BİZE ULAŞIN
Kronik akciğeri tıkayıcı bir hastalıktır; İki bileşeni vardır:
1-) KRONİK BRONŞİT ve 2-) AMFİZEM.
Göğüs Hastalıkları Uzman'larının yapacağı fizik muayene ve tetkikler sonrası tanı rahatlıkla konulabilmektedir. Akciğer tomografisi, yürüme testi, SFT (Solunum Fonksiyon Testi), dinleme bulguları ve gerekirse V/Q testi denen akciğerin hem kanlanmasını hem de havalanmasını test eden tetkikler çok yardımcıdır tanıda.
*"SİGARA" en önemli etkendir!
KOAH hastalığının teşhis konulmadan önce belirtileri nelerdir?
Geçmeyen öksürük (müküslü balgam ile birlikte), nefes darlığı hemen daima vardır. Çabuk yorulma, tıkanma, morarma, çarpıntı, vs de görülebilir.
Sigara içmeyen kişiler de KOAH olabilir mi?
Evet olabilir!
- Endüstriyel toz ve kimyasal dumanlara uzun süre maruz kalanlar,
- Prematur doğumlarda Yenıdoğan kronik akciğer hastalığı gelişenlerde,
- Genetik olarak "alfa-1 antitripsin eksikliği olanlarda (sigara da içilirse amfiz m erken yaşlarda 30-40 yaşlarında görülür!
KOAH kronik bir hastalık midir?
Evet, KOAH "kronik" bir hastalıktır. Uzun yıllar içerisinde gelişir ve hasta yavaş yavaş solunum kapasitesini kaybeder, sonunda adım atamaz hale gelebilir!
Kimler KOAH tehditi altındadır?
Sigara içenler ve uzun süre kimyasal dumanları ve endüstriyel tozlara maruz kalanlar. Genetik olarak *alfa-1 antitripsin enzimini (akciğeri korur) üretemeyenler de amfizem için ciddi risk altındadırlar.
KOAH’ın son yıllarda artmasının nedenleri nelerdir?
Hava kirliliğinin artması, sigara içiminin daha küçük yaşlarda başlaması (9-10 yaş), Endüstriyel denetimin zayıflaması ve kontrolsüz hal alması, yeterli tedbirlerin alınmaması, çevre kirliliğinin artması, düzenli beslenmeme, düz nli fiziksel aktivitenin olmaması, hastaların tedaviye geç gelmeleri ve verilen tıbbi tedaviyi yeterli doz ve sürede kullanmaması gibi birçok sebeb mevcuttur.
KOAH tedavi edilebilir bir hastalık mı?
Evet tedavi edilebilir, ancak hayat tarzının mutlak değiştirilmesi, sigaranın, bırakılması, iyi beslenme, temiz havada yaşam her şeyden daha önemlidir;
TEDAVİDE AMAÇLAR
- Sigarayı bırakarak ve hava kirliliğini önleyerek hastalık ilerlemesi ciddi oranda yavaşlatılabilir,
- Nefes darlığı için verilen ilaçları doğru ve mutlaka düzenli kullanmalı,
- Düzenli fiziksel aktivite ile genel sağlık düzeltilmeli,
- Atakları önlemek için ilaçlar mutlaka düzenli kullanılmalı,
- Gerekirse akciğer rehabilitasyonu yapılmalı.
Ne gibi tedaviler uygulanıyor? Tedavilerin başarı oranı nedir?
- Tıbbi tedavi, Fiziksel aktivite, Sigaranın bırakılması, Temiz havada yaşam, Genel sağlık koşullarının (beslenme, vs) düzeltilmesi.
- Bu tedavilerin yetersiz olduğu durumlarda her hastaya özgü, doktoru tarafından seçilecek girişimsel hatta cerrahi tedavi seçenekleri de mevcuttur;
*Metalik coiller, *Valf bronşiyal kapakçıklar, LVRS (Akciğer Volüm Azaltıcı Cerrahi), Akciğer Nakli, vs.
KOAH Ameliyatı nedir?
Şiddetli KOAH hastalarında ve bazı tip AMFİZEM hastalarında LVRS (Akciğer Volüm Küçültücü Cerrahi) başarı ile uygulanmaktadır. Akciğerin fonksiyon yapmayan ve verilen uzun tıbbi tedaviye rağmen düzelme göstermeyen bölgelerinin LVRS cerrahisi ile çıkarılması işlemidir. Fonksiyon görmeyen sahaların çıkarılması ile baskı altında kalan alttaki bölgelerdeki baskı kalkacağından LVRS sonrası diğer akciğer sahaları daha fazla solunuma katkı sağlamaya başlar. Hastaların solunum sıkıntısı birkaç ay sonra belirgin şekilde düzelme ve rahatlama gösterir.
Tedavilerden sonra hasta nelere dikkat etmeli, yaşam tarzını nasıl değiştirmelidir?
- Sigara asla yok, sigara içilen ortamlarda dahi bulunmamalı,
- Puro pipo, nargile, vs asla yok,
- Düzenli beslenme,
- Düzenli fiziksel aktivite (yürüyüşler, vs),
- İlaçlar düzenli zamanında ve yeterli dozda alınmalı
- Düzenli doktor kontrolleri asla ihmal edilmemeli
Dr. Erkan YILDIRIM
Göğüs Cerrahi & Akciğer Transplant Cerrahi
e-mail: erkanbaba@gmail.com
