BİZE ULAŞIN
Parkinson hastalığı yavaşça ilerleyen bir hastalıktır. Bu nedenle rahatsızlığa yakalanan kişilerin hayatı bir anda değişmez ancak günlük rutinleri zamanla değişir. Parkinson belirtileri ve hastalığa dair merak edilen tüm detayları yazımızda sizler için derledik.
Beyindeki nöronların işlev bozukluğundan kaynaklanan parkinson, kronik ve ilerleyici bir şekilde giden hareket bozukluğuna neden olan bir hastalıktır.
Vücudun hareketinin kontrolünde dopamin isimli kimyasalın oldukça büyük bir yeri vardır. Dopamin, beyindeki nöronların, hareket ve koordinasyon için sinyal gönderir. Bu dopamin miktarı, parkinson hastalığının ilerlemesi ile azalır ve bu da kişide çeşitli hareket kayıplarının görülmesine neden olur.
Birçok kişinin en çok merak ettiği soru: Parkinson genetik mi? Nörodejeneratif bir hastalık olan parkinson hastalığının nedeni tam olarak bilinmez. Ancak araştırmacılara göre, genetik ve çevresel faktörler parkinson hastalığının nedeni olabilir.
Parkinson hastalığı genellikle ileri yaştaki kişilerde görülür. Ayrıca yapılan araştırmalara göre erkeklerin parkinson hastalığına yakalanma olasılığı kadınlardan %50 daha fazladır.
Parkinson belirtileri aşama aşama değişiklik gösterir. Parkinson genellikle yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Bu nedenle belirtileri hastalığın aşamasına göre değişiklik gösterir. Peki bu belirtiler nelerdir?
Parkinson Hastalığının İlk Evrelerinde Görülebilen Belirtiler
Hastalığın orta aşamasındaki belirtiler genellikle 3 - 7 yıl arasında değişiklik gösterir. Yavaş ilerleyen bir hastalık olsa da nadiren hızlı gelişim gösterdiği görülür. İşte parkinson hastalığının orta aşamasında görülen belirtiler
Parkinson hastalığı için ilaç kullanılarak hastalığın yavaş ilerlemesi sağlanabilir. İleri aşamada ise ilaç kullanmak işe yaramaz. Peki parkinson son evre olarak adlandırılan bu dönemde görülen belirtiler ise şunlardır:
Tekerlekli sandalye kullanmaya ya da yatmaya mecbur kalmak
Yardım almadan tek başına hareket edememek
Vücutta duruş problemleri (boyun, sırt gibi)
Parkinson Vakfı’na göre, parkinson hastalığının ilerleyişine ilişkin olarak 5 evre olarak tanımlanabilen tipik modeller vardır.
Belirtiler hafiftir ve kişinin yaşam kalitesini etkilemez.
Belirtiler ağırlaşır ve kişinin günlük aktivitelerini tamamlaması zor hâle gelir, uzun sürede tamamlanır.
Bu evrede parkinson hastalığının orta evresine geçilmiş olarak kabul edilir. Kişi daha yavaş hareket etmeye başlar, dengesini kaybeder, yemek yeme, diş fırçalama gibi günlük rutinleri daha uzun sürer.
Belirtiler ciddileşir. Yürüme gibi günlük aktiviteler için kişi, yardıma ihtiyaç duyar.
Bu evre parkinson hastalığının en ileri evresidir. Kişi artık yürüyemez ve sürekli yardıma ihtiyaç duyar.
Parkinson hastalığının tanısı için kişiye herhangi bir laboratuvar tetkiki yapılmaz. Bu hastalığın tanısı nörolojik muayene ile konulur.
Hastalığın ilerleyişini tamamen durduracak bir tedavi yöntemi henüz bulunmuş değildir. Sadece hastalığın belirtilerini önemli ölçüde azaltacak tedavi yöntemleri bulunur. Parkinson hastalarının %90’ından fazlası tedaviye olumlu yanıt verirler.
Tedaviler cerrahi, ilaç ve diğer tedaviler olarak sınıflandırılabilir. Hastalıkla ilgili çok çeşitli ve etkili ilaçlar vardır. Doğru ilaç bir nörolog tarafından belirlenir. Tedavi için hastanın yaşı, mesleği, günlük rutinleri oldukça önemlidir. Tedavinin ana amacı dopamin eksiğinin doldurulmasıdır. Eğer hasta ilaç tedavisine yanıt vermezse cerrahi tedaviye geçilir.
Peki parkinson hastaları ne kadar yaşar? Parkinson hastalarının birçoğu uygun tedavi ile uzun yıllar verimli bir şekilde yaşayabilirler. Parkinson hastalarının yaşam süresi, hastalığı taşımayanlarla hemen hemen aynıdır. Parkinson yaşam süresini değil, yaşam kalitesini düşürür.
Parkinson hastalığında egzersiz oldukça önemlidir. Parkinson hastalarının sertleşen eklem ve kaslarının ağrılarını azaltmanın en iyi yolu egzersiz yapmaktır. Parkinson hastalığının teşhisi konulduğu andan itibaren düzenli bir egzersiz programı oluşturmak gerekir. Bu sayede hareket kabiliyeti uzun süre korunabilir hâle gelebilir. Ayrıca egzersiz yapmak psikolojik açıdan da hastaya iyi gelecektir. Bunun için doktorunuzdan sizi iyi bir fizyoterapiste yönlendirmesini isteyebilirsiniz.
Parkinson hastalığında evin içinde yürümek zorlaşabilir. Bunun için evin içerisindeki gereksiz ve yol tıkayan eşyalar kaldırılabilir. Bu durum rahat hareket edebilmek için oldukça önemlidir. Sandalye ve yatak kaldırıcıları ile hastaya kolaylık sağlanabilir. Bunların yanı sıra eve tutunma rayları yapılabilir. Bu sayede parkinson hastaları evde daha rahat hareket edebilirler. Bu durumda ailenin bilinçli olması oldukça önemlidir.
Parkinson hastalığının nedeni tam olarak bilinmese de çevresel faktörlerin etkisi olduğu söyleniyor. Peki parkinsona yakalanmamak için ne yapılabilir?
