Covid-19: Aşılamaya başlayabilen Afrika ülkeleri hangileri?

Afrika kıtasında koronavirüs nedeniyle hayatını yitirenlerin sayısı 100 bini aştı.

Kıtada aşılamanın yavaş gittiğine dair endişeler yayılırken, ülkelerdeki aşı programlarını inceledik.

Afrika ülkeleri aşıya nasıl erişiyor?

Dünya genelinde ülkeler aşıya ulaşmak için yarışırken Afrika ülkelerinin bu yarışta başarılı olduğunu söylemek mümkün değil.

Aşıların çoğu şu anda zengin ülkelerin elinde.

Dünya Sağlık Örgütü Afrika Direktörü Matshidiso Moeti "Gelişmiş ülkelerde düşük risk grupları aşılanırken Afrika ülkelerinde en kırılgan gruplara bile aşı yapılamaması adil değil" diyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD ve Avrupa'daki zengin ülkelerin ellerindeki aşıları Afrika ile paylaşması gerektiğini söylemişti.

- - - - - -

Macron Afrika ülkelerine bir miktar aşının hızla verilmesi gerektiğini söylüyor.

Bugüne kadar aşı alabilen Afrika ülkeleri ise bunu doğrudan üretici şirketlerle anlaşarak veya Çin, Rusya, Hindistan veya Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerin bağışları sayesinde başardı.

Afrika ülkeleri uluslararası ve bölgesel aşı programları üzerinden de bağışlar almayı umuyor.

Onlardan biri de Covax programı. Bu programa katılan ülkeler, yoksul ülkelere eşit bir şekilde aşı dağıtılmasını hedefliyor.

Dünya Sağlık Örgütü Afrika ülkelerinin bu program kapsamında Şubat sonunda ilk aşılarını alabileceğini tahmin ediyor.

İlk olarak kıtaya ulaşacak 90 milyon aşı, nüfusun yüzde 3'üne yetecek.

Bu aşılarla sağlık çalışanları ve en hassas grupların korunması planlanıyor.

Covax'ın son hedefi ise 2021 sonuna kadar Afrika'ya 600 milyon doza kadar aşı sağlayıp nüfusun yüzde 20'sini aşılamak.

Fakat Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri Başkanı John Nkengasong bu miktarın kıtadaki pandemiyi bitirmeye yetmeyeceğini söylüyor.

Nkengasong ülkelerin nüfuslarının en az yüzde 60'ının aşılanması gerektiğini, bu yıl sonuna kadar bu oranın da en az yüzde 35'e ulaşmasına ihtiyaç duyulduğunu aktarıyor.

Afrika Birliği de kıtadaki 55 ülke adına aşı alma girişimlerinde bulunuyor.

Kıtanın en büyük cep telefonu operatörü MTN bu programa 25 milyon dolar bağışladı. Bu sayede kıtadaki yedi milyon sağlık çalışanına aşı sağlanması umuluyor.

Bu aşıların da bir milyon dozluk ilk kısmının Şubat sonunda 20 Afrika ülkesine gönderilmesi planlanıyor.

Bu 20 ülkenin hangileri olacağı henüz açıklanmadı.

Hangi ülkelerde aşılama yapılıyor?

Bazı Afrika ülkeleri geçen ay aşılamaya başlarken bazı ülkelerde tek bir doz bile aşı yapılmadı.

21 Şubat itibarıyla Kuzey Afrika'da üç ülke aşı yapıyor. Bunlar:

• Fas (AstraZeneca ve Sinopharm)
• Cezayir (Sputnik V)
• Mısır (Sinopharm)

Sahra altı Afrika ülkelerinde aşılamaya başlayan ülkeler ise şöyle:

1. Güney Afrika (Johnson & Johnson)
2. Seyşeller (Sinopharm ve AstraZeneca)
3. Ruanda (Pfizer ve Moderna kullandığına dair haberler var)
4. Mauritius (AstraZeneca)
5. Zimbabve (Sinopharm)

Senegal ve Ekvator Ginesi gibi bazı ülkelere de Sinopharm aşıları ulaştı fakat aşılar henüz yapılmaya başlanmadı.

Gine'de ise yalnızca deney amaçlı 60 Sputnik V aşısı yapıldı.

Güney Afrika'daki aşılama ne durumda?

Kıtada koronavirüs pandemisinden en kötü etkilenen ülke olan Güney Afrika, Astra Zeneca aşılarını kullanma planını, bu aşının Güney Afrika varyantına daha az etki ettiği gerekçesiyle erteledi.

Ülke 17 Şubat'ta 80 bin doz Johnson & Johnson aşısıyla ulusal aşılama programını başlattı.

Bu aşı tek dozda da etkili oluyor ve Güney Afrika varyantına karşı da etkili.

Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ülkesinin dokuz milyon doz için anlaşma yaptığını açıkladı.

Pfizer da ülkeye Mart sonuna kadar 20 milyon doz aşı teslim etmeyi planlıyor.

Güney Afrika elindeki bir milyon AstraZeneca aşısını Afrika Birliği üzerinden diğer ülkelere dağıtabileceğini duyurdu.