Filistin'in gözlemci devlet talebi BM'de

Filistin'in BM'de ''gözlemci devlet'' statüsünü kazanmak için yaptığı başvuru, bu gece BM Genel Kurulu'nda düzenlenecek oturumda oylamaya sunulacak.

Filistin Yönetimi iki hafta kadar önce, Birleşmiş Milletler'de 'üye olmayan gözlemci devlet' statüsü için 29 Kasım'da resmen başvuruda bulunacağını açıkladı.

ABD ve İsrail Filistin'in bu talebine karşı çıkıyor.

Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas ise, ne ABD'yi, ne de İsrail'i karşılarına almak istediklerini, başvurularının kabul edilmesi halinde ertesi gün İsrail'le görüşmelere başlamaya hazır olduğunu bildirdi.

Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, bu geceki toplantıda bir konuşma yapacak.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un da toplantıda yapacağı konuşmada Filistin halkıyla dayanışma içinde olduğunu açıklaması bekleniyor.

Filistinliler 2011'de BM'ye tam üyelik için başvurmuşlar, ancak taleplerini Güvenlik Konseyi'nden geçirememişlerdi.

Filistinli grupların çoğunu bünyesinde toplayan ve İsrail'le görüşmeleri yürüten Filistin Kurtuluş Örgütü, BM'de sadece sürekli gözlemci statüsünde bulunuyor.

Aynı zamanda FKÖ'nün de lideri olan Mahmud Abbas, Filistin'in İsrail'in 1967'de Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze Şeridi'ni işgalinden önceki sınırlar temelinde üye olmayan gözlemci devlet statüsüne getirilmesini istiyor.

Filistinlilere şu anda Vatikan'ın sahip olduğu bu statü verilirse, BM kurumlarına ve Uluslararası Ceza Mahkemesine katılmalarının önü açılacak.

Filistinlilerin talebine destek yüksek

Filistin başvurusunun kabul edilmesi için BM Genel Kurulu'nda katılanların salt çoğunluğunu alması yeterli.

Tam üyelik başvurusunda bulunsalardı BM Güvenlik Konseyi'nde olacağı gibi veto tehlikesi yok.

Bu nedenle talebin kabul edilme ihtimali yüksek.

Ancak ABD ve İsrail, Filistin Yönetimi'nin başvuruda ısrar etmesi halinde mali yaptırım tehdidinde bulunuyor.

ABD Başkanı Barack Obama, daha önce Mahmud Abbas'tan başvurudan vazgeçmesini istemişti.

Gazze'yi yöneten Hamas da, BM başvurusunu zaman kaybı olarak görüyor.

Ramallah'daki BBC muhabiri Jon Donnison, Mahmud Abbas tüm Filistinlileri temsil etmediği için durumun daha da karmaşık hale geldiğine dikkat çekiyor.

Gözlemciler teklifin 193 üyeli BM Genel Kurulu'nda muhtemelen onaylanacağını, çünkü yalnızca basit çoğunluk arandığını söylüyorlar.

Filistin Kurtuluş Örgütü'ne göre şu anda 130'u aşkın ülke Filistinlilere 'egemen devlet' statüsü tanımaya hazır.

Fransa, İspanya ve Norveç de öneriye kuvvetle destek olan Avrupa ülkeleri arasında.

ABD ve İsrail ise öneriye şiddetle karşı çıkıyor ve Filistinlilerin müzakereler yoluyla değil BM üzerinden devlet olmaya çabaladığını söylüyor.

Filistinliler, bu başvuruyla 'iki devletli çözüm' girişimine son bir fırsat vermeyi, İsrail işgalini sonlandırabilecek uygun şartları oluşturmayı ve 1967 sınırlarında bir Filistin devleti kurmayı amaçladıklarını söylüyor.

Karar taslağına karşı oy kullanacak 6 ülke arasında İsrail, Amerika, Kanada, Mikronezya, Nauru ve son dönemde ret oyu kullanacağını açıklayan Almanya yer alıyor.

İngiltere ve Litvanya ise çekimser oy kullanacaklarını açıklamışlardı.

Filistin'in başvurusundan yana oy kullanacaklarını açıklayan ülkeler arasında ise Fransa, Danimarka, Avusturya, İspanya, Norveç, İsviçre ve Yunanistan gibi ülkeler yer alıyor.

Filistin'in başvurusu, BMGK'nın Filistin ve İsrail devletinin kurulmasıyla ilgili 1947'de çıkardığı karara dayanıyor.

Filistin'in ''gözlemci devlet'' olarak kabul edilmesi, BM'de hukuki, siyasi ve diplomatik yetkilere sahip bir devlet olmasına imkan sağlamakla birlikte, 'üye devlet' olma başvurusunda bulunmasının yolunu da açıyor.

Filistin bu yeni statü ile BM ile ilişkili birçok kuruluşa başvuru hakkı kazanacak. Bunlardan biri de Uluslararası Ceza Mahkemesi.

İsrail, Filistin'in yeni statüyü almasının ardından UCM'ye gitmesinden endişe ediyor.

Ancak Filistin'in BM Daimi Gözlemcisi Riyad Mansur, Avrupalı ülkelere güvence verip Filistinlilerin Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne üye olmak için acele etmeyeceklerini söylemişti.