.
İzmir'in Torbalı ilçesinde 13 yaşındaki erkek çocuğuna cinsel istismarda bulunduğu iddia edilen, mahalleli tarafından dövülüp, jandarmaya teslim edilen 45 yaşındaki A.K. tutuklandı.
Bursa’da Yasemin Cemre İçlikan (17) bir inşaatın içi su dolu olan asansör boşluğunda ölü bulundu. İçlikan’ın ölümüyle ilgili aralarında erkek arkadaşının da olduğu 3 şüpheli gözaltına alındı. Uyuşturucu kullanıp kullanmadığı ve cinsel istismara uğrayıp uğramadığı araştırılan İçlikan’ın kesin ölüm nedeni otopsisinin ardından belli olacak. İçlikan’ın 2 yaşındayken evlat edinildiği, 8 yaşında bunu öğrenince bunalıma girdiği, 12 yaşında sürekli evden kaçmaya başlayınca yurda verildiği ortaya çıktı.
İzmir'in Bornova ilçesinde cesedi tandırda bulunan Eymen Sadık Durak'ın (5) öldürülmesiyle ilgili haklarında ağırlaştırılmış müebbet ve toplam 38'er yıl hapis cezası verilen cinayet şüphelileri annesi Mine Durak (28) ile sevgilisi Serkan Elçetin (39) hakkında bir dava daha açıldı. Sanıklar hakkında, Eymen'e cinsel istismarda bulundukları anların görüntülerini kayda alarak 'müstehcen yayınların üretiminde çocukları kullanmak' suçunu işledikleri gerekçesiyle 10'ar yıla kadar hapis cezası istendi.
Ankara Etimesgut'ta yaşayan Recep Köseli, 4 yıllık kız arkadaşının ailesinden korkunç iddialarla şikayetçi oldu. Adliye çıkışında bir video çekerek sesini duyurmaya çalışan 21 yaşındaki genç, sevgilisinin dayısı ve ağabeyi tarafından dövüldüğünü, soyulduğunu ve video kaydına alınarak cinsel istismarda bulunulduğunu iddia etti. Saldırganların "Bizde namus böyle kapatılır" dediğini belirten Köseli, sesinin duyulmasını istiyor.
Konya’da akıllara durgunluk veren bir cinsel istismar olayı yaşandı. Otomobilini kullanması karşılığında kız kardeşine 2 yıl istismarda bulunduğu iddia edildi. Skandal olayın Seydişehir ilçesinde Kur'an kursuna giden E.B.’nin, bir hafta önce eğitmenine, ağabeyi V.B.'nin kendisine cinsel istismarda bulunduğunu anlatmasıyla ortaya çıktı.
Şanlıurfa Valiliği, Bozova ilçesinde, çocuğa cinsel istismar suçundan yabancı uyruklu bir şüphelinin tutuklandığını bildirdi.
Şanlıurfa'nın Bozova ilçesinde Suriyeli bir fırıncının 9 yaşındaki M.K.N. isimli erkek çocuğuna istismarda bulunduğu iddiası ortalığı karıştırdı. İlçede toplanarak yürüyüş yapıp oturma eylemi gerçekleştiren gruba polis tarafından müdahale edildi. 21 yaşındaki şüpheli F.K.'nın ise sevk edildiği adliyede tutuklandığı öğrenildi.
Bahçelievler'de Serdar Taş, tartıştığı Ferhat Ceylan'ı silahla vurarak öldürdü. Cinayet anları saniye saniye güvenlik kamerasına yansıdı. Öte yandan, Serdar Taş'ın daha önce bir rezidansın 9'uncu katından düşerek hayatını kaybeden Ebru Erdem davasında 'Çocuğun cinsel istismarı' suçundan hükümlü olduğu öğrenildi. İşte detaylar...
Engelli gence sokak ortasında cinsel istismarda bulunan yaşlı adamı gören vatandaşlar kıyameti kopardı. Sosyal medyada akılalmaz görüntüleriyle birlikte çokça konuşulan olay İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde gerçekleşti. Taciziyle mide bulandıran adamın uzun süre darbedildiği anlar da kameralara yansıdı.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, koruma altına alınan çocuğun cinsel istismara uğradığı yönündeki haberlere ilişkin açıklama yaptı.
Muğla'da geçen ay muayene sırasında doktor Ufuk S.'nin (31) tarafından cinsel istismara uğradığını öne süren E. Ç.'nin (17) anlattıkları mide bulandırmış, Ufuk S. tutuklanmıştı. Olay gününü kısmen hatırladığını belirten Ufuk S.'nin ifadesi ortaya çıktı. Ufuk S., E. Ç.'ye cinsel birliktelik yaşayıp yaşamadığını sorduğunu itiraf edip gerekçesini açıkladı. "Çocuğu şimdi görsem hatırlamam" diyen Ufuk S., E. Ç.'nin "Eldivensiz olarak göğsüme, cinsel bölgeme dokundu" sözlerine de yanıt verdi.
Doktor U. S. (31) tarafından cinsel istismara uğradığı öne sürülen 17 yaşındaki E. Ç.'nin anlattıkları mide bulandırdı. Muğla'nın Menteşe ilçesinde geçtiğimiz ay gerçekleşen olayın ardından E. Ç. korkusundan bir süre şikayetçi bile olamadı. Yaşadıklarını anlatırken ise "Doktor eldivensiz şekilde göğsüme dokundu. İç çamaşırımı çıkarmamı istedi. Tepkisiz kalıp çıkarmayınca kendisi çıkardı" deyip ifadesinde o iğrenç detaylara yer verdi.
Kocaeli’de eski sevgilisi Aylin Çetin'in 15 yaşındaki lise öğrencisi kızı Büşra Kabataş’ı, cinsel istismarda bulunduktan sonra 25 yerinden bıçaklayarak öldürüp cesedini yakan sanık Taner Y., ilk kez hakim karşısına çıktı. Genç kızı canice öldüren sanık, mahkemede her şeyi inkar etti. Sanık Taner Y., "Maktulün üzerinde 25 bıçak darbesi varmış. 24’ü bana ait değil. Büşra’yı yakmadım ve cinsel istismarda bulunmadım" dedi. İşte kan donduran vahşetin detayları...
Samsun'un Bafra ilçesinde çocuğa cinsel istismar suçundan hakkında yakalama kararı bulunan şüpheli gözaltına alındı.
İstanbul'da 19 yaşındaki üniversite öğrencisi S.K., 4 yıl önce yaşadığı cinsel istismar için hukuk mücadelesi veriyor. Yaşadıklarını anlatan S.K., "Hemen her gün intihar etmeyi canıma kıymayı düşündüm. Mahkeme süreci başladı. Daha sonra bana şikayetinde geç kaldın deyip resmen onu akladılar. Şimdi o hayatına devam ediyor" dedi.
İzmir'de üvey kızına cinsel istismarda bulunduğu iddiasıyla hakkında dava açılan sanık, 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Zonguldak'ta 39 yaşındaki Barış K., arkadaşının 14 yaşındaki kızı S.K.'ye kendine ait minibüste cinsel istismarda bulunmaktan yargılandı. Olay günü Barış K. suçüstü yakalanıp gözaltına alınmış, S. K.'nin giydiği iç çamaşırda Barış K.'ye ait spermler bulunmuştu. Davanın karar duruşmasında Barış K. "lehine olan delillerin gözetilmesini" talep etti, suçlamayı reddedip beraatini istedi. Mahkeme heyetinin Barış K. hakkında verdiği karar dikkat çekti.
İzmit’te Mehmet B. (26), kendini sivil polis olarak tanıtıp 16 yaşındaki kız çocuğu R.M.D.'ye cinsel istismarda bulundu. Mehmet B., ‘Çocuğun nitelikli cinsel istismarı’ ve ‘Cebir ve tehdit kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun kılma’ suçlarından 26 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı. İddianamede, R.M.B.'nin sanıktan kurtulmaya çalışması üzerine, Mehmet B.’nin mağdur kız çocuğunu, “Seni burada öldürürüm. Seni kimse bulamaz” diye tehdit ettiği, ardından da cinsel istismarda bulunduğu belirtildi.