Dünya Sağlık Örgütü'nden tek kullanımlık akıllı şırınga tavsiyesi

James Gallagher

BBC Sağlık Editörü

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2020'ye kadar bir defa kullanıldığında kırılan akıllı şırıngaların kullanıma girmesi gerektiğini bildirdi.

Şırıngaların yeniden kullanılması her yıl, HIV ve hepatit dahil çeşitli hastalıkların 2 milyondan fazla insana yayılmasına neden oluyor.

Yeni tür şırıngalar daha pahalı olmakla birlikte Dünya Sağlık Örgütü, şırınga kullanımında değişikliğe gidilmesinin, hastalıkları tedavi etmekten daha ucuza mal olacağını belirtti.

Dünyada yıllık şırınga kullanımı 16 milyarı aşıyor. Normal şırıngalar defalarca kullanılabiliyor. Akıllı şırıngalarda ise iğne yapıldıktan sonra pistonun ve iğnenin geri çekilmesi mümkün olmuyor, dolayısıyla şırınga ikinci kez kullanılamıyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nin enjeksiyon güvenliği birimi başkanı Dr. Selma Hamassi, BBC'ye yaptığı açıklamada, "Umut ediyoruz ki bu 1,7 milyon yeni Hepatit B ve 300 bin Hepatit C vakasıyla 35 bin yeni HIV vakası ortaya çıkmasını önleyecek. Ve tabii Ebola ve Marburg gibi, elimizde kesin sayısı olmayan hastalıkları." dedi.

Fatura yükselecekŞırıngaların birden fazla kullanımı Batılı ülkelerde de sorun yaratıyor. ABD'nin Nevada eyaletinde Hepatit C salgınına, birçok hastaya aynı şırıngayla anestetik enjekte etmiş olan doktor yol açmıştı.

Standart şırıngaların maliyeti 2 ile 4 sent arasında. Akıllı şırıngalar ise 4 ile 6 sent arasında bir paraya mal olacak.

WHO ufak bir maliyet artışı olacağını belirtiyor. Ancak tek bir şırıngadaki fiyat artışı 16 milyar enjeksiyon olarak düşünüldüğünde maliyet çok büyüyor.

Ancak Dr. Hamassi, "Enjeksiyonların güvenli olması, hastalıkların önlenmesi konusunda maliyeti etkinleştiren bir unsur. En pahalı şırınganın fiyatıyla, bir HIV veya Hepatit C vakasının tedavi masraflarını karşılaştırdığımızda, böyle bir kıyaslama yapılamayacağını görüyoruz." dedi.

Doktoru korumak için kılıflı şırınga

Dünya Sağlık Örgütü ayrıca doktorların parmaklarına kazara iğne batırmalarının önlenmesi amacıyla kılıflı iğne kullanmalarını istiyor.

Batı Afrika'daki Ebola salgınında çok defa bu durum yaşandı.

Ancak şırıngaların kılıflı hale getirilmesinin maliyeti üç kat artıracağından, WHO bunun aşamalı olarak uygulanması gerektiğini belirtiyor.

Dünya Sağlık Örgütü, tıp sektörüne de üretimi artırmaları ve daha güvenli şırınga üretilebilmesinin yollarını araştırmaları çağrısında bulunuyor.

Şırıngaların yeniden kullanılmasını durdurma amacıyla kampanya yürüten Safepoint örgütünden Marc Koska, BBC'ye yaptığı açıklamada, bunun kesinlikle mümkün olduğunu kaydetti ve "Gelişmekte olan ülkelerde yapılan enjeksiyonların % 10'unu oluşturan aşı kampanyalarında bu gerçekleştirildi ve müthiş bir başarı elde edildi. Şimdi tedavi amaçlı diye adlandırdığımız enjeksiyonların % 90'ında bunu gerçekleştirmeyi hedefliyoruz." dedi.

Ancak akıllı şırıngalar, bildiğimiz şırıngaların sonu olmayacak. Uyuşturucu kullananlara yönelik şırınga değişim programlarında ve enjeksiyondan önce birkaç ilacın birden karıştırılmasını gerektiren tedavilerde klasik şırınga kullanımı gerekli olacak.