ANKARA (İHA) - Tarım ve Köyişleri Bakanı Sami Güçlü, 2005 yılında Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi ile toplam 304 kooperatifin destekleneceğini ve bunlara toplam 290 trilyon liralık kaynak ayrıldığını açıkladı. Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi ile 200 kooperatife 200 trilyon destek sağlanacağını belirten Güçlü, geçmiş yıllarda dağıtılan desteklerden beklenen başarısının sağlanamadığı ve hayvanların birçoğunun öldüğünün hatırlatılması üzerine ise, "Tüm canlılar gibi bu hayvanlar da doğar ve ölürler, bu hayatın gerçeğidir" ifadesini kullandı.
Bakan Güçlü, 2003 ve 2004 yılları içerisinde kooperatiflere verilen desteklerin genel durumu ve 2005 yılında desteklenecek kooperatiflerle ilgili bir basın toplantısı düzenledi. Eskişehir Yolu üzerindeki yeni bakanlık binasında gerçekleşen toplantıda Bakan Güçlü, AB sürecinde hayvancılığı kalkındırmak için birtakım projeler başlattıklarını; ancak bunlar içinde özellikle sivil sektör işbirliği ve çiftçi organizasyonlarının başlattıkları projelere daha fazla önem verdiklerini söyledi. 1992-2002 yılları arasında Tarım Bakanlığı tarafından 73 ilde 462 kooperatife 264 milyon dolar tutarında toplam 92 bin 400 baş gebe düve dağıtıldığın belirten Güçlü, 2003-2004 yılları arasında genel bütçeden 125 kooperatife 103 trilyon tutarında 15 bin 800 baş gebe düve, 41 bin 600 baş damızlık koyun ve 2 bin baş besi danası dağıtıldığını ifade etti. Güçlü, aynı desteğin Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi kapsamında 2003-2004 yılları arasında süt sığırcılığı, koyunculuk ve seracılık projesi uygulayıp toplam 200 kooperatif programa alınarak uygulanmaya başlandığına dikkat çekerek, bu kapsamda 142 kooperatif üyesi 20 bin 166 düve ve 39 bin 66 baş damızlık koyun dağıtıldığını dile getirdi. "Böylece toplam 2 yılda 325 kooperatife 36 bin büyükbaş 81 bin küçükbaş hayvan dağıtıldı" diyen Güçlü, 2005 yılı hedeflerini de şöyle açıkladı:
"2005 yılında kooperatiflerin uyguladığı projelere genel bütçeden 90 trilyon lira ödenek ayrıldı. Bu ödeneğin önemli kısmı ortakların mülkiyetindeki projelere ayrıldı. Bu kapsamda 19 kooperatife 100 kişi x 2 baş süt sığırcılığı, 46 kooperatife 50 aile x 4 baş damızlık sığır yetiştiriciliği, 12 kooperatife 50 aile x 6 baş damızlık sığır yetiştiriciliği, 14 kooperatife 50 aile x 50 baş damızlık koyun yetiştiriciliği, 1 kooperatife besi sığırcılığı, 4 kooperatife ortaklar mülkiyetinde seracılık, 6 kooperatife özel proje olmak üzere 104 proje desteklenecek."
"DAHA BÜYÜK ÖLÇEKLİ PROJELER DESTEKLENECEK" Bakan Güçlü, bunların dışında önceki yıllarda desteklenip rehabilite edilmesi gereken projeler ve işletmeye geçen kooperatiflerin yem ve girdi ihtiyaçlarının karşılanması için de 10 trilyon liralık ödenek ayrıldığını söyledi. 2005 yılında Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi'nden yaklaşık 200 kooperatife 200 trilyon lira kredi desteğinin verilmesinin hedeflendiğini vurgulayan Güçlü, söz konusu projesinin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu ile ortak yürütüldüğünü hatırlattı.
2005 yılında optimal işletme büyüklüklerine ulaşmak için önceki yıllarda fazla miktarda uygulanan küçük ölçekli 100 aileye 2'şer süt sığırcılığı projelerinin sayısının azaltılarak yerine daha büyük 50 aileye 6'şar damızlık sığır yetiştiriciliği projelerinin devreye sokulduğunu söyledi. Proje ile aile başına daha çok hayvan verilmesinin amaçlandığını ifade eden Güçlü, önümüzdeki yıllarda 100 x 2 kapasiteli Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi kapsamının genişletilerek daha büyük ölçekli projelerin desteklenmesi için kullandırılmasının hedeflendiğini kaydetti. Güçlü, genel bütçe kaynaklı kooperatif projelerinden 2001 yılında uygulanan faiz oranının yüzde 25 iken, hükümetin aldığı kararlar doğrultusunda faizlerin kademeli bir şekilde düşürüldüğü ve 2004 yılında yüzde 9, 2005 yılında ise yüzde 7'e indirildiğini açıkladı. Güçlü, Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesinin faiz oranlarının ise sıfır olduğunu belirtti. Bakan Güçlü, geçmiş yıllarda kredi verilmiş; ancak yeterli bir izleme sisteminin oluşturulmadığını vurgulayarak, 2004 yılından itibaren uygulanan projelerin daha başarılı olabilmesi için etkili bir takip ve izleme sisteminin oluşturulduğunu söyledi. Güçlü, hayvan desteği verilecek kooperatiflerde aranacak kriterleri şöyle açıkladı:
"Kalkınma planlarında proje uygulayan, kalkınmada öncelikli yöreler ve ihracata yönelik projeler uygulayan, rehabilitasyonu yüksek, herhangi bir kuruluştan yardım görmeyen, bir üst kuruluşa üye olan, proje yatırım tutarına göre öz kaynak iştiraki ve ortak sayısı fazla olan, pazara ve işleme tesislerine yakın olan, daha önce proje uygulamasında başarılı olan illere destek verildi."
"TEKNİK DANIŞMANLIK HİZMETİ ÇALIŞMALARI YAPILIYOR" Güçlü, proje uygulayan kooperatiflerin idari ve teknik yönden geliştirilmesi için danışmanlık hizmeti verilmesi çalışmalarının devam ettiğini belirterek, projeden sağlanacak faydaları şöyle açıkladı:
"Projenin uygulanması ile sadece hayvan varlığı değil yem bitkisi ekim alanları da arttı. Söz konusu kooperatiflerde proje öncesi yem bitkisi elim alanları 14 bin 658 dekar iken yüzde 150 oranında artarak 36 bin 713 dekara çıktı. Kooperatiflerde ortalama günlük 576 ton süt üretilmekte olum ekonomiye katkısı günlük 288 milyar liradır. Kooperatiflerin fabrikaya sattığı sütler ile tüm hayvansal ürünler kayıt altına alınıyor. Kooperatiflerin desteklenmesi ile çiftçilerin örgütlenmesi sağlanıyor."
Bakan Güçlü, kooperatiflere sağlanan destek sonucunda 2004 yılında 996 kooperatifin kurulduğunu ve bu rakamın son 5 yılda kurulan kooperatif sayısına eşit olduğuna dikkat çekti. Bir gazetecinin son 12 yılda kooperatifler aracılığı ile dağıtılan hayvanların birçoğunun çeşitli sebeplerden dolayı öldüğ da önceki yıllarda desteklenip rehabilite edilmesi gereken projeler veünün hatırlatılması üzerine Güçlü, "Her canlı gibi bu hayvanlar da doğar ve ölürler. Bu hayatın bir gerçeği ancak dağıtılan damızlık vasıflı hayvanların doğal süreç içerisinde ölümlerinin dışında bir durum varsa bu konunun araştırılması gerekir" dedi. Tarım Bakanlığı yetkilileri ise, kooperatiflere gönderilen hayvanların denetimlerinde daha önceki yıllar bazı eksiklikler olduğunu; ancak son 2 yılda bunların önüne geçildiğini açıkladılar. Yetkililer son 2 yılda dağıtılan hayvanlardan sadece 372 tanesinin öldüğünü kaydettiler. Güçlü, proje ile ilgili bazı sıkıntıların olduğunu; ancak genel anlamda projenin başarısı önleyecek problemlerin yaşanmadığını söyledi. Bakan Güçlü ayrıca kooperatiflere dağıtılacak damızlık düvelerin yurt içinden karşılanabileceğini herhangi bir ithalata gerek olmadığını ifade etti.
Bir gazetecinin sorusu üzerine ise Güçlü, projede Ege, Trakya ve İç Anadolu Bölgesi'nin başarılı olduğunu; ancak bazı bölgelerin müracaatta bile bulunulmadığını belirterek, "Kooperatifçilik işi güven ve toplumsal hayatla ilgili bir durumdur. Güven ancak sosyal hayatın gelişmesi ile mümkün olabilir. İnşallah tüm illerimizde kooperatifçiliği zaman içinde yaygınlaştırabiliriz" diye cevap verdi.