Genital Herpes (uçuk) nedir? Nasıl anlaşılır?
Herpes (uçuk), Herpes Simpleks 1 (HSV-1) ve Herpes Simpleks 2 (HSV-2) virüsü olarak adlandırılan virüslerin yol açtığı enfeksiyondur. Ağız ve genital bölgede enfeksiyonlara yol açan bu virüsler toplumda oldukça yaygındır. Enfeksiyon ağız çevresinde olduğu zaman oral herpes, genital bölgede olduğunda ise genital herpes olarak adlandırılır. Ferti-Jin Kadın Sağlığı ve Yardımcı Üreme Teknikleri Merkezi Klinik Direktörü Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.Dr. Seval Taşdemir, Mynet okurları için yazdı.
Genital Herpes'in bulguları nelerdir?
Virüs bulaştıktan sonra 10 gün içinde genital bölgede sivilceler çıkar. Bu sivilceler kaşınır ve bir süre sonra ağrılı ülserler haline gelir. Yorgunluk, ateş, ağrı, idrar yaparken yanma ve vajinal akıntı da bu bulgulara eşlik edebilir. Herpes enfeksiyonları bazen hiçbir bulgu vermez ve kişi Herpes virüsü taşıdığını bilmeyebilir. İlk atak iyileştikten haftalar veya aylar sonra enfeksiyon tekrarlar. Erişkinler yılda 5-8 Herpes atağı geçirebilir.
Herpes nasıl yayılır?
Dokunma ile vücudun bir bölgesinden diğerine yayılır. Cinsel ilişki eşler arasında hastalığın yayılmasına yol açar. Virüsün en kolay bulaştığı dönem Herpes lezyonlarının (uçuk yaralarının) aktif olduğu dönemdir. Herpes virüsünün enfeksiyonun aktif olmadığı dönemde de bulaşması mümkündür. Özellikle ağız, gözler ve genital organlar gibi nemli olan bölgelere virüs kolay bulaşır.
Herpes enfeksiyonları her zaman tekrarlar mı?
Enfeksiyonu almış olan kişilerin %50'sinde Herpes tekrarlar. Herpes lezyonlarının ilk görüldüğü yerlerde yeni lezyonlar çıkar. Tekrarlayan ataklardaki yakınmalar daha hafiftir. Bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar, başka enfeksiyonların varlığı, stres, cerrahi işlemler, derinin tahriş olması, menstruasyon (adet kanaması) ve cinsel ilişkide bulunmak ataklara yol açabilir.
Herpes enfeksiyonlarının tanısı nasıl konur?
Muayene sırasında görülen Herpes lezyonlarından alınan örneklerden virüs kültürü yapılarak veya kanda virüse karşı üretilmiş antikorlar tespit edilerek enfeksiyonun tanısı kesinleştirilir.
Gebelikte geçirilen Herpes enfeksiyonları bebeği nasıl etkiler?
Herpes virüsünü taşıyan gebelerin çok az bir kısmı enfeksiyonu bebeklerine geçirir. Gebeliğin son döneminde Herpes virüsü ile ilk kez karşılaşan anne adaylarının virüsü doğum sırasında bebeklerine geçirme riski %30-50'dir. Bu bebeklerde beyin iltihabı ve körlük görülebilir. Aktif enfeksiyon geçiren gebelerde erken doğum riski de artar. Gebeliğin erken dönemlerinde geçirilen Herpes enfeksiyonları düşüklere yol açar. Gebelik sırasında tekrarlayan Herpes enfeksiyonlarının bebeğe geçme olasılığı daha düşüktür.
Yenidoğan bebekleri Herpes enfeksiyonlarından korumak için ne gibi önlemler alınmalıdır?
Siz veya eşiniz bugüne kadar Herpes virüs enfeksiyonu geçirdiyseniz hekiminizi bilgilendirmeniz gerekir. Eşiniz virüsü taşıyorsa mutlaka kondom kullanarak cinsel ilişkide bulunmanız gerekir. Herpes virüsünü taşıyan anne adaylarının sezaryen ile doğum yapması önerilir.
Herpes enfeksiyonları nasıl tedavi edilir?
Herpes enfeksiyonları antiviral ilaçlar (virüslere karşı etkili olan ilaçlar) ile tedavi edilir. Bu ilaçlar atağın süresini ve yakınmaların şiddetini azaltır. Yılda altıdan fazla atak geçiren kişilere düşük dozda ve sürekli ilaç kullanmaları önerilir, bu uygulama atakların sıklığını azaltır.Rahat ve pamuklu iç çamaşırlarının giyilmesi, ılık banyo alınması,lezyonların üzerine soğuk kompres ve buz uygulanması ve ağrı kesicilerin kullanulması yakınmaları azaltabilir.
Herpes enfeksiyonları kansere yol açar mı?
Herpes enfeksiyonları, tek başına kansere yol açmaz fakat Papilloma virüsü ile enfekte olan kişilerde rahim ağzı kanseri görülme ihtimalini arttırır. Cinsel temas yolu ile bulaşan enfeksiyonları geçiren tüm kadınların rahim ağzı kanseri yönünden düzenli olarak kontrol edilmesi gerekir.
Herpes enfeksiyonlarından korunmak ve enfeksiyonların yayılmasını engellemek için ne gibi önlemler alınması gerekir?
- Aktif enfeksiyon olduğu sırada cinsel ilişkide bulunulmamalıdır.
- Herpes virüsünü taşıyan kişilerin cinsel ilişkide bulunurken kondom kullanmalıdır.
- Uçuk lezyonlarına dokunulmaması, dokunulduğunda elleri mutlaka çok iyi yıkanması gerekir.
