Bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıl dönümü olan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı tüm Türkiye'de çeşitli etkinliklerle kutlanıyor. Ama bu günlere hiç te kolay gelmedik.
93. yılını kutladığımız Cumhuriyet'in ilan ediliş sürecini kısaca hatırlayalım...
Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919'da Osmanlı hükümeti tarafından, bölgede düzeni sağlaması için devletinin bir gemisi ile Samsun'a gönderilmiştir. Ülkenin çoğu ilinde kongreler düzenlemiş ve "Tek bir egemenlik var, o da milli egemenliktir. Milletin egemenliğini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." ilkesiyle, yurdun her tarafından gelen ulus temsilcilerini 23 Nisan 1920 günü Ankara'da Büyük Millet Meclisi'nde toplamıştır.
Meclis Mustafa Kemal Paşa'yı 'Meclis Başkanı' seçmiştir. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Büyük Millet Meclisi, Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatmıştır. Halk ve düzenli ordular düşman kuvvetlerine karşı savaş vermiş, omuz omuza mücadele etmiştir.
Kurtuluş Savaşı'nın zaferle sonuçlanmasının ardından TBMM 1 Kasım 1922'de saltanatı kaldırmıştır. Padişah Vahdettin, 'vatan haini' ilan edilmiş ve yurdu terk etmiştir.
24 Temmuz 1923 günü İsviçre'nin Lozan şehrindeki Lozan Üniversitesi'nde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileri ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri Lozan Barış Antlaşması'nı imzalamıştır. Bu antlaşma ile yeni bir devletin temelleri atılmış fakat devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemiştir.
İkinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Ağustos'ta ilk toplantısını yapmıştır ve 13 Ekim'de Ankara, başkent ilan edilmiştir. Bu dönemde Atatürk, egemenliğin ulusa dayandığı bir sistem olan cumhuriyet yönetiminin ilanı için hazırlıklar yapmaya başlamıştı. Atatürk 28 Ekim akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya'da yemeğe çağırmış ve "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz," demiştir.
İşte şimdi Atatürk'ün Cumhuriyet'i ilan ettiğinden itibaren ölümüne dek 29 Ekim fotoğraflarını göreceğiz...
Atatürk'ün Cumhurbaşkanlığının ikinci gününde çekilmiş bir resmi
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet Bayramı töreninde
(29 Ekim 1925)
29 Ekim 1925
Cumhuriyet Bayramı töreninde T.B.M.M. Başkanı Kazım Özalp ile...
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet Bayramı geçit töreninde
(29 Ekim 1926)
29 Ekim 1927
Gazi Mustafa Kemal, Şeref Tribününden töreni kabul ediyor. Yanında T.B.M.M. Başkanı Kâzım Özalp ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak...
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet Bayramı geçit törenini izlerken
(29 Ekim 1929)
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını kabulden sonra, Meclis'ten çıkarken
(29 Ekim 1929)
29 Ekim 1929
Ankara Palas'ta kostümlü Cumhuriyet Balosu'nda...
29 Ekim 1930
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal,Macaristan Başbakanı Betlen ile Cumhuriyet Bayramı balosunda
(29 Ekim 1930)
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal,Yunanistan Başbakanı Venizelos ile Cumhuriyet Bayramı balosunda
(29 Ekim 1930)
29 Ekim 1931
Genelkurmay ve Milli Savunma Bakanlığıbinasının hizmete açılmış töreninde...
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet'in onuncu yılı kutlamalarına giderken
(29 Ekim 1933)
Rus Mareşali, Cumhuriyet'in 10. Yılını kutluyor
(29 Ekim 1933)
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet Bayramı geçit töreninden sonra Rus Mareşali Voroşilof ile
(29 Ekim 1933)
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet'in onuncu yılı kutlamalarında
(29 Ekim 1933)
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet'in onuncu yılında Başbakan İsmet Paşa ile...
(29 Ekim 1933)
29 Ekim 1933
Gazi Mustafa Kemal, 10 ncu Yıl Nutkunu söylerken...
29 Ekim 1935
Cumhuriyet Bayramı töreninde İsmet İnönü ile Ankara Hipodromu'nda
Cumhurbaşkanı Atatürk, Cumhuriyet Bayramı'nda geçit törenini izlerken
(29 Ekim 1936)
29 Ekim 1936
Atatürk, Cumhuriyet Bayramı Balosu'nda davetlilerle
29 Ekim 1936
Atatürk, Cumhuriyet Bayramı kutlamaları için Meclis'e gelirken
29 Ekim 1936
Cumhurbaşkanı Atatürk, Cumhuriyet Bayramı tebriklerini kabul için T.B.M.M.'ne gelişinde Başbakan İnönüve Mareşal Fevzi Çakmak tarafından karşılanışı
29 Ekim 1937
Cumhuriyet Bayramı törenlerinde Fevzi Çakmak ile
29 Ekim 1937
Cumhurbaşkanı Atatürk, Cumhuriyet Bayramı tebriklerini kabul için T.B.M.M.'ne gelirken
29 Ekim 1937
Atatürk Cumhuriyet Bayramı'nda şeref tribününde...
Cumhurbaşkanı Atatürk, Başbakan Celâl Bayar ile Cumhuriyet Bayramı törenine giderken
Türkiye Cumhuriyeti Ordularına Mesaj
29 Ekim 1938