Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı 2021 yılında yapılacak olan 100 binlik Konut Projesi kapsamına Balıkesir’in Gömeç ilçesini de dahil etti.Gömeç Belediye Başkanı Mehmet İram Himam Ankara’da girişimlerinin ardından başkentten TOKİ müjdesi ile döndü.Ayağının tozuyla döndüğü Gömeç’te gazetecilerin sorularını yanıtlayan Belediye Başkanı Mehmet İrem Himam, “Ankara ziyaretlerimizde Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Başkan Yardımcı Dursun Baştürk ile karşılıklı görüştük.
Reformist adaylardan çoğunun veto edildiği seçimlerde hem meclis üyeleri hem de Uzmanlar Meclisi’nin boşalan sandalyeleri için seçim yapılacak. İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkanı Hakkı Uygur seçimleri ve beklentileri değerlendirdi
İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Uygur: - "İran, Trump seçimlere giderken mümkün mertebe üzerine giderek tavizler koparmaya çalışıyor diye düşünebiliriz. Çünkü Trump savaş istemediğini defaatle söyledi" - İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Serhan Afacan: - "Daha önce çok daha geçerli sebeplerden dolayı sıcak çatışmaya evrilmeyen ABD ile İran arasındaki gerilim her iki ülkedeki seçimlerden dolayı kontrollü ilerleyecektir" - Tebriz Araştırmaları Enstitüsü İran Uzmanı Babek Şahit: - "Tahran yönetimi, 'Trump İran’a geniş çaplı saldırı düzenlemez, olsa olsa sadece sınırlı hava saldırısı olur' kanaatinde. Yani İran’a yakın gruplar bu taciz saldırılarına devam edecekler"
ORSAM Başkanı Prof. Dr. Ahmet Uysal: - "Yaptırımlar İran'ın canını çok yakıyor. İran da 'Üzerime çok gelirseniz canınızı yakarım' diye mesaj vermek istiyor. Bunu da orada vekalet savaşlarıyla yapmaya çalışıyor" - İRAM Başkan Vekili Dr. Hakkı Uygur: - "ABD üslerine yönelik bir karşılık gelirse ABD tekrar cevap verecektir. ABD'nin altta kalması düşünülemez"
ORSAM Başkanı Ahmet Uysal: - "İran, Iraktan nefes almaya çalışıyor. Ciddi ambargolar altında olduğu için Irak'ı bir yaşam sahası olarak görüyor. Bu yüzden İran'ın Haşdi Şabi'nin lağvedilmemesi için bütün nüfuzunu kullanacağını düşünüyorum" - ORMER Araştırma Görevlisi Recep Tayyip Gürler: - "Haşdi Şabi’nin yürürlükten kalkması gibi bir durum söz konusu değil. Uzun vadede yeni kurulacak hükümetin atacağı adımlar bunu belirleyecek. İran’ın Haşdi Şabi’nin yürürlükte kalması için Irak hükümetini baskı altına alacağını da hesaba kattığımızda Iraklıların Haşdi Şabi’yi tamamen feshetme kararı almaları zor görünüyor" - İRAM Başkan Vekili Hakkı Uygur: - "Haşdi Şabi'ye 'artık farklı bir birlik istemiyoruz ve silah taşıma ısrarınız varsa orduya bağlanın' denilebilir. Merkezi komutanlığa bağlı, siyasi ve mezhebi görüşlerin çok önemli olmadığı bir yapı olabilir ancak İran'ın orada uzun süreli yatırımları var. Kağıt üzerinde bağlanmayı kabul edebilirler ama pratikte ipleri merkezi hükümete bırakacaklarını düşünmüyorum"
İRAM Ekonomi Araştırmacısı Ahmet Nabizada: - "2020'de yapılacak ABD başkanlık seçimlerinden umutlu olan İran, petrol ihracatına devam etmek ve ekonomisini düzeltmek için seçimlere kadar pes etmemeye çalışıyor" -"Çin'in İpek Yolu Projesi kapsamında İran'a sağlayabileceği ayrıcalıklar Tahran için çıkış yolu olabilir" - Atlantic Council Kıdemli Araştırmacısı Muhsin Tevekkül: - "Huzistan bölgesine yapılacak yatırımlar, Türkiye ve İran arasındaki yeni petrol ve doğal gaz projelerine zemin hazırlayabilir"
İRAM Dış Politika Koordinatörü İsmail Sarı: - "ABD'nin Trump döneminde de Orta Doğu'da dış müdahale değil, tamamen iç dengeleri kullanarak bölgedeki dengeyi sağlayacak bir strateji kullandığını görüyoruz" - Siyasi analist Ali Bakir: - "Körfez ülkelerinin de İran'a yönelik politikalarında değişimler oldu. Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen'den çekildiğini açıkladı daha sonra İran'a heyetler gönderdi ve İran'ın 700 milyon dolarlık dondurulmuş varlığını serbest bıraktı"
YTB Başkanı Abdullah Eren: - "İran'daki 20 milyon civarında Türk soydaşlarına ilişkin Türkiye'de çok detaylı araştırmalara rastlayamazsınız. Bilhassa İRAM gibi kuruluşların varlığı ve verdiğimiz desteklerle akademik literatür oluşuyor" - "Türkiye son dönem kurgulanan dış politikasında kullanılan Türkiye'ye has 'gönül coğrafyası' kavramı önemli bir güç parametresi"
Sakarya Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Prof. Dr. Kemal İnat: - "ABD bu yaptırımlarla ne hedefliyor? İran’da rejimi değiştirmek isteyen, İran ile Suud arasında sıcak bir çatışma isteyen ve İran’ın bölgede sınırlandırmak isteyen yani her üçünü arzu eden çevreler var ABD’de. Ama Trump, İran’ı bir şekilde bölgede sınırlandırmak istiyor. Rejim değişikliği peşinde değil" - İRAM başkan yardımcısı Dr. Hakkı Uygur: - "Suudi Arabistan petrol tesislerine ve Körfez'deki petrol tankerlerine düzenlenen saldırılar İran'ın ciddi anlamda sıkıştığını gösteriyor. Ancak ABD'nin tutumunun kısa vadede değişmesi kolay kolay mümkün değil"
İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: - "ABD Başkanı Donald Trump hem İran’a hem de diğer küresel aktörlere baskıyı günden güne arttırıyor ama küresel bir savaş çıkarma peşinde olmadığını düşünüyorum" - "Bununla birlikte Trump ABD’nin sahip olduğu gücün sınırlarını zorlayarak ekonomik çıkarları maksimum düzeye çıkarma çabasında. Yani Trump, İran'da savaş değil ekonomik kazanç peşinde. Bu da beraberinde ABD’nin daha uzun bir süre küresel hegemonyasını sürdürmesine imkan sağlayacak" - "AB Troykası, Rusya ve Çin de ABD yaptırımlarına boğun eğmiş durumdadır. Zira özellikle AB ve Çin’in ABD ile olan ticaret hacmi göz önünde bulundurulduğunda kimse İran için büyük fedakarlıklara katlanmak istememektedir. Ayrıca bu aktörler ABD’nin kendilerine yönelik baskılarında İran’ı bir nevi pazarlık aracı olarak da kullanmaktadır" - "Tarafların, maliyetinin altından kalkamayacağı bir savaşa girmeye pek hevesli olmadığı anlaşılmaktadır. Ancak İran, yaptırımların hafifletilmesi amacıyla çatışmanın dozunu artırma peşindedir. Bu şekilde karşı tarafın kırılgan noktasını zorlayarak amacına ulaşmaya çalışmaktadır. Bunun farkında olan Trump savaş ile değil yaptırımlar yoluyla sonuç alacağından emin bir şekilde şu anki politikasını sürdürmekten yanadır." - "(ABD-İran çatışması olursa) Türkiye’nin sınırlarında Irak ve Suriye’de yaşanan deneyim İran sınırları içerisinde de tahakkuk edecektir. Bu durum doğal olarak Türkiye ulusal güvenliğini ve toprak bütünlüğünü tehdit eden riskler barındırmaktadır" - "AB, Rusya ve Çin olabildiğince İran’ın nükleer anlaşmada kalmasını, sürecin bir çatışmaya dönüşmesini engellemeye çalışıyor. Bu aktörlerin İran’ı ikna çabası Tahran’ın hayatını idame ettirebilmesi için gerekli ekonomik çözümleri beraberinde getirmezse krizin daha kötüleşmesinin önüne geçemeyecekler"
AA Haber Akademisince Genç Yetenek Geliştirme Programı'nı tamamlayan gazetecilere yönelik "Ajans Haberciliği" hizmet içi eğitimleri kapsamında İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) ziyaret edildi - Haber Akademisi Müdürü Alptekin Cihangir İşbilir: - "AA'nın devrim gibi bir çalışması da insan kaynağına ve haber akademisi faaliyetlerine çok ciddi yatırım yapmasıdır"
AA Haber Akademisince Genç Yetenek Geliştirme Programı'nı tamamlayan gazetecilere yönelik "Ajans Haberciliği" hizmet içi eğitimleri kapsamında İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) ziyaret edildi - Haber Akademisi Müdürü Alptekin Cihangir İşbilir: - "AA'nın devrim gibi bir çalışması da insan kaynağına ve haber akademisi faaliyetlerine çok ciddi yatırım yapmasıdır"
İRAM İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: - "İranlı yetkililer petrol yaptırımlarına karşı körfezdeki petrol sevkiyatlarına yönelik tehditlerde bulunmuş olsa da İran'ın kendisi için bu kadar önemli bir ziyaret sırasında böyle bir tepki verme ihtimali oldukça zayıf" - "BAE ve Suudi Arabistan, Tahran-Washington arasında yumuşamaya kapı aralayacak girişimlerin sabote edilmesi adına böyle bir provokatif eylem gerçekleştirmiş olabilir" - İran Azad Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mehdi Mutahharniya: - "İran belirsizlik siyasetini kullanıyor. Bu belirsizlik, İran içindeki aşırılık yanlılarını ABD'ye karşı zafer kazanma psikolojisinde tutarken, diğer taraftan Tahran yönetiminin uluslararası arenada çeşitli imtiyazlar elde etmesi için elini güçlendiriyor"
İRAM İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: "Sabotajların, ABD'nin petrol muafiyetini tamamen kaldırmasıyla birlikte meydana gelmesi akla İran'ın daha önce yaptığı açıklamaları getirdi" "İran, BAE ya da Suudi Arabistan'ın petrol tankerlerinin vurulması, tarafları daha hızlı bir şekilde karşı karşıya getirmek için İsrail gibi aktörlerin sabotajı da olabilir" "İran, olayın açıklığa kavuşması için soruşturma istedi ancak bu tür olayların kendisine isnat edilmesi için yeterince malzeme verdi"
İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi iş birliğinde düzenlenen ’İran Araştırmaları Çalıştayı’, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Kütüphanesi Konferans Salonu’nda düzenlenen kapanış ve değerlendirme oturumuyla sona erdi.Çalıştayın değerlendirme oturumuna İRAM Başkanvekili Dr.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi(NEVÜ) ve İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) tarafından düzenlenen ve Türkiye genelinde Tarih ve Türkoloji disiplinlerinde İran’a ilişkin akademik çalışmalar yürüten akademisyenlerin katkı sunacağı ‘İran Araştırmaları Çalıştayı’ akademisyenler, uzmanlar ve davetlilerin katılımlarıyla başladı.Çalıştayın açılışında konuşan Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi(NEVÜ) Rektörü Prof.
Ankara’da İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) ve Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (AYBU) ev sahipliğinde "Türkiye-Pakistan-İran İşbirliği" konulu uluslararası sempozyum düzenlendi.Ankara’da bir otelde düzenlenen sempozyumda üç ülke arasındaki ekonomik ve politik ilişkilerin önemi dile getirildi.
ABD'nin, İran resmi ordusu Devrim Muhafızlarını terör listesine alarak tarihinin en radikal kararına imza attığını belirten uzmanlar, Trump'ın bu kararla ülkesindeki neo muhafazakar kesimi konsolide ederken dış politikada da Suudi Arabistan, BAE ve İsrail eksenini bir arada tutmaya çalıştığı görüşünde birleşiyor - İRAM Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: -"Devrim Muhafızları Ordusu İran'ın askeri anlamda amiral gemisidir. Devrim Muhafızları Ordusu sadece asker sayısından ibaret değil ve gücünü sadece buradan devşirmiyor. İran ekonomisinde çok güçlü bir aktör. Devrim Muhafızları Ordusu'nun terörist örgüt haline dönüştürülmesinin aslında sahada çok büyük bir karşılığı yok ama psikolojik ve ekonomik olarak ciddi bir karşılığı var" - İRAM Araştırmacısı Dr. İsmail Sarı: - "ABD, hem siyasi hem ekonomik güç olarak bir nevi devlet içinde devlet olan Devrim Muhafızları Ordusu'nu hedefe aldı. Tarihinde ilk defa radikal bir karar alarak bir devletin resmi ordusunu terör listesine alıyor" - Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Cüneyt Özşahin: - "ABD'nin bu kararı zaten sıkıntı içinde olan İran ekonomisini daha da zorlayacak. Zaten ABD'nin de asıl amacı bu. Bu ekonomik darboğazın İran'da sosyolojik bir karşılığı olabileceğini düşünüyor. Geçmişte bunlar yaşandı"
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde Dr. Öğretim Üyesi Atay Akdevelioğlu: - "Devrim Muhafızları herhangi bir paramiliter güç değil bildiğimiz devlet ordusu. Bu açıdan kararın (ABD'nin Devrim Muhafızları Ordusunu yabancı terör örgütü listesine almasının) uygulamada hayata geçmesi çok zor" - "Bu kararın kağıt üstünde kalma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum, pratikte bunun bir sonucu olmayabilir" - İRAM Başkan Vekili Dr. Hakkı Uygur: - "Devrim Muhafızları Ordusu İran devletinin güvenlik bürokrasisinin belkemiğidir" - "ABD'nin Devrim Muhafızları Ordusunu yabancı terör örgütleri listesine alması tek başına bir anlam ifade etmiyor"
İRAM Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - "İran'da yıl sonu itibarıyla yüzde 50-55 bandında enflasyon öngörülüyor. Ülkede genel işsizlik oranı yüzde 14’lere yaklaştı. Genç işsizliğin ise yüzde 60’lara çıktığı söyleniyor" - İRAM İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: - "Aylardır maaş alamayan kamu ve özel sektör çalışanları, emekliler ve bankazedelerin protestoları ülkenin iç güvenliğini tehdit ediyor" - İRAM Dış Politika Koordinatörü Sabir Askeroğlu: - "Avrupa, İran ile ilişkilerinde ABD ile paralellik göstermediğini belirtse de İran'a yönelik sorumluluklarını yerine getirmedi"
İRAM Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - "İran'da yıl sonu itibarıyla yüzde 50-55 bandında enflasyon öngörülüyor. Ülkede genel işsizlik oranı yüzde 14’lere yaklaştı. Genç işsizliğin ise yüzde 60’lara çıktığı söyleniyor" - İRAM İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: - "Aylardır maaş alamayan kamu ve özel sektör çalışanları, emekliler ve bankazedelerin protestoları ülkenin iç güvenliğini tehdit ediyor" - İRAM Dış Politika Koordinatörü Sabir Askeroğlu: - "Avrupa, İran ile ilişkilerinde ABD ile paralellik göstermediğini belirtse de İran'a yönelik sorumluluklarını yerine getirmedi"
İran ve Ermenistan yönetimleri, Tahran'dan Erivan'a ihraç edilen doğal gaz miktarını artırmayı planlıyor - Ermenistan'da Paşinyan yönetimi, İran'dan Gürcistan'a giden doğal gaz için "transit ülke" olmayı kabul ederken, bu durumdan ekonomik ve stratejik olarak faydalanmayı umuyor - Ermenistan üzerinde büyük etkisi olan Rusya ise Tahran ile Erivan'ın bu yakınlaşmasına sıcak bakmıyor - İRAM Dış Politika Koordinatörü Sabir Askeroğlu: - "Paşinyan, Rusya'ya olan bağımlılığını azaltmak için İran'a daha fazla yakınlaşmak isteyebilir ama ne kadar yakınlaşabilir bilinmez çünkü İran da Ermenistan politikasını Rusya'nın çıkarları doğrultusunda yürütüyor" - Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Kafkasya Çalışmaları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Yıldız Deveci Bozkuş: - "Ermenistan'ın Rusya'ya olan enerji bağımlılığını kırmaya çalışmak için İran'la ilişkilerini sürdürme konusunda büyük bir çaba sarf etmeye devam edeceğini söylemek mümkündür"
İran ve Ermenistan yönetimleri, Tahran'dan Erivan'a ihraç edilen doğal gaz miktarını artırmayı planlıyor - Ermenistan'da Paşinyan yönetimi, İran'dan Gürcistan'a giden doğal gaz için "transit ülke" olmayı kabul ederken, bu durumdan ekonomik ve stratejik olarak faydalanmayı umuyor - Ermenistan üzerinde büyük etkisi olan Rusya ise Tahran ile Erivan'ın bu yakınlaşmasına sıcak bakmıyor - İRAM Dış Politika Koordinatörü Sabir Askeroğlu: - "Paşinyan, Rusya'ya olan bağımlılığını azaltmak için İran'a daha fazla yakınlaşmak isteyebilir ama ne kadar yakınlaşabilir bilinmez çünkü İran da Ermenistan politikasını Rusya'nın çıkarları doğrultusunda yürütüyor" - Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Kafkasya Çalışmaları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Yıldız Deveci Bozkuş: - "Ermenistan'ın Rusya'ya olan enerji bağımlılığını kırmaya çalışmak için İran'la ilişkilerini sürdürme konusunda büyük bir çaba sarf etmeye devam edeceğini söylemek mümkündür"
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Türkiye-İran Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti Van Milletvekili Osman Nuri Gülaçar, "Türkiye’nin, ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) tek taraflı yaptırımlarına mesafeli duran tutumu sayesinde İran’a yaptığı ihracat önemli oranda artmıştır" dedi.AK Parti MKYK Üyesi, Van Milletvekili ve TBMM İran Dostluk Grubu Başkanı Osman Nuri Gülaçar, İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) tarafından düzenlenen program vesilesiyle gün boyu İran tarafıyla temaslarda bulundu.
İRAM İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: - "Devletin elindeki tüm yetkilere ve araçlara rağmen halen halkı istedikleri noktaya getiremediğini görüyoruz. Genç nüfusun sekülerleşmesi İran'da rejime tehdit olarak görülüyor" - İRAM Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - İran'da genç nüfus ülkenin ekonomisini hızlandıracak bir değer olarak kabul edilebilir" - İRAM Başkan Vekili Dr. Hakkı Uygur: - "Türkiye, Suriye'de ve bölgede İran'ın birçok politikasına karşı olmasına rağmen askeri tehditler veya ekonomik yaptırımlarla İran'ın hedef alınmasına karşı konum alıyor"
İRAM İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: - "ABD'nin hem etnik hem de mezhepsel örgütler üzerinden bölgedeki müttefikleriyle iş birliği içerisinde hem de küresel düzeyde İran'a baskıyı artırdığı görülüyor" - "Saldırılar İran'ı istikrarsızlaştıracak çapta değil" - İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Serhan Afacan: - "İran ülkedeki terör eylemlerini Suudi Arabistan'ın İran'ı istikrarsızlaştırma faaliyetlerinin bir sonucu olarak görüyor" - İran saldırılara cevap vermek yerine Hizbullah'ı daha fazla destekliyor ya da Yemen’de Suudi Arabistan’ın işlerini zorlaştıracak eylemlere girişiyor"
Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Atay Akdevelioğlu: - "Avrupa INSTEX adı verilen özel ticari mekanizmayla İran'a maddi fayda değil sadece umut verecek" - "İran’ın iktisadi sorunları sadece ambargolardan kaynaklanmıyor. Ciddi yapısal sorunlar vardır ki bunların aşılmasına çalışmak, rejimin niteliğini sorgulamayı gerektirebilir" - "ABD’nin mekanizmanın ayrıntılarını onaylamış olması, bu mekanizmanın varlığından hoşnut olduğu anlamına gelmez" - İRAM Başkan Yardımcısı Hakkı Uygur: - "Bu mekanizmanın İran'ı çok fazla rahatlatacağını düşünmüyorum ama şöyle bir anlamı var, bu diplomatik bir girişim ve AB'nin hala ABD ile aynı noktada olmadığını gösteriyor"
İRAM İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: "Avrupa İran'ın sıkışıklığını fırsat bilerek, mekanizmanın çerçevesini genişletme vaadiyle FATF ve balistik füze meselesiyle ilgili ABD'nin öne sürdüğü şartları Tahran'a dayatabilir" - Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Aslan: "Mekanizmanın devreye girmesi tek başına başarı olarak kabul edilemez. Mekanizmayla ilgili önümüzdeki dönemde takip edilmesi gereken önemli nokta İran ile AB ülkeleri arasındaki ilişkilerin genel rotası olacak. İlişkilerin rotası bu mekanizmanın işleyişini etkileyebilir"
ABD'nin yaptırımları Türkiye ve İran arasındaki ticareti baskılarken, uzmanlar, ekonomik ilişkileri sürdürmek ve şirketleri korumak için alternatif mekanizmalar oluşturulması ve firmaların pozisyonlarının revize edilmesi önerisinde bulundu - SETA Ekonomi Direktörlüğü Araştırmacısı Şerif Dilek: - "Türkiye, İran ile ekonomik ilişkilerini sürdürmek ve şirketlerini korumak noktasında alternatif mekanizmalar oluşturmalıdır" - İRAM Başkan Vekili Hakkı Uygur: - "Önümüzdeki dönemde özellikle Avrupalıların açıklayacağı 'özel amaçlı araç' mekanizmasının nasıl şekilleneceğine bağlı olarak Türk şirketleri pozisyonlarını revize edeceklerdir"
İran Araştırmalar Merkezi Başkan Yardımcısı Hakkı Uygur: - "Trump’ın beklentisi, İran’ın petrol satışını sıfıra indirmek yönünde" - "Eğer önümüzdeki 6 aylık dönemde İran'ın petrol satışında bir yarı yarıya azalma daha olursa İran ekonomisi felç olmaya başlayacaktır" - İRAM İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: - "İran’da rejim yanlıları ve reformistleri arasındaki denge, 2019 yılında, ABD yaptırımları nedeniyle değişebilir"
İRAN Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkan Vekili Hakkı Uygur, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin gerçekleştireceği Türkiye ziyaretini ilişkin, "Bu ziyaret Fırat'ın doğusuna yönelik olası operasyon ile direkt olarak ilgili değil; ama muhakkak ki o da gündemdeki önemli konulardan biri olacaktır" dedi.
İRAN Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkan Vekili Hakkı Uygur, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin gerçekleştireceği Türkiye ziyaretini ilişkin, "Bu ziyaret Fırat'ın doğusuna yönelik olası operasyon ile direkt olarak ilgili değil; ama muhakkak ki o da gündemdeki önemli konulardan biri olacaktır" dedi.
ABD'nin 4 Kasım'da yürürlüğe giren yaptırım kararının İran'ı ekonomik açıdan bitirmeye yönelik olduğunu belirten dış politika uzmanları, Beyaz Saray'ın bu yolla İran'ın nükleer silah geliştirmesini engellemeyi ve desteklediği örgütler vasıtasıyla Orta Doğu'daki etkinliğini kırmayı amaçladığını savundu - İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - ''ABD, İran petrolünü tamamen devre dışı bırakmış oluyor. Bu durum ister istemez küresel petrol fiyatlarına da yansıyacaktır'' - ''ABD, İran'ı cezalandırarak kendi müttefiklerine de tokat atıyor. Dolayısıyla İran ile ilgili petrol yaptırımlarını konuşurken bir yandan da petrol fiyatlarına bakmak lazım. İran'ın petrol piyasasından çıkmasından dolayı petrol fiyatları 100 dolarların üzerine çıkarsa o zaman ABD, tüm dünya ekonomisini sarsmış oluyor'' - "Suriye gibi istikrarsızlaşacak bir İran'ın yükünü ne Türkiye ne de AB kaldırabilir. Dolayısıyla gerek Türkiye gerek AB, bu şekilde bir rejim değişikliği veya İran'da istikrarsızlığa neden olacak bir değişimi çok arzu etmiyor'' - İstanbul Medeniyet Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Dr. Serhan Afacan: - ''En kritik yaptırımlardan biri de İran'ın dünya limanlarına, yabancı gemilerin de İran limanlarına erişiminin kısıtlanması. Ayrıca İran uçaklarının hava limanlarını kullanma kısıtlaması ve İran'ın uluslararası finans sisteminden izole edilmesi. Dolayısıyla ABD, İran ekonomisini bitirmek, adeta belini kırmak istiyor'' - "ABD'nin halihazırda yapmaya çalıştığı şey İran'ı ehlileştirmek. İran'ı kendisi ve bölgede başta İsrail, Suudi Arabistan olmak üzere müttefikleri için tehdit olmaktan çıkarmak ve bir daha bu bölgesel meselelere müdahil olamayacak pozisyona gerilemesini sağlamak''
İran'a yönelik yaptırımlarda ABD’nin Türkiye'yi altı ay süreyle muafiyet listesine almasının ne anlama geldiğini ve konuyla ilgili bütün gelişmeleri İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Genel Başkanı Dr. Serhan Afacan, Amerika’nın Sesi’ne değerlendirdi
ABD yönetiminin İran'ı hedef alan ikinci aşama yaptırımlarının, Türkiye'nin de aralarında olduğu ülkelere nasıl yansıyacağı tartışılıyor - İRAM İç Politika Koordinatörü Mehmet Koç: - "İran için Türkiye ile ticareti Türk lirasıyla yapmaktan başka bir çare gözükmüyor. İkinci aşama yaptırımların devreye girmiş olması başka bir seçenek bırakmıyor" - Türk-İran Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Perihan Fatih: - "Yerel para birimiyle ticarete yönelik düzenlemeler yapılırsa iş insanları için çok daha iyi olur"
Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Başdanışmanı Doç. Dr. Hatice Karahan: - "Yerel para birimlerinin ticarete teşvik etme potansiyeli var. Bu da ekonomik büyümenin çok önemli bir unsuru" - "Küresel piyasalar ve ticari korumaların artması neticesinde gelişmekte olan ülkelerin ticareti geliştirmek için iş birliği yapması daha da gerekli hale gelmiştir" - İRAM Ekonomik Araştırmalar Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - "ABD’nin küresel mali sisteme hakim olma durumu mali araçlarını kendi siyasi amaçlarına hizmet için kullanma kozu veriyor"
İRAM İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: - "Irak'ta kötü yönetimlerin doğrudan veya dolaylı olarak İran'la bağlantılı olması tüm bu olumsuzlukları İran'ın hanesine yazdı. İran'ın artık Irak'ta işi zor" - "Irak'ta artık bütün bileşenler, İran'ın haddinden fazla nüfuzunun, kalkınma ve refah yerine yıkıma, istikrarsızlığa ve kaosa sebebiyet veren bir etkisi olduğunu değerlendiriyorlar" - İRAM Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Uygur: - "Yolsuzluklar ve hizmet eksikliği gibi sorunlar İran'ın rakiplerine oldukça ciddi bir bahane veriyor. Nitekim bunun kullanıldığını görüyoruz. Şiiler içindeki ayrım ve düşünce farklılıkları daha sık gündeme gelecek ve belki de kuzeyde olduğu gibi güneyde de silahlı çatışmalar göreceğiz" - "İran'a baskılar artarsa en büyük çatışma alanlarından biri Irak olacaktır. O zaman da İran elindeki imkânları, Irak'ta sahip olduğu imkânları çok farklı şekilde kullanacaktır"
İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Uygur: "ABD, önümüzdeki üç ay içerisinde üçüncü ülkeleri zorlayacak hem de İran’a uyguladığı bu birinci derece yaptırımların etkisini ölçmeye çalışacaktır"
Uzmanlar, ABD'nin İran'ın petrol ihracatını kısıtlama çabalarına karşılık, İran'ın ortaya attığı "Basra Körfezi'ni kapatma" tehdidini değerlendirdi - İRAM Başkan Yardımcısı Hakkı Uygur: - "İran, Basra Körfezi'nde tanker batırarak teorik olarak geçişi engelleyebilir. Bunları yaptığı zaman sadece ABD’nin değil tüm dünyanın sorunu olur" - "ABD, İran’a yönelik kısıtlı da olsa askeri bir operasyon düzenleyebilir" - Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tayyar Arı: - "İran’ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidi gerçekleştirilebilecek bir tehdit değil" - "İran'ın Basra Körfezi'ni kapatmaya gücü yetmez"
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Atay Akdevelioğlu: - ''Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde İran'ın nükleer programına dair alınan yaptırım kararlarını New York'taki Rusya Misyonu hazırladı" - İRAM Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Uygur: - "ABD çok şiddetli yaptırımlar başlattı. Rusya ilginç bir şekilde buna tepki göstermedi"
İran Araştırmalar Merkezi (İRAM) Dış Politika Koordinatörü İsmail Sarı: - "ABD İran'ın nüfuz alanlarını dağıtmak istiyor. Suriye, Lübnan, Irak ve Yemen'den çekilmesini istiyor. İran'ın İsrail gibi (ABD) müttefiklerine tehdit unsuru olmasını istemiyor" - Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - "Ruhani'nin göreve gelmesiyle imzalanan nükleer anlaşma İran'da tozpembe bir tablo ortaya çıkardı ancak ABD'nin finansal yaptırımlardan geri adım atmaması İran'ın anlaşmadan umduğu kazanımları elde etmesine engel oldu" - İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: - "Devrim sonrası rejimle entegre olmuş bir yapının son olaylarda rol alması rejim açısından alarm vericidir"
İRAM İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: - "(ABD'nin yaptırımları) Hükümet bu meseleyi kendi içinde halletmezse İran'ı artarak devam eden büyük sorunlar bekliyor" - AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Atay Akdevelioğlu: - "İran’daki rejim son 40 yıldır çarşının desteğiyle iktidarını sürdürdü. Dolayısıyla çarşının rejimi eleştiriyor olması ve bu eleştirisini sokağa taşıması İran’daki rejimin geleceğinin sorgulanması açısından çok önemli" - İRAM Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - "Ekonomik yaptırımların devreye girmesiyle protesto hareketleri giderek daha da derinleşebilir. Devletin, vatandaşların ekonomik sorunlarını çözme konusunda yetersiz kalması durumunda bu tip sokak hareketleri çeşitli tonlarda ve seviyelerde ortaya çıkabilir"
Güvenlik ve Strateji Uzmanı Abdullah Ağar: - "PKK üzerinde İran'ın da bir hesabı var. Bu hesaba bağlı olarak PKK'ya bizim istediğimiz gibi değil, kendi istediği gibi yaklaşıyor" - "PKK'nın etkisizleştirilmesiyle ilgili Türkiye'nin ortaya koyduğu reflekslerle, İran ve ABD'nin ortaya koyduğu refleksler ne yazık ki farklı" - İRAM Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Uygur: - "İran doğrudan Türkiye'nin operasyonlarına destek vererek tabiri caizse bir de PKK'ya bulaşmak istemiyor. 'Bu benim sorunum değil' diyerek dışarıda kalmak istiyor" - SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Prof. Dr. Muhittin Ataman: - "İran için Türkiye bölgede bulunan devletler arasında en ciddi rakip. Suudi Arabistan ya da başka bir Müslüman ülkeden daha çok, Türkiye'nin bölgede güçlenmesini istemiyor" - İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın: - "İran, PKK ile mücadelede Kuzey Irak'taki orta ve uzun vadeli sonuçlardan çekiniyor"
İRAM Dış Politika Koordinatörü İsmail Sarı: - "ABD yönetimi henüz İran'a askeri bir müdahaleye karar vermiş değil. Böyle bir karar verirse İran'a karşı kullanabilecekleri çok çeşitli enstrümanlar var. ABD doğrudan net bir tutumdan ziyade belirsizlik politikası uygulayarak İran'ı yıpratmayı tercih ediyor" - "İran'a ülke sınırları içerisinde bir askeri müdahale olacağını düşünmüyorum. Ekonomik yaptırımlarla birlikte Orta Doğu'daki proxy'lerine (vekillerine) Suriye'de Şii milislere, Lübnan'da Hizbullah'a, Yemen'de Husiler'e, Irak'ta da Haşdi Şabi gibi gruplara operasyonlar düzenleyebilir" - "Donald Trump'ın kazanması ve nükleer anlaşmanın tartışma konusu olmaya başlamasından bu yana İran'ın ABD merkezli küresel ilişkileri sertleşmiş durumda, bu sertleşmeye bağlı olarak da İran'ın imajı tekrar kirleniyor" - "İran'ın insan haklarıyla ilgili ciddi sıkıntıları var. Ama bu sıkıntılar küresel ilişkilere bağlı olarak bazen gündeme çok taşınmıyor, bazen de abartılı olarak gündeme taşınıyor" - "Toplumlarıyla barışık olmayan rejimlerin uzun süreli var olması mümkün değildir. Her on yılda bir patlak veren bu sokağa dökülmelerin en sonunda ülkeyi baştan başa saracak çok daha ciddi bir reaksiyona dönmesi beklenebilir" - "Türkiye'nin İran'a yönelik geleneksel politikası, istikrar ve bütünlüğün korunmasından yanadır. Çünkü İran çok etnisiteli bir devlet, herhangi bir bölünme olursa sadece bir Azeri devleti ortaya çıkmaz bir Kürt devleti de ortaya çıkar. Bu gelişmeler Türkiye'yi de ciddi problemlerle karşı karşıya bırakır" - "Karşımızda çok da rasyonel düşünen liderler yok. Trump gibi Netanyahu gibi yöneticilerden bahsediyoruz. Bunlar gözlerini karartabilirler. Bu tür durumlara karşı Türkiye'nin tedbir alması lazım"
ORSAM Irak Araştırmacısı Watheq Al-Sadoon: - "Irak'ta kurulacak koalisyon hükümetinin gerçek bir siyasi programa sahip olması ve mezhepçilikten kaçınması gerekiyor. Aynı zamanda Irak'a dış müdahalenin de önünü kapatması gerekiyor. Çünkü kurulacak hükümetin Irak'taki siyasi süreç için son şans olduğunu düşünüyorum" - "ABD, içinde İran etkisinin kısıtlı kalacağı bir hükümet kurulmasını kabul edebilir" - İRAM Başkan Vekili Hakkı Uygur: - "Belki bir ortak nokta bulunana kadar Irak'ta bir hükümet kurulmasını engelleyebilir. Böyle bir şeye gidebilir. Bunu yapacak güçleri mevcut. Ya da tam tersi bir yöne de gidebilir çünkü eğer dün Pompeo'nun dediği gibi tarihin gördüğü en ağır yaptırımlara maruz kalacaksa İran, bu noktada komşu ülkeler İran için çok önemli olacak. Irak ile ticari ilişkileri var. Bu bahsettiğim geniş ekonomik ilişkilerin yanı sıra siyasi ilişkiler var. Hatta askeri ilişkileri var. Belki de henüz gücü varken Irak'ta bir an önce hükümet kurulmasını da isteyebilir"
İRAM Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan: - "Avrupa ülkeleri, ABD'yi karşısına almamak için İran ile ticarette küçük ve orta ölçekli şirketleri teşvik edecektir" - İRAM Başkan Vekili Dr. Hakkı Uygur: - İran Avrupa ile olan müzakereleri sürdürecektir. Trump'ın şartlarının asgari düzeyinin ne olduğunu belirlemeye çalışacaktır. Ortak bir nokta bulunamazsa ekonomik alanda İran'ın verecek cevabı yok ancak bölgesel politikalarıyla ABD'yi zorlayacak adımlar atabilir" - İRAM İç Politika Uzmanı Mehmet Koç: - "İran anlaşmadan ayrılırsa askıya alınmış tüm yaptırımlar otomatikman devreye girecek. Bu yüzden İran anlaşmadan ayrılamıyor"
SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Ataman: - "Özellikle Ortadoğu söz konusu olduğunda ABD Başkanı olmuş birisinin kendini herhangi bir kesime ispat etme sıkıntısının bence olmaması gerekirdi. Fakat Trump bunu yapıyor" - İRAM Uzmanı Koç: - "(Trump'ın İran kararı) Aslında Trump, İran'dan tüm güvenlik doktrini ve savunma stratejilerinden vazgeçmesini istiyor" - Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nden Sarı: - "(ABD'nin Rusya söyleminin değişmesi) Bu, ABD'deki siyasal elitin, Trump'ın kişisel tercihi üzerinde etki etmeye başladığını gösteriyor"
Altınbaş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan: - "Trump ilk görünümü itibarıyla tek başına karar almış gibi gözüküyor. Avrupalı müttefiklerini bu karara destek vermeye ikna etmekte çok da başarılı olduğunu söyleyemiyoruz" - İRAM Başkan Vekili Dr. Uygur: - "Kısa vadede Trump'ın da değindiği gibi daha büyük problemlerle, belki bir askeri müdahale ile karşı karşıya kalmamak için İran çekilmeyecektir. Ama pratikte anlaşma bitmiştir" - AYBÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Sinkaya: - "ABD'nin tek taraflı bundan çekilmesi mümkün değil. O yüzden İran, Rusya, Çin ve AB ülkelerine başvurarak bu sorunun çözülmesini isteyecektir. Bu sorunun BMGK'de gündeme gelmesini isteyecektir" - ORSAM Başkanı Prof. Dr. Uysal: - "Trump, İran'ı ekonomik olarak maksimum düzeyde sıkıştıracak bir yöntem uygulayacak diye düşünüyorum"
SETA DC Direktörü Üstün: - "ABD'nin söylemlerinden biri de Suriye'de istikrar kurmak. Eğer bunu istiyorsa Türkiye'yle çalışması lazım. YPG/PKK gibi devlet altı aktörlerle çalıştığı zaman aslında istikrarsızlık yaratmış oluyor" - İRAM İç Politika Uzmanı Koç: - "İran, Astana ve Soçi sürecinin devam etmesi gerektiğini düşünüyor" - SETA Güvenlik Araştırmaları Direktörü Yeşiltaş: - "PKK'nın Suriye coğrafyasında topraksızlaştırılması, askeri kapasitesinin minimize edilmesi ve siyasi etkinliğinin dağıtılması Türkiye'nin hedefleri arasında yer alıyor"