Keneye karşı aşı yolda

ANKARA (ANKA)- Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan, Fırat Üniversitesi ile keneye karşı aşı geliştirmek üzere çalışmalar yaptıklarını belirtti. Buzgan, "Muhtemelen gelecek yıla hazır olmak üzere hayvan aşıları üretilmiş olacak. Bununla riskli bölgelerdeki tüm hayvanların aşılanması mümkün olabilecek. Yani kene hayvana gelse bile virüs taşımayacak. Virüs taşımayınca virüsün dolaşımı duracak" dedi. Buzgan, insanlara kullanılacak aşı içinde çalışmalar yaptıklarını ifade etti.

Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan, kene ısırığı nedeniyle meydana gelen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi nedeniyle son dönemlerde artan ölümleri ve KKKA hastalığının sağlık çalışanlarına da bulaşmasını ANKA'ya değerlendirdi. Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının son 5 yıldır oldukça önem kazandığını belirterek "Maalesef şu anda hastalığın spesifik bir tedavisi yık. Yani virüsü öldüren ortadan kaldıran bir antiviral bir ilaç yok. Bir aşısı yok. Yüzde 5 oranında öldürücülüğü var maalesef. O nedenle korunma tedbirleri çok önemli" dedi. Kene popülasyonu ve vaka sayılarının arttığın işaret eden Buzgan, "Geçen yıl 717 vaka vardı. Bunların 33'ünü kaybettik. Bu yıl 400 civarında vaka var. 23'ünü kaybettik. Geçen yıla oranla kısmi bir artış var. Dikkatli olmak ve gerekenleri yapmak zorundayız" dedi.

-BÜYÜKŞEHİRLERDE PANİK VAR KÖYLER FARKINDA BİLE DEĞİL-
Keneden korunma teknilerinin önemini vurgulayan Buzgan, "Şehirde yaşayanlarda bir panik havası oluştu. Risk burada yok. Köylerde ise bırakın panik havası bir farkındalık bile oluştuğunu söyleyemeyiz" dedi. Özellikle kırsal alandaki farkındalığı artırmak için çalışmalar yaptıklarını ifade eden Turan Buzgan, "Uğraşıyoruz çalışıyoruz. Bizim birçok köyde sağlık ocağımız, sağlık personelimiz var. Ve tüm köyleri ev ev dolaşıp anlatıyoruz. Diyanet ile işbirliği içindeyiz. Camilerde hutbelerde bu konular anlatılıyor. Muhtarları, öğretmenleri bilgilendiriyoruz. Fakat gariptir bu farkındalığı tam olarak artıramıyoruz" dedi. Önceden kenelerin zarar vermediği inanış nedeniyle farkındalığı artıramadıklarını bildiren Buzgan, "Çünkü şöyle bir düşünce var. Eskiden de kene vardı hiçbir şey olmuyordu diye. Bu duyarlılığı artırmamız lazım" diye konuştu. Özellikle hayvancılıkla uğraşanların, çiftçilerin daha çok risk altında olduklarının altını çizen Buzgan şunları söyledi:
"Kenelerin hangi alanlarda yerleştiği önemli. Kene haritalarını ortaya çıkardık. Ülkenin Orta Karadeniz, Orta Anadolu'nun kuzey kısımları, yer yer Toroslara kadar uzanan dağlık kısa bodur alanlarda daha çok görülüyor. Kıyı kesimlerimizde görülmüyor bu kene türü. Metropol illerde de bir sıkıntı yok. Keneler kuşlar vasıtasıyla başka yerlere de dağılabiliyor ve çoğalıyor. Erken teşhis önemli olduğu için bu konuda hayvancılıkla uğraşanların bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bazen en ufak bir aksaklıkta hastalık ortaya çıkabiliyor. Korunma tedbirlerini almamız gerekiyor. Keneyle gereksiz temas edilmemesi şart. Hayvanın üstünde kene varsa elle koparmak yerine ilacını sıkacaksınız."

-YABAN HAYVANLARI TAŞIYICI-
Keneyle mücadelede Sağlık Bakanlığı olarak Tarım Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığı ile sürekli işbirliği içinde olduklarını da ifade eden Müsteşar Yardımcısı Buzgan, Bakanlığın yaptığı çalışmalara ilişkin şunları söyledi:
"3 önemli alan var. Bir yaban hayatıyla ilgili araştırmanın sürdürülmesi gerekiyor. Keneler taşıyıcı; ancak keneler bunu hayvanlardan alıyor, hayvanlara ya da insanlara bulaştırıyor. Hayvanlar hastalanmıyor ama virüsü taşıyorlar. Birinci alan yaban hayvanlarıyla ilgili araştırmaların sürdürülmesi. Mesela bir araştırmamızda tavşanlarda, tilkilerde domuzlarda da bu virüsün olduğunu, buraların keneler için önemli bir üreme alanı olduğunu saptadık. Bununla ilgili çalışmaların devam etmesi gerekiyor. İkinci aşama ise hayvanlara ve insanlara yönelik aşı geliştirerek buradaki enfeksiyon zincirini kırmak. Bu konuda Fırat üniversitesiyle birlikte çalışıyoruz. Virüs üretimini gerçekleştirdik. Şu anda eliza yani teşhis kiti geliştirdik. Hıfzısıhha merkezimiz de bunu kullanmaya başladı. Aşıyla ilgili geldiğimiz nokta muhtemelen gelecek yıla hazır olmak üzere hayvan aşıları üretilmiş olacak. Riskli bölgelerdeki tüm hayvanların aşılanması mümkün olabilecek.Elimizden gelen desteği veriyoruz bu konuda. Biz hayvanları aşıladığımız zaman hayvanlarda artık virüs olmayacak. Yani kene hayvana gelse bile virüs taşımayacak. Virüs taşımayınca virüsün dolaşımı duracak. Daha önemlisi ise insan aşısı; ancak bunun için daha zaman var. Dünyada böyle bir aşı yok. Biz bunu geliştirmeye çalışıyoruz."

-BAĞIŞIK SERUMU VE ANTİKOR ÇALIŞMALARI DA YAPILIYOR-
Müsteşar Yardımcısı Buzgan, sadece aşı değil serum çalışmaları yaptıklarını da anlattı. Buzgan, virüslü keneyle temas eden insanlar için, yani riskli bir durum söz konusu olduğunda bağışık serumu kullanılması gerektiğine işaret ederek Bununla da ilgili de aynı şekilde çalışmalar var. Onun da biraz zaman alacağını düşünüyoruz. Ayrıca geçen yıl uygulamaya koyduğuz hastalık geçirenlerin kandaki antikorlarını alarak hastalığı geçirmekte olanlara verelim. Bununla da ilgili laboratuar çalışmaları sürüyor" dedi.

-ÖZVERİLİ SAĞLIK PERSONELİNİN HASTALANMASI ÇOK ACI-
Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan, sağlık çalışanlarının da bu konuda üzerlerine düşen görevi özveriyle yaptıklarını söyledi. Hastaların bakımlarını sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar olduğunu bildiren Buzgan şöyle konuştu:
"Sonuçta bu hastalık kan yoluyla bulaşıyor. Vücut salgıları yoluyla bulaşması mümkün. O nedenle hastaların kanları ve vücut sekresyonlarıyla, uygun önlemleri aldıktan sonra temasa geçmek lazım. Hastalık kanın göze temasın da bulaşabiliyor. Ya da deride herhangi bir yara varsa geçebiliyor. Solunum yoluyla geçmediğini biliyoruz. Bu açıdan biraz daha rahatız. Ancak bu şekilde kanamalı hastalara müdahale ederken eldiven mutlaka kullanmak gerekiyor. Bir kanama varsa mesela öksürmek yoluyla etrafa yayılan yoğun bir sekresyon, kan varsa gözlük de kullanmak lazım. Aynı şekilde önlük de önemli. El yıkamaya çok dikkat etmek lazım. Bütün bunlarla beraber korunmasız temas olduğunda her ne kadar etkinliği çok olmasa da antiviral ilaç kullanmak mümkün, hatta kullanılmasını tavsiye diyoruz. Sağlık personeli özveriyle bu işlerle uğraşırken diğer yandan onların hastalanması çok acı. O yüzden gerekli tedbirleri almak gerekiyor. Konuyla ilgili genelgelerle dikkat edilmesi gerekenleri ortaya koyduk. Böylelikle fedekar sağlık personeline zarar görmemeleri açısından dikkat etmeleri gereken noktaları bir kez daha onlara hatırlatacağız.