Kırgızistan ile Özbekistan ilişkilerinde yeni dönem
BİŞKEK (AA) - Kırgızistan Halklar Asamblesi Başkanı Tokon Mamıtov, Özbekistan Devlet Başkanı Şavkat Mirziyoyev'in Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'e 5-6 Eylül tarihinde yaptığı resmi ziyaretini tarihi ziyaret olarak niteledi.
Halklar Asamblesi Başkanı Mamıtov, Kırgızistan ile Özbekistan ilişkilerinde yeni dönemi simgeleyen "Devlet Sınır Anlaşması"nın Orta Asya'nın gelişmesi ve güvenliği açısından önemini AA muhabirine değerlendirdi.
Mamıtov, Özbekistan'ın kurucu lideri İslam Kerimov'un 2 Eylül 2016'da vefatının ardından aynı yılın aralık ayı başında Özbekistan'ın Semerkant kentinde ve daha sonra Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesi çerçevesinde Kazakistan'ın başkenti Astana'daki Kırgız ve Özbek liderlerin görüşmelerin ardından iki ülke arasındaki sınır sonunun çözümüne hız verildiğini hatırlattı.
Mamıtov, iki ülke sınır sorununun çözümünü amaçlayan ve 5 Eylül'de Bişkek'te imzalanan "Devlet Sınır Anlaşması"nın "tarihi ve stratejik" önem taşıyan bir anlaşma olduğuna dikkati çekerek, "Özbekistan Devlet Başkanı Mirziyoyev'in Bişkek ziyareti tarihidir." dedi.
İki ülke bağımsızlıklarını ilan etmesinden beri beklenen anlaşmanın imzalanmasının hemen ardından bölgedeki ekonomik, mali, ulaşım ve iki ülke vatandaşların karşılıklı ziyaretleriyle ilgili sorunların çözüme kavuştuğunu dile getiren Mamıtov, önceki gün Kırgızistan ile Özbekistan arasındaki sınır kapılarında 7 yıldır vatandaşları mağdur eden "davet mektubu" uygulamasının kaldırılmasını örnek gösterdi.
- Ortak değerler vurgusu
Mamıtov, iki kardeş olan Kırgız ve Özbeklerin "mescidi, pazarı ve mezarı"nın bir olduğunu belirterek, "Kırgızistan'da 700 bin civarında Özbek yaşıyor. Özbekistan'da 250 binden fazla Kırgız yaşıyor. Bunu asla unutmamalıyız." diye konuştu.İki ülke liderlerinin, tartışmalı sınır bölgeleriyle ilgili sorunu çözmeyi öngören anlaşma üzerinde uzlaşmaması durumunda tarihinin kendilerini affetmeyebileceği görüşünü ifade etti.
- Komşu ülkelerin gözü ziyaretteydi Mamıtov, Özbek liderinin Bişkek'teki temaslarının, komşu ülke liderleri, halkları, iş ve mali çevreler tarafından yakından izlendiğini söyledi.İki ülke liderinin sınır konusunda uzlaşarak anlaşmasının, Orta Asya ülkelerinin geleceğinin var olduğuna işaret ettiğini söyleyen Mamıtov, şöyle konuştu:
"Eski Sovyet ülkelerinde ve özellikle Orta Asya'da Fergana Vadisi'ni paylaşan ülkelerin arasında sınır konusunda anlaşma sağlanıp sağlanmayacağı merak edilen konulardan biridir. Sınır sorunu çözüme kavuşursa, Çin-Kırgızistan-Özbekistan-Batı Avrupa demiryolu proje inşaatı hız kazanacak. Bu demiryolu güzergahı, Rusya üzerinden daha kısadır. İş çevreleri, bu projeye büyük ilgi gösteriyor."
- "Orta Asya'nın güvenliği Bişkek-Taşkent'in elindedir" Uzun yıllar devletin milli istihbarat ve güvenlik alanlarında en üst düzey görevlerde bulunan Mamıtov, Mirziyoyev'in Bişkek ziyaretinde imzalanan "Devlet Sınır Anlaşması"nın bölgenin güvenliğini teminat altına aldığını vurguladı.Mamıtov, Suriye ve Irak'taki terör örgütü DEAŞ militanlarının kuzey sınırlarına sıkıştırıldığına ve bunların belirli kısmının doğal olarak Afganistan'a yöneldiğine ve bu ülkenin sınırı olan Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkeleri Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan'a yakın noktalarında birikmeye başladığına dikkati çekerek, "DEAŞ militanları Orta Asya'da askeri ve siyasi ortamı istikrarsızlaştırmak isteyebilir. Bu anlamda, Orta Asya'nın güvenliği Bişkek ve Taşkent'in elindedir. Bişkek ile Taşkent anlaşırsa diğer komşu ülkeler de terörle ve aşırılıkla mücadelede bizlere destek olacaktır." ifadelerini kullandı.
Mamıtov, Mirziyoyev'in Bişkek ziyaretiyle, ulaşımdan güvenliğe pek çok sorunun çözümüne katkı sağladığını sözlerine ekledi.
Kırgızistan Halklar Asamblesi Başkanlığı, ülkede yaşayan 29 farklı etnik halkın derneklerini bir çatı altında toplayarak, aralarında birlik ve beraberliğin sağlanması ve korunması görevini yürütüyor.
