Gri balinanın Büyük Okyanus'ta rekor kıran göçü

Helen Briggs

BBC Çevre Muhabiri

Bir dişi gri balina, Rusya'nın doğu kıyısından Meksika açıklarındaki üreme alanlarına kadar yüzüp dönerek herhangi bir memeli hayvan için kaydedilmiş olan en uzun göç rekorunu kırdı.

Biology Letters adlı yayın organında yer alan araştırmaya göre, gri balinanın 22 bin 500 kilometrelik Büyük Okyanus yolculuğunu yapması, bu balina türünün korunmasıyla ilgili sorunları yeniden gündeme getirdi.

Amerikan ve Rus biyoloji uzmanları Büyük Okyanus'un sadece batı kesiminde yaşayan gri balina türünün kaybolmuş olabileceğine işaret ediyor.

Şimdiye dek iki belirgin gri balina türü olduğu varsayılıyordu. Kuzey Amerika'nın batı kıyısında görülen gri balinalar ile Doğu Asya kıyılarında görülen ve sayıları çok azalmış olan gri balinalar.

Rusya'da kayda geçirilen 7 balinadan üçünün Büyük Okyanus'un kuzeyini aşarak Meksika açıklarındaki üreme bölgelerine yüzmesi bunların aynı gruptan olabileceklerini düşündürüyor.

Söz konusu balinalardan, bilim insanlarınca Varvara diye adlandırılan dişi balina, bu uzun göçü gerçekleştirdi.

Oregon Üniversitesi Deniz Memelileri Enstitüsü'nden önde gelen araştırmacı Prof. Bruce Mate, "Bu balinaların Meksika'da doğmuş oldukları hemen hemen kesin. Bu az sayıda örneği esas alacak olursak iki tür gri balina nüfusunun bire indiği düşünülebilir. Bir başka mantıki açıklama ise şu olabilir: Bunlar gerçekten Batı'da yaşayan gri balinalar ama önceden düşünüldüğü kadar çok sayıda değiller." diyor.

Gri balina çoğunlukla Büyük Okyanus'un kuzeyindeki sığ kıyılarda görülüyor.

Geçen yüzyılda, balina avcılığı yüzünden gri balina türü kaybolma noktasına dek gelmişti. Doğu kıyılarındaki gri balinalarının sayısı artarak 20 bine çıktı. Uluslararası Balina Komisyonu'na göre, Batıdaki gri balinalar ise sadece 180 kadar kaldı.

Yayımlanan araştırma ve genetik kayıtlar ile fotoğraf çekilerek yapılan saptamalar iki balina nüfusunun birbirleriyle yakından ilişkili olduğunu ya da aynı gruptan olduklarını düşündürüyor.

Bilim insanlarına göre bu, Batı'da yaşayan "gerçek" gri balinanın soyunun artık tükenmiş olduğu ve Doğu'da yaşayan gri balinaların ise geleneksel üreme alanlarından çok daha uzaklara gitmeye başladığı anlamına gelebilir.

Uluslararası Balina Komisyonu'nda görevli bilim insanları daha önce Rusya'nın doğusundaki yürütülen petrol aramalarının bölgedeki gri balinaları tehdit ettiği kaygısını dile getirmişti.