Maliye Bakanı Naci Ağbal, 2018 yılı bütçesinde en büyük payın 134 milyar lira ile eğitime ayrıldığını belirterek, "Böylece bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 18'ini tek başına eğitime ayırıyoruz. Başka bir ifadeyle toplanan her 100 liralık verginin 22 lirasını doğrudan doğruya eğitime harcayacağız." dedi.
Ağbal, Bakanlıkta, "Ocak-Eylül 2017 Dönemi Merkezi Yönetim Bütçe Uygulama Sonuçları, 2017 Yıl Sonu Bütçe Gerçekleşme Tahmini ve 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı" konulu basın toplantısı düzenledi.
AK Parti hükümetlerinin uygulamaya koyduğu bütçelerin en önemli özelliklerinden birinin, bütçeden faize harcanan kaynakları azaltırken vatandaşlara hizmet olarak yansıyacak kaynakları artırmak olduğuna işaret eden Ağbal, AK Parti'nin 2002'de iktidara geldiğinde bütçenin yüzde 43,2'sinin doğrudan faiz harcamalarına gitmesine karşın bu oranın sürekli aşağı çekildiğini söyledi.
"Bütçeler, faiz bütçesi olmaktan çıktı, hizmet bütçesine bu dönemde kavuştu." diyen Ağbal, 2018'de bütçeden faize giden harcama oranını yüzde 9,4 olacak şekilde düzenlediklerini bildirdi.
Ağbal, eskiden bütçenin yarısı faize giderken, artık yüzde 90'dan fazlasının doğrudan doğruya vatandaşa hizmet olarak gideceğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
"2002'de toplanan her 100 lira verginin 86 lirası faiz harcamalarına gidiyordu. 2018'de toplayacağımız her 100 liralık verginin 12 lirası faize, 88 lirası vatandaşa hizmet olarak gidecek. Ekonomide yakaladığımız sürekli ve güçlü büyüme trendi, ekonomik ve siyasi istikrarla güçlü kamu maliyesi dengelerinin birbirlerini desteklemek suretiyle bir taraftan borçlanma ihtiyacını düşürürken diğer taraftan kamunun reel borçlanma maliyetlerini önemli ölçüde aşağı çekti. Bu sayede faize giden kaynaklar da hızla aşağı indi. Faiz harcamalarının temel itici gücü, ekonomide ve siyasette sağladığımız istikrar. Güçlü hükümetler, güçlü bütçeler ve sağladığımız istikrar sayesinde, Türkiye ekonomisi sürekli şekilde büyüdü. Büyümeyen bir ekonomide, siz istediğiniz kadar bütçe yapın, bütçe açıkları artar. Ekonomi büyüdüğü için bütçe açıklarının aşağı gitmesi o kadar önemli."
Kamu maliyesi dengelerinde ihtiyatlı, ülke ihtiyaçlarına uygun çerçevede üretilen maliye politikalarıyla borçlanma ihtiyacının aşağı indiğini dile getiren Ağbal, az borçlanan ülkenin az faiz ödeyeceğini söyledi.
Ağbal, siyasi ve ekonomik istikrarın olduğu, ekonomisi ve bankacılık sistemi sağlam bir ülkede borçlara ödenen reel faizinin aşağı ineceğine dikkati çekerek, "Bizim faiz giderlerimizi aşağı çeken en önemli faktörlerden bir tanesi de, 1990'lı yıllarda yüzde 25'lere kadar çıkan reel faiz ödemelerinden şimdi yüzde 2'lere kadar düşen reel faiz ödemelerine geldik. Bu da bizim faiz giderlerimizi aşağı çekiyor." değerlendirmesinde bulundu.
- "Her 100 liralık verginin 22 lirası eğitime harcanacak"
Gelecek yılın bütçesinde, bundan önceki yıllarda olduğu gibi en büyük payı eğitime ayırdıklarının altını çizen Ağbal, bu alandaki ödeneği 2018'de 134 milyar liraya çıkardıklarını, böylece bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 18'ini tek başına eğitime aktardıklarını bildirdi. Ağbal, 2018'de toplanan her 100 liralık verginin 22 lirasını doğrudan eğitime harcayacaklarını belirterek, "Eğitim harcamalarında gerek öğrencilerimize gerek öğretmenlerimize gerekse eğitim ortamına yönelik çok önemli harcama programlarını uygulamaya koyduk, bunları uygulamaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Gelecek yıl 2 milyon öğrencinin faydalanacağı burs ve öğretim kredisi için 11,2 milyar lira kaynak ayırdıklarını anlatan Ağbal, 1 milyon 400 bin öğrencinin faydalandığı taşımalı eğitim ve yemek yardım programına bütçeden 3 milyar 400 milyon lira kaynak sağladıklarını dile getirdi.
Ağbal, özel okullara giden öğrencilere maddi destek vermeye başladıklarını anımsatarak, bu kapsamda 2018'de 335 bin öğrenciye destek sağlayacaklarını, bunun için 1 milyar 500 milyon lira kaynak ayırdıklarını belirtti.
AK Parti hükümetlerinin üniversite harcını kaldırdığına değinen Ağbal, 2 milyon 400 bin üniversite öğrencisinin 2018'de de harç ödemeden üniversiteye gidebileceğini, bu öğrenciler adına üniversitelere bütçeden 600 milyon lira kaynak ayıracaklarını kaydetti.
Ağbal, pansiyonlarda barınan 341 bin öğrenci için bütçeden 1 milyar 100 milyon lira ödenek ayrıldığını, 18 milyon öğrencinin ders kitaplarına ücretsiz eriştiklerini, bu hizmet için 2018 bütçesinden yaklaşık 600 milyon lira kaynak sağlandığını söyledi.
Dershanelerin kaldırıldığını hatırlatan Ağbal, öğrencilerin takviye eğitim ihtiyacı için okul bünyesinde hafta içi ve hafta sonlarında takviye kurs kapsamında bütçeye 1,6 milyar lira ilave kaynak koyduklarını bildirdi.
AK Parti hükümetleri döneminde engelli ve dezavantajlı vatandaşlara, daha önceki dönemlerde hiç olmayan yeni programlar başlattıklarını dile getiren Ağbal, bunlardan birinin de engelli çocuklarının eğitim giderlerinin devlet olarak karşılanması olduğunu ifade etti.
Ağbal, yaklaşık 380 bin engellinin eğitim hizmetten yararlandığının belirterek, "Bu eğitim hizmeti için bütçemizde gelecek sene 2,6 milyar lira kaynak ayırdık." dedi.
- "Burs ve kredi tutarını 2018'de 470 liraya çıkardık" Yükseköğretime de bütçeden her sene artan ölçüde kaynak koyduklarını ifade eden Ağbal, şunları kaydetti: "Artık üniversitesi olmayan ilimiz yok hatta artık bazı büyük ilçelerimize de üniversitelerimizi kurduk. Türkiye'de gerek ilköğretimde gerek ortaöğretimde ve özellikle de yükseköğretimde eğitime girişi önemli ölçede artırdık. Üniversite ve fakülte sayılarıyla kontenjanlarında olağanüstü artışlar yaptık. Bütün bu büyümeyi, geliştirmeyi, hizmete erişimi sağlamak amacıyla bütçeden her sene daha fazla kaynak ayırmaya başladık. Yükseköğretime, merkezi yönetim bütçesinden ayırdığımız kaynak 2002'de 3,6 milyar liraydı, gelecek sene bu rakam 41,7 milyar liraya çıkıyor. Bütçeden yükseköğretime ayırmış olduğumuz kaynağı da neredeyse bütçe içindeki pay olarak 2 kat artırmış olduk, nominal olarak baktığınız zaman da yaklaşık 15 kat artış söz konusu. Bundan sonraki dönemde de yükseköğretime, Ar-Ge'ye, inovasyona bütçeden çok daha fazla kaynak ayırmaya devam edeceğiz."
Ağbal, kalkınmanın ve büyümenin itici gücünün, nitelikli, beşeri sermaye olduğuna işaret ederek, bunu sağlamak için bütçenin temel kaynak olmaya devam edeceğini söyledi.
Yükseköğretim öğrencilerine verilen burs ve kredi tutarını 2018'de 425 liradan 470 liraya çıkardıklarını vurgulayan Ağbal, 2002'de 188 bin olan yurt kapasitesini, 2017'de artan standartlarla 619 bine çıkardıklarını anlattı.
Son iki yılda 165 bin öğrenci için ilave yurt imkanı verdiklerine dikkati çeken Ağbal, 2018'de açacakları yeni yurtlarla toplam yurt kapasitesinin 711 bini aşmasını hedeflediklerini, bu çerçevede de yurtlar için bütçeden ayırdıkları kaynağı 2017'ye göre yüzde 22,5 artırarak 13,9 milyar liraya çıkardıklarını dile getirdi.
Ağbal, yükseköğretim öğrecilerinin, artan standartlarla Yurtkur'un yurtlarından daha fazla istifade etmelerini istediklerini belirtti.
(Sürecek)