Covid aşısı: Financial Times, koronavirüs aşısını geliştiren Özlem Türeci ve Uğur Şahin'i "Yılın Kişileri" olarak seçti

İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times (FT), koronavirüs aşısı geliştiren bilim insanları Dr. Özlem Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin'i "Yılın Kişisi" olarak seçti.

Türeci ve Şahin'in kurucusu oldukları BioNTech firması, ilaç devi Pfizer desteği ile 2020 başında başlayan ve hala etkisi devam eden koronavirüs pandemisine karşı aşı geliştirdi.

Türeci ve Şahin'in 11 ay içerisinde aşıyı geliştirebilme başarılarından söz eden FT, konuya ilişkin yayımladığı yazıda şu ifadelere yer verdi:

"Bilim, doğası gereği yavaş ve özenli bir iştir. Hipotezlere meydan okunmalı ve yeni fikirler tükenene kadar test edilmelidir. Başarısızlık, sürecin önemli bir parçasıdır. Hastalığı önlemede yüzde 95'in üzerinde başarılı olan bir aşı üretilmesi de bu çiftin başarısını daha da dikkat çekici hale getiriyor."

'Ocak ayında söyleseydiniz insanlar muhtemelen yüzünüze gülerdi'

90 yaşındaki Margaret Keenan isimli İngiltere vatandaşının geçtiğimiz hafta aşılandığını hatırlatan gazete, Türeci ve Şahin çiftinin mesailerinden dolayı bu önemli anı kaçırdıklarını bildirdi.

FT haberinde Şahin'in "insanların testler dışında gerçekten ilk kez aşılandığını görmek çok farklı" sözlerine de yer verdi.

Gazeteye aşının geliştirilmesi ile ilgili demeç veren Southampton Üniversitesi'nde küresel sağlık alanında kıdemli araştırma görevlisi Michael Head, "Ocak ayında Covid-19 ilk ortaya çıktığında bir yıldan daha kısa bir süre sonra onaylanmış etkili bir aşı yaptıracağınızı öngörseydiniz, insanlar muhtemelen yüzünüze gülerdi" ifadelerini kullandı.

East Anglia Üniversitesi'nde tıp profesörü olan Paul Hunter da söz konusu koronavirüs aşsının tarihte ilk kez bir aşı bulan Edward Jenner'dan bu yana bulunan en hızlı aşı olduğunu söyledi.

'Bilim, başarmak için bir araçtı'

İki doktorun da ailesinin Türkiye'den Almanya'ya göç ettiğini belirten FT, haberde Türeci ve Şahin'in kişisel hikâyeleriyle ilgili şu satırlara yer verdi:

"Çift, 90'ların başında Almanya'nın güneybatısındaki bir kan kanseri koğuşunda stajyer doktor olarak tanıştı. Temel ilgi alanlarının akademik bilimde değil, uygulamalı bilimde olduğunu fark ettiler."

İlk kurdukları şirket Ganymed'i yönetmiş ve BionTech'in de baş sorumlusu olan Türeci ise gazeteye verdiği mülakatta, "Her şeyden önce bizler hekimiz. İşimiz hastalara çözüm üretmekle ilgili" ifadelerini kullandı ve ekledi: "Bilim, bunu başarmak için bir araçtı."

Kanser üzerine de çalışmalar yürüttüler

Türeci ve Şahin daha önce kanserle mücadeleye üzerine de çalıştılar.

Tümörlerle savaşmaya teşvik edebilecek doğal antijenleri keşfetmek için çalışmalar yürüten ikilinin araştırmaları 90'ların ortasında bir darbe aldı.

Kanserli hücrelerin, bir ilaç tarafından saldırıya uğramayacak kadar çeşitli olduğunu fark ettiler.

BioNTech'i 2008'de kurdular

Türeci ve Şahin, biyoteknoloji şirketi BioNTech'i 2008 yılında Almanya'nın Mainz kentinde kurdu.

Şahin gazeteye verdiği demeçte, Dünya Sağlık Örgütü'nün küresel bir salgın ilan etmeden iki ay önce, 12 yaşındaki firmalarının yetersiz kaynaklarının büyük bir kısmını aşı bulmaya ayırdığını öne sürdü.

Türeci ise haberde kocası için "Sonuçları tahmin etme konusunda çok yüksek bir isabet oranına sahip" dedi.

Aşı geliştirme çalışmaları sürüyor

BioNTech ve Amerikan Pfizer ortaklığı ile geliştirilen koronavirüs aşısının yüzde 95'in üzerinde koruyuculuk sağladığı belirtildi.

BioNTech ve Pfizer tarafından koronavirüse karşı geliştirilen aşı, bu alanda üretilen tek aşı değil.

ABD'li biyoteknoloji şirketi Moderna da etkinliği açısından Alman meslektaşları tarafından geliştirilen ürüne neredeyse eşit olan bir aşı için onay almaya çok yakın.

Oxford üniversitesi ve AstraZeneca'nın aşısı da bazı dozlarda benzer yanıt oranına sahip olabilir ve daha düşük üretim maliyetleri göz önüne alındığında, gelişmekte olan dünyada yaygın olarak kullanılabilir.

Öte yandan Çin'de ve Rusya'da da farklı koronavirüs aşıları geliştirilmeye devam ediliyor.

Ödül, 1970'den bu yana veriliyor

Gazete 1970 yılından bu yana "Yılın Kişisi" seçiyor. Daha önce aralarında Barack Obama, Tony Blair, Yasuhiro Nakasone gibi siyasetçiler ile George Soros, Rupert Murdoch ve Lloyd Blankfein gibi iş dünyasından insanlara verilmiş ödülü geçtiğimiz yıl Microsoft'un CEO'su Satya Nadella aldı.

• Kitlesel aşılama kampanyaları dünyayı nasıl değiştirdi?
• Koronavirüs aşısı eski hayatımızı geri getirecek mi?
• Covid aşıları ne kadar güvenli?