BİZE ULAŞIN
Amerikan Hastanesi Dermatoloji Kliniği'nden doktor Ayfer Aydın, günümüzde deri kanserini bilimsel olarak artırdığı bilinen en önemli etkenin güneş olduğunu belirtti. Diğer faktörleri ise, kronik yaralar, deri tüberkülozu, yara izleri, arsenik gibi bazı kanserojen maddeler, gibi bazı kalıtsal deri hastalıkları ve elbette bazı riskli benler olarak sıralayan Aydın, "Bunlar cilt kanserlerine zemin hazırlayabilir. Üç tip deri kanseri vardır" dedi.
Aydın şunları söyledi:
"Bazal hücreli karsinom, Squamöz hücreli karsinom ve Malign Melanomdur. Bazal hücreli karsinom en iyi huylu olanıdır; Ancak Malign Melanoma tüm kanserler içinde en hızlı yayılan tanısı bizleri en çok üzen kanser türlerinden biridir.
Malign Melanom nasıl gelişir? Hangi benlerin Malign Melanoma dönüşüm riski yüksektir?
Malign melanom melanositlerin (derimize rengini veren pigment hücreleri) yapılarının bozularak kontrolsüz çoğalmasıyla gelişir. Lezyonların bir kısmı var olan bir ben üzerinde gelişirken; bir kısmı da normal bir cilt zemininden (saçlı deri, tırnak yatağı,ayak tabanı gibi alanlar üzerinden) gelişir.Malign melanom deri kanserleri içinde en kötü huylu olanıdır ve birinci derecede çocukluk çağında güneş yanığı geçirmek sorumlu tutulmaktadır.
Malign melanoma gelişme riski yüksek olan insanlar;
• Açık tenli ,açık renk gözlü, kızıl-sarı saçlı veya kolaylıkla güneş yanığı gelişebilen deri tipine sahip kişiler
• Uzun süre veya aralıklı olarak yoğun güneş ışığına maruz kalmış kişiler
• Ailesinde deri kanseri malin melanom olan kişiler
• Büyük doğumsal benler(Konjenital dev kıllı nevüs)
• Anormal (atipik) acayip görünümlü (displastik) nevüsü olan kişiler
• Doğumsal çok sayıda benleri olanlar
Bir benin Malign Melanoma Dönüştüğünü Nasıl Anlarız?
Eğer var olan bir benimizin renginde, çapında, yapısında bir değişiklik oluyorsa yani bende bir büyüme renginde koyulaşma yada birden fazla renk eklenmesi üzerinde bir yara açılması , kanama görürsek özetle; eğer benimizde normalden sapan bir durum yaşıyorsak bir acayipleşme varsa hemen bir cilt doktoruna başvurmalıyız.
Biz hekimler en basit olarak Bu değişiklikleri (ABCD kuralı); bende A.Asimetri, B.Border(kenar) düzensizliği, C.Color(renk) değişikliği (tümüyle benin rengi koyulaşabilir veya daha açık renkli olabilir veya benin yapısında birden fazla renk değişimi gözlenebilir. D.Diameter(çapta) genişleme veya kabarıklığının artması şeklinde değerlendiriyoruz
Malign Melanoma tanısında Dijital Dermatoskopi yönteminden bahsedermisiniz?
Dijital dermatoskopi ile benlerin haritası oluşturularak noktasal lokalizasyonları belirlenir ardından her bir ben için dermatoskopik görüntü alınır ve kayıt edilir. Bende izlenen şüpheli değişiklikler matematiksel olarak hesaplanarak malign melanom riskini gösteren bir indekste oluşturur. Bu indeks erken tanıda ve tedavinin planlanmasında çok yardımcıdır. Çıplak gözle erken evre melanom tanı şansı düşük iken dijital dermatoskopik inceleme ile %90 lara çıkar.
Aynı zamanda dermatoskopi ile lezyonlar kayıt edilebildiği için bir sonraki muayenede değişimlerin saptanması ve incelenmesi kolayca yapılabilir.
Kesin tanı deri biyopsisi ile konulur.
Malign Melanomdan Nasıl Korunabiliriz?
Melanom için en önemli tetikleyici faktör güneştir. Hayat boyunca maruz kaldığımız ultraviyole dozunun % 80'nini ise yaşamımızın ilk 18 yılı içinde alırız. Bu nedenle özellikle bebek, çocuk ve gençlerin güneşten korunması cilt kanseri açısından hayati önem taşır. Kişisel risk faktörlerinin iyi bilinmesi özellikle de displastik, atipik ben veya diğer risk faktörlerine sahip olan kişilerin, ultraviyole ışınlarından korunma konusunda çok dikkatli olmaları gerekmektedir.
Özellikle yaz mevsimiyle birlikte tatillerde;
Güneşin çok dik geldiği 10.00 - 16.00 saatleri arasında güneş temasından kaçınılmalı,
En az 50 faktör güneş koruyucu kullanmalı
Güneş koruyucular güneşe çıkmadan 30 dakika önce uygulanmalı ve 2 saatte bir tekrarlanmalıdır
Güneşten koruyucu kremler yalnız güneşlenirken değil, günlük yaşamda da, özellikle yüz,boyun, ense,eller, kollar gibi sürekli olarak güneşe maruz kalınan vücut bölgelerine kullanılmalı
Siperlikli şapkalar takılıp,beyaz renkli güneşi tutmayan yazlık kıyafetler giyinmeli
6 aydan küçük çocuklar direkt güneşe maruz bırakılmamalı
Çocukların oyun alanlarının gölgede olmasına özen gösterilmeli
UV ışınlarına karşı korumalı güneş gözlükleri kullanmalıdır".
