İşte en riskli iller

Türkiye'de afetlerden en fazla etkilenen il Kocaeli. Özellikle deprem tehdidi altında bulunan Kocaeli'yi, Erzurum, Bingöl, Sakarya, Düzce, Van, Yalova, Muş, Adana ve Diyarbakır izliyor.

Afetlerden en az etkilenen illerin başında ise Kırklareli, Edirne, Kilis ve Tekirdağ geliyor. Kırklareli, Türkiye'de su baskını görülmeyen tek il. Su baskını olayı en fazla Erzurum'da, çığ Bitlis'te, kaya düşmesi Kayseri'de, heyelan Trabzon'da meydana geliyor.

1950'lı yıllardan beri meydana gelen afetleri inceleyen Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, 'Afet Bilgileri Envanteri' hazırladı. 'Türkiye'de bir ilk' denilen çalışmanın sonuçları yerel yönetim ve üniversitelere gönderilmeye başlandı.

1950-2008 dönemini kapsayan 'Türkiye'de Afetlerin Mekansal ve İstatistiksel Dağılımı - Afet Bilgileri Envanteri'na göre:

En çok deprem etkiliyor

* Türkiye'deki 35 bin 741 yerleşim biriminin yüzde 43.75'i en az bir afet olayına maruz kalmış durumda.

* Türkiye'de meydana gelen afet zararlarının yüzde 55'i deprem, yüzde 21'i heyelan, yüzde 8'i su baskını, yüzde 7'si kaya düşmesi ve yüzde 2'si çığdan kaynaklanıyor.

* Afete en fazla maruz kalan iller, afetzede sayısı açısından bakıldığında Kocaeli, Erzurum, Bingöl, Sakarya, Düzce, Van, Yalova, Muş, Adana ve Diyarbakır. Yani bu dağılımı deprem belirliyor.

****

* Olay bazında ele alındığında ise afetten en çok etkilenen iller Erzurum, Trabzon, Bingöl, Rize, Tunceli, Erzincan, Kastamonu, Malatya, Sivas ve Artvin.

* Her iki açıdan da afetlerden en az etkilenen illerin başında Kırklareli geliyor. Onu, Edirne, Kilis ve Tekirdağ izliyor.

* Türkiye topraklarının yüzde 66'sı 1. ve 2. derece deprem bölgesinde. Nüfusu 1 milyonu aşan 11 büyük kent dahil, ülke nüfusunun yüzde 70'i ve büyük sanayi tesislerinin yüzde 75'inin yer aldığı bu bölgelerde, her an büyük bir deprem olma olasılığı yüksek.

81 ilin 81'nde heyelan riski var

* 81 ilin 81'nde de heyelan tehdidi var. 1950-2008 döneminde toplam 13 bin 494 heyelan oldu. Heyelandan etkilenen il afetzede sayısı açısından bakıldığında Trabzon (4.106).

* Türkiye'de önemli risk yaratan afet tehlikelerinden biri de su baskını.

Envantere göre, Kırklareli hariç tüm illerde su baskını yaşandı. Su baskınları Kızılırmak, Yeşilırmak, Fırat ve Doğu Karadeniz havzalarında yoğunlaştı.

Kaya düşme rekortmeni Kayseri

* Türkiye'de 79 ilde kaya düşmesi görülüyor. Kaya düşmesi olayından etkilenen yerleşim birimi sayısı 1.703, afetzede sayısı 19 bin 422'i buluyor. En fazla kaya düşmesinin meydana geldiği il, 279 olayla Kayseri. Onu, Erzurum izliyor.

* Yurt genelinde 45 ilde, toplam 605 yerleşim biriminde, 731 çığ olayı meydana geldi.Bitlis, en fazla çığ olayı (203) gözlenen il oldu. Onu, Bingöl ve Tunceli izledi. (aa)