Kişi başına aylık ortalama brüt kazanç

ANKARA (İHA) - 2004 yılının üçüncü çeyrek döneminde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 1 milyar 154 milyon lira olarak tahmin edildi. Böylece bir önceki döneme göre yüzde 2.7 artış yaşandı.

DİE'den yapılan açıklamaya göre, aynı dönemde kişi başına aylık ortalama brüt ücret 1 milyar 28 milyon lira olarak tahmin edildi. Bir önceki döneme göre artış oranı yüzde 2.4 oldu.

2. çeyrek dönemde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 1 milyar 124 milyon lira, kişi başına aylık ortalama brüt ücret ise 1 milyar 4 milyon olarak açıklanmıştı.
Özel sektörde kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazancın kamu sektöründeki kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazançtan düşü olduğu gözlendi.
Aylık ortalama brüt kazançlar iki basamaklı ekonomik faaliyet kolu itibariyle incelendiğinde, en yüksek ortalama brüt kazanç 3 milyar 154 milyon lira ile 'Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri' ekonomik faaliyetinde gerçekleşti. Onu 2 milyar 139 milyon lira ile 'Kimyasal madde ve ürünleri imalatı' ekonomik faaliyeti takip etti.
Toplu iş sözleşmesi (TİS) kapsamındaki işyerlerinde, en yüksek ortalama brüt kazanç, 3 milyar 407 milyon lira ile 'Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri', 2 milyar 682 milyon lira ile 'Plastik-kauçuk ürünleri imalatı' ve 2 milyar 574 milyon lira ile 'Basım ve yayım imalatı' ekonomik faaliyet kolunda oldu.

TİS kapsamı dışındaki işyerlerinde, en yüksek ortalama brüt kazancın, 2 milyar 830 milyon lira ile 'Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı' ve 2 milyar 36 milyon lira ile 'Tütün ürünleri imalatı' ekonomik faaliyet kolunda olduğu görüldü.
Aylık ortalama brüt kazançlar kamu ve özel sektör ayrımında incelendiğinde, 2004 yılının üçüncü döneminde kamu sektöründe en yüksek ortalama brüt kazancın 3 milyar 270 milyon TL. ile 'Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri' ve 2 milyar 760 milyon TL. ile 'Basım ve yayım imalatı' sektöründe olduğu görüldü.
Özel sektörde ise en yüksek ortalama brüt kazanç 3 milyar 27 milyon TL. ile 'Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı' ve 2 milyar 102 milyon TL. ile 'Kimyasal madde ve ürünleri imalatı' sektöründe gerçekleşti.

Genelde kamu sektöründe çalışanların ortalama brüt kazançları, özel sektörde
çalışanlara göre daha yüksek oldu.
Yine imalat sanayiinde işyeri büyüklüğüne göre kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazançlar karşılaştırıldığında, işyeri büyüklüğü arttıkça kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazancın da yükseldiği görüldü.
2004 yılının üçüncü döneminde, 10-49 ücretli çalışanı bulunan işyerlerinde, kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 752 milyon TL., aylık ortalama brüt ücret ise 700 milyon TL oldu. 2004 yılının üçüncü döneminde, 500 ve daha fazla ücretli çalışanı bulunan büyük ölçekli işyerlerinde, kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 1 milyar 346 milyon TL., kişi başına aylık ortalama brüt ücret ise 1 milyar 184 milyon TL. olarak tahmin edildi.
İşyerinin doğrudan veya dolaylı toplu iş sözleşmesi kapsamında olup olmama durumuna göre aylık ortalama brüt ücret ve kazançlar incelendiğinde, TİS kapsamındaki işyerlerinde ücretli çalışanların aylık ortalama brüt ücret ve kazançlarının, TİS kapsamı dışında bulunan işyerlerine göre daha yüksek olduğu görüldü.
TİS kapsamındaki işyerlerinde, 2004 yılının üçüncü döneminde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 1 milyar 529 milyon TL ve kişi başına aylık ortalama brüt ücret 1 milyar 328 milyon TL oldu. TİS kapsamı dışında kalan işyerlerinde ise, 2004 yılının üçüncü döneminde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 866 milyon TL. ve kişi başına aylık ortalama brüt ücret 798 milyon TL. olarak tahmin edildi. TİS kapsamındaki işyerleri ile TİS kapsamı dışındaki işyerleri arasındaki ücret farklılığı kamu-özel sektör ayrımında da değişmedi.

Sonuç olarak, toplu iş sözleşmelerinin ücretler ve kazançlar üzerinde çok etkili olduğu görüldü.
2004 yılının üçüncü döneminde, 12 bölgedeki aylık ortalama brüt kazançlar incelendiğinde, en yüksek kişi başına aylık ortalama brüt kazanç Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde (1 milyar 769 milyon TL.), onu 1 milyar 506 milyon TL. ile Batı Karadeniz Bölgesi ve 1 milyar 385 milyon TL. ile Doğu Marmara Bölgesi takip etti. İstanbul Bölgesinde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 1 milyar 128 milyon TL oldu.
2004 yılının üçüncü döneminde ücretli çalışanlara yapılan ikramiye ve prim ödemelerinin, kamu-özel sektör ayrımında aylık ortalama brüt kazanç içindeki oranına bakıldığında; 2004 yılının üçüncü döneminde ikramiye ve prim ödemelerinin aylık ortalama brüt kazanç içindeki oranının kamu sektöründe yüzde 13.6, özel sektörde ise yüzde 8.3 olduğu görüldü.