Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), Galatasaray Üniversitesi'ndeki Fransa vatandaşı akademisyenlerin oturma ve çalışma izinlerinin yenilenmesi için "B2 düzeyinde Türkçe" şartı koydu. Bu şartı sağlamayan akademisyenlerin vizelerinin henüz yenilenmediği öğrenildi.
BBC Türkçe'nin YÖK yetkililerinden edindiği bilgiye göre bu karar, "Fransa'daki üniversitelere ve ortaöğretim kurumlarına gönderilen Türkçe okutmanları ve din görevlilerinden B2 düzeyinde Fransızca istenmesi" sonucu alındı.
YÖK, Galatasaray Üniversitesi'nde çalışan Fransız akademisyenlerin Türkiye'deki oturma ve çalışma izinlerinin yenilenmesi için B2 düzeyinde Türkçe yeterlilik şartı koydu.
Bir YÖK yetkilisinin aktardığına göre, B2 düzeyinde Türkçe bildiklerini belgeleyen eğitimcilerin oturma ve çalışma izinleri verildi.
Ancak bu şartı sağlayamayanların ise akıbeti belirsizliğini koruyor.
Galatasaray Üniversitesi'nde çalışan ve haberde isminin yer almasını istemeyen bir Fransız akademisyen, YÖK'ün yeni kuralıyla birlikte son birkaç aydır yaşananları şöyle anlatıyor:
"Türkiye'de oturma ve çalışma iznimiz normal koşullarda her yıl Eylül'de yenileniyor ancak bu yıl yenilenmedi. YÖK tarafından Ekim ayında yapılan bilgilendirmede, bu yıl ek olarak Türkçe seviyemize dair bir belge istendiği söylendi. Ancak hangi seviyede Türkçe istendiği belirtilmemişti."
"O yüzden çoğumuz Ekim başında üniversitede düzenlenen bir sınava girdik ve seviyemize göre sertifika aldık. Sertifikalarımızı YÖK'e gönderdik ancak çalışma ve oturma iznimiz yine de çıkmadı. Aralık ayında yapılan yeni bir bilgilendirmeyle, izinlerimizi alabilmemiz için Türkçe'mizin B2 seviyesinde olması gerektiğini öğrendik."
Fransız akademisyen, Galatasaray Üniversitesi'nde kendisi gibi Fransız 25 akademisyen olduğunu ve B2 seviyesinde Türkçe bilenlerin 'azınlık' olduğunu ifade ediyor:
"Benim Türkçe seviyem B2 olduğu için ben geçen hafta itibariyle çalışma ve oturma iznimi alabildim. Ancak benimle birlikte izinlerini alabilen sadece üç kişi var. Geri kalan hiçbir arkadaşımız henüz çalışma ve oturma izni alamadı. Böyle bir şeyle karşılaşmayı hiç beklemiyorduk."
"Diğer arkadaşlarımız adına çok endişeliyiz. Neredeyse yarımız on seneden fazladır burada yaşıyor. Aramızda bir Türk ile evli olanlar, çocuğu burada büyümüş olanlar var. Normal şartlarda emekli olana dek burada çalışabilecek limitsiz sözleşmesi olanlar, şimdi 'İşten atılacak mıyım' ya da 'ülkeden gönderilecek miyim' diye korkuyor."
Akademisyen, Galatasaray Üniversitesi Rektörlüğü'nün ise bu süreçte yeterli bilgilendirme yapmadığını ifade ediyor:
"Rektörlüğün bize yaptığı herhangi bir açıklama yok. Bu süreçte rektör Prof. Dr. Ertuğrul Karsak'tan ne bir mail ne de herhangi bir bilgi aldık. Genelde Fransız rektör yardımcısı bize haber vermeye çalışıyor ama son zamanlarda onun da pek bir bilgisi yok gibi gözüküyor."
Konuyla ilgili bilgi almak için ulaştığımız Galatasaray Üniversitesi Rektörlüğü ise röportaj taleplerimize dönüş yapmadı.
Vizelerinin yenilenmesi bekleyen Fransız akademisyenler, olumlu ya da olumsuz bir sonuç alana dek Türkiye'yi terk edemiyor.
BBC Türkçe'nin YÖK yetkilisinden edindiği bilgiye göre, YÖK'ün bu kararında Fransa'daki üniversitelere ve ortaöğretim kurumlarına gönderilen Türkçe okutmanlarından ve din görevlilerinden B2 düzeyinde Fransızca istenmesi etkili oldu.
YÖK yetkilisi söz konusu kararı şu sözlerle anlattı:
"Galatasaray Üniversitesi'nin Fransa tarafından gönderilen hocalarından B2 düzeyinde Türkçe istendiği doğru olup bu sadece 'mütekabiliyet esasında' istenen bir taleptir. Zira Fransa devleti bir yıl önce almış olduğu karar çerçevesinde masrafları Türkiye tarafından ödenmek üzere Fransa'daki üniversitelere ve ortaöğretim kurumlarına gönderilen Türkçe okutmanlarından ve din görevlilerinden B2 düzeyinde Fransızca istemeye ve bunu sağlayamayanlara vize vermemeye başlamıştır."
"Kurulumuz da uzun müddet sonuçsuz kalan müzakereler sonucu, mütekabiliyet esasında Fransa tarafından gönderilenler için de aynı şartı aramaya başlamıştır. Fransa'dan gelecek hocalardan; aynen Türkiye tarafından gelecek hocalara B2 düzeyinde Fransızca öğrenmelerini öğrendikten sonra izinlerinin verileceğini bildirdikleri gibi B2 düzeyinde Türkçe öğrenmeleri beklenmektedir."
YÖK yetkilisi, Fransa'nın bu konudaki kararını değiştirdiği gün, Türkiye'nin de B2 Türkçe yeterlilik şartından vazgeçeceğini ifade ediyor:
"Fransa'nın aynı konu ile ilgili almış olduğu kararı gözden geçirdiği ve değiştirdiği 'aynı gün' almış olunan karar değiştirilecektir.
Konu Fransa'nın yükseköğretim konularında Türkiye ile olan ilişkilerinde 'eşitlik esasında değil, bir üst pozisyonda kendisini konumlandırma' tavrından ileri gelmektedir."
Fransa'nın aynı konu ile ilgili aldığı kararın kendileri tarafından doğru kabul edilmesini beklediğini aktaran YÖK yetkilisi, Galatasaray Üniversitesi'nde aldıkları kararın ise Fransa tarafından eleştiri konusu yapıldığını dile getirdi. Aynı konuda eşit muamele kadar doğal bir durumun olmayacağını söyleyen yetkili şöyle devam etti:
"Mütekabiliyeti ve eşitliği istemeyen mandacı ve emperyalist bir tavır tarafımızca kabul edilemez. Konu Galatasaray Üniversitesinin özelliğinin kaybolması, zedelenmesi asla değildir. Bu husustaki hassasiyetimizde bir değişiklik yoktur; olması da düşünülemez."