Hangi hayvanların yumruk ve tekmesi en güçlü?

Ella Davies

Reporter, BBC Nature

Hayvanlar aleminde en güçlü yumruğu ve çifteyi atan canlılar sadece hızları ve becerileriyle değil, kimlikleri ile de şaşırtabiliyor insanı.

Peygamberdevesi karidesi Örneğin peygamberdevesi karidesi bunlar arasında yer alıyor. Bu iş için geliştirilmiş ön uzuvlarıyla avlarına öyle güçlü yumruklar savuruyorlar ki, yumruğun etkisiyle suda ısı, ışık ve ses ortaya çıkıyor.

Bazı türler özel uzantılarını zıpkın şeklinde kullanırken, bazıları da bu işi sopa kullanır gibi yapıyor. Bu karideslerin bir vuruşla akvaryumları kırdığı çok görülmüştür.

Bu gözler hangi hayvanlara ait?Hayvanlar aleminin muhteşem anneleriPeygamberdevesi karidesi

Sheila Patek, Kuzey Carolina'daki Duke Üniversitesi laboratuvarında hayvanların hızlı hareketleri konusunda çalışmalar yapıyor. Patek'in ekibi, peygamberdevesi karidesinin tavus kuşuna benzer süsleri olan türünün, 800 mikro saniyeden daha kısa bir sürede vücut ağırlıklarının 2500 katı güçle yumruk savurabildiğini tespit etti.

"Bu canlılar tıpkı bir okçu gibi, vuruş öncesinde elastik enerji biriktirip sonra bunu birden bırakıyor" diyor Patek. Bunu sağlayan bağlantılı uzantıları, gücü bir sonraki uzantıya iletirken çoğaltan bir işlev görüyor ve bu gücün hedefe en şiddetli haliyle aktarılmasını sağlıyor.

Karidesler kendi bölgelerini korumak için rakipleriyle bu tür yumruklaşmalara son çare olarak başvurur. Önce birbirinin gücünü anlamaya çalışırlar. İş fiziksel kavga aşamasına gelince, en fazla yumruğa dayanan karides kavgayı kazanmış oluyor.

Bazı canlılar neden tek eşliliğe evrildi?Kendi bedenlerini yiyen hayvanlarTuzak çeneli karıncalar antenleriyle üstünlük savaşı yapar

Tuzak çeneli karıncalarPatek ayrıca tuzak çeneli karıncaları da inceliyor. Bu karıncalar ismini, avlanırken hızla kapanan çenelerinden alıyor.

Anlaşmazlıklarını çözmek için antenleriyle birbirine vurup, yuvada hiyerarşik olarak kimin üstün geleceğini belirliyorlar.

Arılar da karıncalar gibi antenlerini birbirine dokundurur. Ancak kimin üstün olduğunu göstermek için bu antenler yumruk gibi kullanılır.

2016'da yapılan bir araştırmada dört tuzak çeneli karıncanın anten yumruklaşması hızlı kameralarla görüntülendi. Florida'ya özgü bir türü, anteniyle rakibini saniyede 41,5 kez yumrukluyordu. Ekip, bu karıncayı "kayda geçmiş en hızlı boksör" olarak adlandırdı.

TavşanlarMemeli hayvanlar arasında en ünlü boksörler ise kahverengi tavşanlardır. Tavşanlar baharda çiftleşme döneminde rekabet kavgalarına sık girer.

Boks yapan kahverengi tavşanlar

Daha önce sadece erkek tavşanların bunu yaptığı sanılırdı. Oysa araştırmalar genellikle henüz çiftleşmeye hazır olmayan dişilerin ısrarcı erkek tavşanları kovmak için boksa başvurduğunu gösteriyor. Dişi tavşanların doğurganlık dönemi çok kısa olduğu için erkekler ısrarlı davranıyor.

KangurularAvustralya'da erkek kanguruların pazılarının şişmesi çiftleşme nedenli kavga hazırlığının işareti sayılıyor. Dişilerle çiftleşmek için çıkan kavgalarda kaslar ne kadar büyükse kanguru o kadar avantajlı oluyor.

Kangurular kavgada ön ayaklarını kullanarak birbirini itip kaksa da esas olarak güçlü tekmeleriyle ünlüler. Kuyrukları üzerinde dengelerini sağlayıp arka bacaklarıyla çok güçlü tekmeler atabiliyorlar. Bu şiddete bir de keskin pençeler eklendiğinde tekmelerin etkisi çok daha fazla oluyor.

Kangurular savunma amacıyla da tekmeye başvurabiliyor. Avustralya'da köpeklerini gezdiren birçok insan, kendilerini tehdit altında gören kanguruların bu tür saldırısına maruz kalmıştır.

Boks yapan gri kangurular

Zebra çiftesi

Atlarla haşır neşir olanlar atların tekmesinin ne kadar güçlü olduğunu bilir, özellikle arka ayaklarıyla çifte attıkları zaman.

Zebra çiftesinin çok daha güçlü olduğu söyleniyor, ancak bunu destekleyecek türden araştırmalar yok. Zebraları ehlileştirmek atlardan daha zor olduğu için bu kanı oluşmuş olabilir.

California Davis Üniversitesi'nden Tim Caro, zebraları doğal ortamlarında ürkütmeden incelemek için zebra kılığın girme yoluna bile başvurmuş. 2016'da yayımlanan Zebra Stripes (Zebra Çizgileri) adlı kitabında, ovadaki zebraların yırtıcı hayvanlarla nasıl baş ettiğini anlatıyor. Zebralar aslanların göğsüne çifte atıyor, ancak bunların ölümcül darbeler olduğunu gösterecek deliller yok.

Devekuşları ve zürafalar da güçlü tekmeleriyle bilinen hayvanlar arasında yer alıyor. Bunların büyük yırtıcı hayvanları tekmeleyip yaraladığına çok tanık olunmuştur.

Fakat bu eylemler çoğunlukla savunma amaçlıdır ve saldırganı kaçırmaya yöneliktir. Ama omurgaya ya da kafaya isabet etmesi halinde öldürücü olabilir.

Sekreter kuşu zehirli yılanları bir tek pençe darbesiyle etkisiz hale getiriyor.

Sekreter kuşuSahra-altı Afrika'nın otlaklarında, uzmanların "topuklu ayakkabılı ninja kartal" olarak tanımladığı ilginç bir kuş var. İlginç görünümlü bir kuş olan sekreter kuşu zehirli yılanlarla beslenir. Onları kafalarına isabet ettirdiği şiddetli bir pençe darbesiyle etkisiz hale getirir.

2016'da laboratuvar ortamında yapılan ölçümlerde, sekreter kuşunun, insanın göz kırpma süresinin onda birinde, kendi vücut ağırlığının beş-altı katı güçte tekme attığına tanık olunmuştu.

Aynı avlanma tekniklerinin, tarih öncesi dönemde Güney Amerika'da yaşayan ve terör kuşları adı verilen uçamayan kuşlar tarafından da uygulandığı tahmin ediliyor.

Belki de artık deyimlerimizi bu bilgilere göre yeniden uyarlamamız gerekiyor. Örneğin, kelebek gibi uçmak ve arı gibi sokmanın yanı sıra, karides gibi yumruk atmak ve kuş gibi tekmelemek deyimler sözlüğünde yerini alabilir.

Bu makalenin İngilizce aslını BBC Earth sayfasında okuyabilirsiniz.Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.