ANKARA (A.A) - Türkiye'de ücretli çalışan kadınların en fazla istihdam edildiği sektörlerin başında yüzde 37.79 ile büro ve müşteri hizmetleri gelirken, kanun yapıcılar, üst düzey yöneticiler ve müdürler arasında kadın istihdamı oldukça düşük olduğu görülüyor.
Dünya kadınları hak mücadelelerinin 100. yılını kutlarken, toplumsal statü, gelir, eğitim ve sağlık imkanları, karar alma mekanizmalarında temsil gibi konulardaki yetersizlikler devam ediyor.
Araştırmalar, ekonomik faaliyet alanında eşitsizliklerle karşı karşıya kalan kadınların, benzer sebeplerle aile reisliği, mülk sahipliği, iş kurma ve yürütme gibi konularda erkeklerle eşit olmadığını ortaya koyuyor. Kadınlar dünya nüfusunun yüzde 50'sinden fazlasını temsil ettikleri, iş saatlerinin yüzde 66'sını doldurdukları halde, dünya gelirlerinin sadece yüzde 10'una, mülkiyetlerin de yüzde 1'ine sahipler.
Hala ilköğretim çağında olduğu halde eğitim görmeyen 130 milyon çocuğun, 3'te 2'sini kızlar oluştururken, okuma yazma bilmeyenler arasında bir erkeğe karşın iki kadın bulunuyor. UNESCO'nun saptamalarına göre, dünyadaki okur yazar olmayan 876 milyon kişinin 3'te 2'sini kadınlar oluşturuyor.
-TÜRKİYE'DE DE FARKLI DEĞİL-
TÜİK'in aile yapısı araştırmasına göre, kadınların yüzde 80'nin, erkeklerin ise yüzde 39.6'sının üzerinde kayıtlı ev veya araç bulunmuyor.
Kız çocuklarının ilköğretimdeki okullaşma oranı 2006 yılı verilerine göre yüzde 93.37 ortaöğretimdeki okullaşma oranı ise yüzde 76.66. ÖSYM verilerine göre, 1933 yılında yüzde 14 olan kadın öğrencilerin oranı 2006-2007 öğretim yılında yüzde 43'e yükseldi.
TÜİK verilerine göre, kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 24.9. Ancak işgücüne katılım oranı, eğitim seviyesi ile doğru orantı gösteriyor. İlkokul mezunu kadınlarda işgücüne katılım yüzde 11.30 iken, bu oran meslek lisesi mezunlarında yüzde 28.30'a, üniversite mezunlarında ise yüzde 60.9'a yükseliyor.
Türkiye'de kadınların yüzde 41'i ücretli veya maaşlı, yüzde 6'sı yevmiyeli, yüzde 1'i işveren, yüzde 41'i ise ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor. Ücretli çalışan kadınların en fazla istihdam edildiği sektörlerin başında yüzde 37.79 ile büro ve müşteri hizmetleri gelirken, kanun yapıcılar, üst düzey yöneticiler ve müdürler arasında kadın istihdamının oldukça düşük olduğu görülüyor.
Buna karşın kadınlar uzmanlık gerektiren mesleklerde önemli oranda yer alıyor. Kadın öğretim elemanı oranı yüzde 42.6, toplam profesörler içinde kadınların oranı yüzde 27.8 olarak gerçekleşirken, 13 üniversitede kadın rektör, Dışişleri Bakanlığında ise 16 kadın büyükelçi görev yapıyor. Mimarların yüzde 38'i, avukatların yüzde 37'si ve bankacıların yüzde 50.2'si kadın.
Kadınların siyasi hayatta yer almaları incelendiğinde, 2007 seçimlerinde TBMM'deki kadın temsil oranının bir önceki döneme göre yüzde 100 artarak, 9.1'e yükseldiği görülüyor. Hala her 100 milletvekilinden sadece 9'u kadın.